Lễ hội Ná Nhèm (người dân vẫn quen gọi là lễ hội rước của quý khổng lồ) được tổ chức vào ngày 15 tháng Giêng hàng năm tại xã Trấn Yên, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn, thu hút sự quan tâm của rất nhiều người dân và du khách thập phương.
Lễ hội Ná Nhèm trong tiếng Tày có nghĩa là “mặt nhọ”, được phục dựng từ năm 2012
Điểm đặc sắc nhất của lễ hội "rước của quý khổng lồ" là màn rước sinh thực khí nam (Tàng thinh) và sinh thực khí nữ (Mặt nguyệt). Ý nghĩa của việc này là ước mong sinh sôi nảy nở, con cháu đầy đàn.
Vào khoảng 9h sáng, các thanh niên trai tráng ở trong làng đã khiêng đồ cúng lễ ra khu vực làm lễ và cung tiến đến đức Vua ở miếu Xa Vùn. Sau đó tiếp tục rước của quí khổng lồ.
Trong lễ "rước của quí khổng lồ", các diễn viên mặt nhọ múa kiếm, đao mô phỏng lại quá trình đánh giặc ngoại xâm của nhân dân.
Các diễn viên tham gia hội "rước của quí khổng lồ" đều bôi mặt nhọ, theo các cụ kể lại, nhằm đánh lạc hướng những linh hồn giặc, sẽ không còn con ma nào biết ai diễn lại hình dạng thất bại của họ để về mà bắt cũng như gieo dịch bệnh, tai họa...
Rất đông người dân tới tham dự lễ hội "rước của quí khổng lồ".
Đoàn "rước của quí khổng lồ" băng qua ruộng để tới miếu.
Cận cảnh "của quí khổng lồ" được rước tới miếu.
Năm nay, Tàng Thinh được sơn màu hồng.
Nhiều người dân tranh thủ chụp cùng "của quí khổng lồ" trên đường đi rước.
Theo Tiến sĩ Bàn Tuấn Năng, Viện văn hóa và phát triển, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh người tham gia phục dựng Lễ hội Ná Nhèm cho biết, đây không phải lễ hội dân gian thông thường mà lễ hội đặc biệt của hai dòng họ vốn gốc họ Mạc.
Bắt nguồn từ lịch sử, khi triều Mạc thất thủ, dòng họ Mạc phải thay tên đổi họ để tránh họa tru di, truy sát của vua Lê và chúa Trịnh.
Họ Hoàng và họ Bế (gốc họ Mạc) rước sinh thực khí nam nữ đi cung tiến cho đức Vua của mình. Con cháu gốc họ Mạc mượn tín ngưỡng phồn thực để biểu đạt mong ước đức Vua phù trợ cho dòng họ lớn mạnh.
