Mới đây, Ban Quản lý dự án tỉnh An Giang đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu xây dựng công trình Trường THCS Long Hòa trị giá gần 10 tỷ đồng. Liên danh Công ty TNHH Minh Phát An Giang - Công ty TNHH Thương mại Kỹ thuật Khải Hoàng đã vượt qua 4 đối thủ để được lựa chọn. Đáng chú ý, đây là một gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm tốt, nhưng dữ liệu lại cho thấy những quy luật đáng suy ngẫm về tính cạnh tranh trong đấu thầu tại đây.
Cuộc đua của 5 nhà thầu và chiến thắng với tỷ lệ tiết kiệm 17,8%
Gói thầu số 10: Thi công xây dựng công trình, thuộc dự án Trường trung học cơ sở Long Hòa (mã E-TBMT: IB2500294398-00) có giá dự toán 11.828.623.000 đồng, được mời thầu rộng rãi qua mạng.
Tại thời điểm đóng thầu ngày 07/07/2025, có 5 liên danh nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu, tạo ra một cuộc cạnh tranh sôi nổi trên lý thuyết. Tuy nhiên, Báo cáo đánh giá E-HSDT số 45/BCĐG-TVGT ngày 22/7/2025 của đơn vị tư vấn (Công ty CP Tư vấn Xây dựng và Giao thông An Giang) cho thấy, 2/5 nhà thầu đã bị loại ngay từ vòng đánh giá kỹ thuật.
Cụ thể, Liên danh Nhà thầu gói thầu 10 (gồm Công ty TNHH Xây dựng Phước Vạn Thịnh và Công ty TNHH Xây dựng và Phòng cháy chữa cháy Gia Hưng) bị đánh giá "Không đạt" do không cung cấp các biểu đồ tiến độ thi công, nhân lực, thiết bị và vật tư theo yêu cầu. Tương tự, Liên danh Thành Sơn - Phú Quí cũng bị loại vì hồ sơ không thuyết minh biện pháp bảo đảm chất lượng cho hạng mục "Cải tạo nhà để xe học sinh".
Cuộc đua chỉ còn lại 3 liên danh. Kết quả, Liên danh Gói thầu số 10 (Công ty TNHH Minh Phát An Giang và Công ty TNHH Thương mại Kỹ thuật Khải Hoàng) được xếp hạng nhất với giá dự thầu sau giảm giá là 9.722.775.545,028 đồng. Hai liên danh còn lại là Liên danh Trường trung học cơ sở Long Hòa và Liên danh Legro - Vạn Thuận cùng xếp hạng II với giá dự thầu bằng nhau là 11.000.000.000 đồng.
Ngày 30/9/2025, ông Nguyễn Thanh Phong, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án tỉnh An Giang, đã ký Quyết định số 827/QĐ-BQLDA phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, công nhận Liên danh Gói thầu số 10 trúng thầu với giá 9.722.775.000 đồng, tiết kiệm cho ngân sách hơn 2,1 tỷ đồng so với dự toán (tương đương 17,8%).
Công ty Minh Phát An Giang và "mối duyên" với một chủ đầu tư
Đơn vị đứng đầu liên danh trúng thầu là Công ty TNHH Minh Phát An Giang (MST: 1600152831), do ông Cù Văn Hùng làm Giám đốc, có địa chỉ tại xã Châu Phong, tỉnh An Giang. Theo dữ liệu, đây là một nhà thầu có lịch sử hoạt động đấu thầu khá dày dặn, đã tham gia 80 gói thầu, trúng 44 gói.
Đặc biệt, trong năm 2025, Công ty Minh Phát An Giang tham gia 5 gói thầu và đã trúng 3 gói, cho thấy một hiệu suất ấn tượng.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý nhất là mối quan hệ của nhà thầu này với chính bên mời thầu của gói thầu vừa trúng - Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực huyện Phú Tân. Dữ liệu cho thấy, Công ty Minh Phát An Giang đã tham gia tới 34 gói thầu do đơn vị này mời thầu và trúng đến 17 gói, chiếm 50% tỷ lệ trúng khi tham gia. Tổng giá trị các gói thầu mà Minh Phát An Giang đã trúng từ chủ đầu tư này lên đến gần 82 tỷ đồng.
Sự "thân quen" này đặt ra câu hỏi về tính cạnh tranh thực sự trong các cuộc thầu. Liệu đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên do năng lực vượt trội của nhà thầu, hay có yếu tố nào khác tạo nên lợi thế "sân nhà"?
Liên danh với Minh Phát An Giang là Công ty TNHH Thương mại Kỹ thuật Khải Hoàng (MST: 1201537928) từ Đồng Tháp, do ông Nguyễn Minh Hoàng làm Giám đốc. Đây là một "ông lớn" thực sự trong lĩnh vực đấu thầu khu vực, với lịch sử tham gia 251 gói và trúng 128 gói, tổng giá trị hơn 518 tỷ đồng. Sự kết hợp giữa một nhà thầu "thân quen" tại địa phương và một nhà thầu mạnh từ tỉnh lân cận đã tạo nên một liên danh có sức cạnh tranh lớn, thể hiện qua việc bỏ giá thấp hơn đáng kể so với hai đối thủ còn lại.
Góc nhìn chuyên gia về tính cạnh tranh trong đấu thầu
Trao đổi với phóng viên, chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ cho rằng: "Tỷ lệ tiết kiệm 17,8% là một tín hiệu tích cực, cho thấy có sự cạnh tranh về giá. Tuy nhiên, để đánh giá toàn diện, cần xem xét cả quá trình. Việc 2/5 nhà thầu bị loại vì các lỗi trong hồ sơ cho thấy chất lượng chuẩn bị hồ sơ dự thầu chưa đồng đều. Luật Đấu thầu 2023 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC đã tạo ra hành lang pháp lý rất rõ ràng, nhưng việc tuân thủ và vận dụng của các bên mới là yếu tố quyết định".
Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận định: "Pháp luật về đấu thầu không cấm một nhà thầu tham gia hay trúng nhiều gói thầu của cùng một chủ đầu tư. Tuy nhiên, khi một hiện tượng lặp đi lặp lại với tần suất cao, các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra theo quy định tại Điều 86 Luật Đấu thầu để đảm bảo nguyên tắc cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế được thực thi triệt để. Báo cáo đánh giá E-HSDT là tài liệu quan trọng, phải thể hiện rõ lý do loại và chọn nhà thầu một cách thuyết phục".
Rõ ràng, việc một nhà thầu trúng nhiều gói thầu của cùng một chủ đầu tư không phải là vi phạm, nhưng nó đòi hỏi sự minh bạch cao hơn trong toàn bộ quá trình, từ khâu lập hồ sơ mời thầu đến đánh giá hồ sơ dự thầu, để dư luận và các nhà thầu khác có thể giám sát, đảm bảo một môi trường cạnh tranh lành mạnh. Công trình Trường THCS Long Hòa có giá trị không quá lớn, nhưng lại là một ví dụ điển hình cho thấy sự cần thiết của việc giám sát chặt chẽ quá trình đầu tư công, để mỗi đồng vốn ngân sách được sử dụng một cách hiệu quả nhất.
