Ở kỳ trước, chúng ta đã phân tích chiến thắng của liên danh Lưu Trường - Đại Việt tại Gò Vấp. Để hiểu rõ hơn sức mạnh của "cặp đôi" này, kỳ này sẽ đi sâu vào "hồ sơ năng lực" của từng thành viên, qua đó hé lộ hai bức chân dung hoàn toàn đối lập: một "bá chủ" gần như không có đối thủ và một nhà thầu có "phong độ" cực kỳ thất thường.
Công ty Đại Việt: "Bá chủ" không đối thủ của ngành nước TP.HCM
Dữ liệu đấu thầu cho thấy Công ty CP ĐTPT Nước và Môi trường Đại Việt (Đại Việt) là một thế lực thực sự trong lĩnh vực tư vấn cấp thoát nước. Thống kê cho thấy, công ty này đã tham gia 735 gói thầu và trúng tới 711 gói, đạt tỷ lệ thành công lên đến 96.7% - một con số "biết nói".
Sự thống lĩnh của Đại Việt càng thể hiện rõ khi nhìn vào danh sách các "khách hàng thân thiết". Tại các đơn vị cấp nước lớn của TP.HCM, nhà thầu này gần như không có đối thủ:
• Công ty CP Cấp nước Gia Định: Tham gia 126 gói, trúng cả 126 gói (tỷ lệ 100%).
• Công ty CP Cấp nước Thủ Đức: Tham gia 71 gói, trúng cả 71 gói (tỷ lệ 100%).
• Công ty CP Cấp nước Bến Thành: Tham gia 33 gói, trúng cả 33 gói (tỷ lệ 100%).
• Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn (SAWACO): Tham gia 158 gói, trúng 152 gói (tỷ lệ 96.2%).
Một ví dụ điển hình là gói thầu "Tư vấn giám sát thi công xây dựng" thuộc dự án đường Bùi Công Trừng (Mã TBMT: IB2500024797) do SAWACO làm chủ đầu tư. Theo Quyết định phê duyệt KQLCNT số KQ2500024797_2506101521 ngày 11/06/2025, Đại Việt đã chiến thắng với điểm kỹ thuật cao nhất (89,5 điểm). Đáng chú ý, hai đối thủ cạnh tranh lớn là Công ty CP Nước và Xây dựng Hoàng Long và Công ty CP Nước, Môi trường và Hạ tầng Kỹ thuật Sài Gòn đều bị loại vì những lỗi rất cơ bản: sử dụng các văn bản pháp quy, tiêu chuẩn kỹ thuật đã hết hiệu lực trong hồ sơ đề xuất kỹ thuật.
Công ty Lưu Trường: Năng lực có thừa, nhưng "phong độ" trồi sụt
Trái ngược với sự ổn định gần như tuyệt đối của đối tác, Công ty TNHH Lưu Trường (Lưu Trường) lại thể hiện một bộ mặt đầy biến động.
• Khi thăng hoa: Lưu Trường cho thấy họ là một nhà thầu có năng lực thực sự. Tại gói thầu Xây lắp dự án hẻm 195 Nguyễn Thái Sơn (Q. Gò Vấp), theo Quyết định số KQ2500181756_2505301831 ngày 30/05/2025, họ đã thắng thầu với giá 1.513.008.869 đồng sau khi là đơn vị duy nhất vượt qua vòng đánh giá năng lực và kỹ thuật. Hay tại gói thầu cung cấp vật tư cho CNG Việt Nam (Quyết định số 01/QĐ-CNMB ngày 06/01/2025), họ là nhà thầu duy nhất tham gia và trúng thầu.
• Khi "sảy chân": Tuy nhiên, lịch sử đấu thầu năm 2025 của Lưu Trường cũng ghi nhận những thất bại khó tin vì các lỗi sơ đẳng:
Tại Thủ Đức: Tham gia gói thầu Xây lắp trị giá hơn 12,8 tỷ đồng (Mã TBMT: IB2500159446), Lưu Trường đã bị loại ngay từ vòng đầu. Lý do, theo Báo cáo đánh giá ngày 21/05/2025 của đơn vị tư vấn Minh Pham, là "không đính kèm bảo đảm dự thầu" - một lỗi cơ bản và không thể chấp nhận được trong đấu thầu chuyên nghiệp.
Tại Bình Thuận: Tham gia gói thầu Xây lắp hơn 1,5 tỷ đồng (Mã TBMT: IB2500205321), Lưu Trường tiếp tục bị loại vì tính hợp lệ. Lý do được Báo cáo đánh giá ngày 24/06/2025 chỉ rõ: không cung cấp tài liệu làm rõ để chứng minh tư cách doanh nghiệp cấp nhỏ/siêu nhỏ theo yêu cầu.
Tại Tân Bình: Ở hai gói thầu lớn (Mã TBMT: IB2500233216 và IB2500239740), Lưu Trường đều bị loại vì "không đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật" do không thuyết minh đầy đủ các biện pháp thi công.
Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết: "Việc một nhà thầu có tỷ lệ trúng thầu áp đảo tại một nhóm chủ đầu tư không phải là vi phạm pháp luật nếu quy trình được tuân thủ. Tuy nhiên, nó đặt ra vấn đề về tính cạnh tranh thực chất. Về các lỗi như không nộp bảo lãnh dự thầu, đây là điều khoản tiên quyết, việc bị loại là hoàn toàn đúng theo Khoản 1, Điều 17 của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15. Điều này cho thấy sự thiếu chuyên nghiệp trong khâu chuẩn bị của nhà thầu."
Sự đối lập giữa một bên là "bá chủ" và một bên là nhà thầu "thất thường" đã tạo nên một liên danh thú vị. Vậy những mô hình này nói lên điều gì về môi trường đấu thầu hiện nay? Liệu pháp luật đã có những quy định đủ chặt chẽ để đảm bảo cạnh tranh lành mạnh và hiệu quả đầu tư công?
(Kỳ cuối: Đấu thầu qua mạng: Quy trình đã đủ "kín" để đảm bảo cạnh tranh và hiệu quả?)