Trong nền văn minh Hy Lạp cổ đại, thành Troy là một thành bang được biết đến trong sử thi Iliad và Odyssey của Homer với câu chuyện về con ngựa gỗ huyền thoại. Cho đến nay, các nhà sử học chưa thể khẳng định thành bang này có thực hay không.
Trong khi rất nhiều thành bang Hy Lạp cổ để lại di tích vật chất cho hậu thế thì dấu tích thành Troy chỉ là con số 0, và trong nhiều năm người ta không thể xác định thành bang này nằm ở đâu. Vì vậy, nhiều nhà nguyên cứu coi câu chuyện thành Troy chỉ là một sản phẩm của trí tưởng tượng.
Thế nhưng, một công trình nghiên cứu công bố gần đây cho rằng Troy là một thành bang có thật. Theo đó, cách đây hơn 3.000 năm, thành bang Troy nằm trên một đỉnh đồi, gần bến cảng thông ra biển Aegae (nay đã bị cát vùi lấp), thuộc Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay. Khi những nhà buôn từ Hy Lạp, Italia, Bồ Đào Nha dong thuyền từ biển Aegae tới Biển Đen, họ đều dừng chân ở Troy để tiếp tế lương thực và nghỉ ngơi.
Những dấu tích khảo cổ học đã được phát hiện như mảnh thuyền và cọc sắt cách thành Troy khoảng 4 km là bằng chứng cho thấy chiến thuyền Hy Lạp đã từng đậu ở đây trước khi tấn công vào thành, giống như lời kể của Homer trong anh hùng ca Iliad.
Vậy vì sao thành Troy biến mất không dấu vết? Theo GS vật lý Amos Nur tại Đại học Stanford, Mỹ, một trận động đất lớn có thể là thủ phạm chính đằng sau sự biến mất của nhiều thành phố như Troy, Mycenae và Knossos.
Các thành phố này đã bị quét khỏi bản đồ thế giới trong khoảng năm 1.225 - 1.175 trước TCN. Những tàn tích của chúng đang nằm dưới các tầng đất sâu, và không loại trừ khả năng một ngày nào đó sẽ được các nhà khoa học làm phát lộ.
