FTZ và kho ngoại quan là những khu vực được Cơ quan Hải quan Mỹ cho phép lưu trữ hàng hóa nhập khẩu mà không phải nộp thuế ngay khi hàng đến Mỹ. Các mặt hàng được đưa vào đây có thể là nguyên liệu, bán thành phẩm hoặc linh kiện.
Trong FTZ, hàng hóa có thể được gia công, lắp ráp hoặc chế biến. Thuế chỉ được áp dụng khi hàng hóa rời khỏi khu vực này và chính thức tham gia thị trường Mỹ. FTZ cho phép lưu trữ hàng hóa không giới hạn thời gian, trong khi kho ngoại quan giới hạn tối đa 5 năm.
Có khoảng 2.240 khu FTZ hoạt động trên toàn nước Mỹ, trải đều khắp 50 bang. Những khu vực này vốn đã tồn tại từ thời Đại suy thoái, với mục đích khuyến khích xuất khẩu và đối phó với các mức thuế cao như thời Smoot-Hawley.
Công ty có thể lựa chọn trả mức thuế suất thấp hơn cho sản phẩm hoàn thiện so với việc trả mức thuế suất cao hơn cho từng linh kiện riêng lẻ được đưa vào quy trình sản xuất.
Doanh nghiệp được lợi gì khi dùng FTZ và kho ngoại quan?
Lợi ích lớn nhất là khả năng trì hoãn việc nộp thuế, giúp doanh nghiệp giữ được dòng tiền mặt quan trọng trong bối cảnh chi phí tăng cao. “Về cơ bản, FTZ và kho ngoại quan giải phóng luồng tiền của doanh nghiệp,” ông Jason Strickland – Giám đốc kinh doanh tại công ty hậu cần Givens – nhận định.
Nếu sản phẩm được sản xuất trong FTZ và sau đó xuất khẩu ra nước ngoài, doanh nghiệp thậm chí không phải nộp thuế nhập khẩu. Trước năm 2025, FTZ còn mang lại lợi ích gọi là "thuế đảo ngược" – cho phép doanh nghiệp nộp mức thuế thấp hơn cho thành phẩm so với thuế của từng linh kiện nhập khẩu.
Nhiều tập đoàn lớn như Ford, GM, Intel, GE, Sony và cả Pfizer từng tận dụng FTZ để sản xuất mà không bị đánh thuế quá cao, đặc biệt trong thời điểm sản xuất vaccine Covid-19.
Chính sách mới của ông Trump đã thay đổi cuộc chơi thế nào?
Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp chấm dứt chính sách thuế đảo ngược. Điều này gây khó khăn cho nhiều doanh nghiệp phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu để sản xuất, như Regent Tek – công ty chuyên sản xuất sơn kẻ đường.
Chủ tịch công ty, bà Helen Torkos, cho biết họ không thể tìm nguồn thay thế trong nước cho tất cả thành phần sản phẩm. Hệ quả là chi phí thuế tăng thêm khoảng 7%, khiến doanh nghiệp chịu thiệt hại hàng triệu USD.
Không còn lựa chọn tối ưu, nhiều công ty đành chuyển sang sử dụng kho ngoại quan để tận dụng điểm mạnh duy nhất: linh hoạt theo sự biến động của thuế quan.
Kho ngoại quan không cho phép gia công như FTZ, nhưng lại có một ưu thế quan trọng: nếu thuế nhập khẩu giảm trong thời gian hàng lưu trữ, doanh nghiệp được hưởng mức thuế thấp hơn khi rút hàng ra. Điều này giúp họ tránh phải trả mức thuế cao ngay khi chưa cần tung hàng ra thị trường.
“Cuối cùng, mục tiêu là bảo vệ dòng tiền,” Strickland nói. “Không ai muốn đổ tiền vào các khoản thuế tạm thời, trong khi thị trường có thể thay đổi chỉ sau vài tuần hoặc vài tháng.”
Khi chiến tranh thương mại vẫn còn nhiều bất ổn, chiến lược tạm hoãn thuế trở thành công cụ linh hoạt để giảm rủi ro tài chính và chủ động hơn trong kế hoạch sản xuất – tiêu thụ của doanh nghiệp.
Liệu đây có phải là xu hướng lâu dài của doanh nghiệp Mỹ?
Sự gia tăng sử dụng FTZ và kho ngoại quan cho thấy các doanh nghiệp đang cố gắng thích nghi với môi trường thương mại toàn cầu đầy biến động. Khi không thể dự đoán chính xác các chính sách thuế trong tương lai, việc tìm kiếm những “vùng đệm” pháp lý để trì hoãn nghĩa vụ tài chính là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên, chiến lược này cũng phản ánh một thực tế đáng lo ngại: hệ thống thuế quan hiện tại có thể đang tạo ra gánh nặng quá lớn cho sản xuất và thương mại. Nếu các FTZ và kho ngoại quan tiếp tục “cháy hàng”, đó có thể là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp đang thiếu niềm tin vào sự ổn định trong chính sách của chính phủ.