30% chúng ta mọc thêm thứ kỳ lạ trong cánh tay

Một nhánh động mạch bất thường xuất hiện ngày càng nhiều trong cánh tay những người trưởng thành hiện đại, xuất hiện phổ biến hơn gấp 3 lần chỉ sau hơn 1 thế kỷ, là bằng chứng về sự tiến hóa tiếp diễn.

Theo các tác giả từ Đại học Adelaide và Đại học Flinders, nhánh động mạch này vốn tồn tại ở thai nhi nhưng sẽ biến mất dần khi thai lớn, người trưởng thành không còn thấy nữa. Nhưng đó là chuyện của vài thế kỷ trước.

30% chung ta moc them thu ky la trong canh tay

Mạch máu trong cánh tay nhiều người hiện đại đã khác nhiều so với các thế kỷ trước - Ảnh minh họa từ Science Alert

Các nhà khoa học đã bắt đầu để ý đến sự tồn tại của nhánh động mạch phụ kỳ lạ trong cánh tay một số người trưởng thành từ thế kỷ 18. Một nghiên cứu đối với nhóm dân số ra đời vào những năm 1880 cho thấy có tới 10% người trưởng thành đã sở hữu nhánh động mạch này. Thống kê mới, nghiên cứu trên những người ra đời vào cuối thể kỷ 20 cho thấy tỉ lệ đã tăng lên đến 30%, tức gấp 3 lần chỉ sau hơn 1 thế kỷ.

Nghiên cứu dựa trên thi hài của nhiều người Úc gốc châu Âu hiến tặng, có độ tuổi là 51 đến 101 khi qua đời.

Theo Science Alert, nhánh động mạch này, được gọi là "động mạch trung gian", thường thoái lui khi thai được 8 tuần, nhường lại nhiệm vụ cho 2 mạch máu lớn khác mà chúng ta vẫn thấy ở người trưởng thành là động mạch quay và động mạch trụ.

Nhà giải phẫu Teghan Lucas từ Đại học Flinders, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết sự phổ biến của nhánh động mạch này là một biểu hiện cho thấy con người đang tiến hóa bằng cách thay đổi một số gene giúp mạch máu này không bị biến mất như các thế hệ trước.

Người sở hữu đặc điểm tiến hóa mới này nhận được lợi thế là các ngón tay khéo léo hơn, cánh tay khỏe mạnh hơn nhờ được cấp máu dồi dào hơn, tuy nhiên lại tăng nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay.

Theo tiến sĩ Lucas, nếu xu hướng tiến hóa này tiếp diễn thì đến năm 2100, nó sẽ không còn là một đặc điểm lạ nữa vì hầu hết mọi người đều sở hữu.

Nghiên cứu vừa công bố trên Journal of Anatomy.  

Ếch tiến hóa nhờ hành tinh khiến khủng long tuyệt chủng

Một nghiên cứu khoa học cho thấy sự đa dạng lớn của loài ếch ngày nay là kết quả từ vụ va chạm giữa Trái Đất với một tiểu hành tinh khiến loài khủng long tuyệt chủng.

Nghiên cứu mới cho thấy quần thể ếch đã bùng nổ sau sự kiện tuyệt chủng cách đây 66 triệu năm. Điều này dường như mâu thuẫn với những bằng chứng trước đây cho thấy nguồn gốc cổ xưa của nhiều nhóm ếch chính.

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Science, khoảng 90% loài ếch ngày nay tiến hóa từ 3 loài ếch sống sót sau sự kiện này.

Tại sao sự tiến hóa làm cho sinh vật thông minh hơn?

Các nhà khoa học khẳng định rằng chính nhờ sự học hỏi từ những kinh nghiệm của các cá thể đời đầu đã khiến cho các sinh vật đời sau càng lúc càng thông minh.

Mức độ kết hợp ngẫu nhiên của sự tiến hóa cùng những kết quả kì diệu và đa dạng nhờ quá trình này đã được các nhà khoa học tranh luận dai dẳng trong suốt nhiều thập kỷ, bởi có quá nhiều bí ẩn chưa được giải đáp. Một lý thuyết mới vừa được công bố gần đây đang cố gắng giúp lý giải hiện tượng vì sao các cá thể đời sau lại càng lúc càng thông minh hơn so với cá thể đời đầu.

Lý thuyết này có tên là “tiến hóa học hỏi”, miêu tả rằng quá trình tiến hóa của các sinh vật bắt nguồn một phần lớn từ chính kinh nghiệm sống của chúng, vì thế khiến cho chúng dần dần thông minh hơn. Đây là một bước tiến đầy mới mẻ so với các quan điểm tiến hóa cổ điển trước đây.

Tai sao su tien hoa lam cho sinh vat thong minh hon?

Sự tiến hóa của sinh vật vẫn còn nhiều bí ẩn. Nguồn: fotolia.

Theo Richard Watson, Giáo sư Sinh học tiến hóa tại trường Đại học Southampton Anh, quá trình tiến hóa có thể được phát sinh từ những kinh nghiệm sống trước đây của chính bản thân các sinh vật. Điều này giúp lý giải nguyên nhân vì sao quá trình chọn lọc tự nhiên và mang tính ngẫu nhiên lại thường chọn ra các cá thể đời sau thông minh hơn đời trước.

Trong công trình nghiên cứu có tựa đề "Xu hướng trong Sinh thái và Tiến hóa", Giáo sư Watson tuyên bố quá trình tiến hóa vẫn còn chứa đựng rất nhiều bí ẩn cần phải được tiếp tục tìm hiểu và nghiên cứu. Và lý thuyết “tiến hóa học hỏi” đã có những bằng chứng khá vững chắc dựa trên quá trình nghiên cứu cách thức hệ thần kinh nơ ron phát triển các hành vi thông minh dựa trên kinh nghiệm của các sinh vật trước đó.

"Thuyết tiến hóa của Darwin mô tả quá trình các sinh vật bị thúc đẩy bởi các động lực sinh tồn, khiến cho chúng dần thay đổi cấu trúc cơ thể để phù hợp với sự biến đổi của môi trường”, Giáo sư Watson nói - "Nhưng lý thuyết này vẫn chưa giải thích đầy đủ những khả năng phát triển kì lạ của quá trình tiến hóa. Nếu chỉ có sự tồn tại của quá trình chọn lọc tự nhiên thì vẫn không đủ yếu tố để tạo ra các đặc tính thông minh cho đời sau”.

Lý thuyết tiến hóa thông thường mô tả những biến đổi ngẫu nhiên và chọn lọc làm gia tăng dần mức độ thích ứng với môi trường của các sinh vật khi chúng tiến hóa theo thời gian. Nhưng theo Watson, lý thuyết cổ điển này chỉ có thể giải thích được sự thay đổi của cấu tạo cơ thể mà không thể giải thích được tại sao các cá thể đời sau lại phát triển những hành vi mang tính thông minh nhiều hơn các cá thể đời đầu.

Các nhà khoa học cho rằng, chính nhờ quá trình biến đổi và lựa chọn ngẫu nhiên kết hợp cùng với kinh nghiệm sống của cá thể đời trước đã tạo ra các cá thể đời sau ngày càng thông minh hơn.

Mô hình lý thuyết mới đã giúp làm sáng tỏ những mặt còn hạn chế của lý thuyết tiến hóa cổ điển. Những khiếm khuyết trong suy luận Bayes và sự lựa chọn tự nhiên trong các quần thể sinh sản vô tính và hữu tính cũng như sự tiến hóa của các mối quan hệ về mặt sinh thái giữa các loài với nhau cũng đã được giải quyết thỏa đáng.

Lý thuyết tiến hóa học hỏi giúp cho phép con người lý giải được bằng cách nào quá trình tiến hóa đã ngày càng trở nên cao cấp hơn qua thời gian. Sự tích lũy kinh nghiệm của các cá thể đời đầu truyền thừa cho các cá thể đời con chính là lời giải cho hiện tượng này. Ví dụ, bằng cách phát triển và điều khiển các biến thể, quá trình tích lũy kinh nghiệm và các mối quan hệ tương tác sinh thái sẽ tác động đến quá trình sinh sản ở sinh vật, từ đó đời con cũng thay đổi theo.

Quá trình chọn lọc tự nhiên có thể tự mình thay đổi theo chiều hướng cao cấp hơn chỉ nhờ vào kinh nghiệm sống của sinh vật.

Khi kết hợp học thuyết này cùng với các lý thuyết nền tảng khác trong lĩnh vực tiến hóa, chúng ta có thể lý giải được rất nhiều những vấn đề bằng những cách thức mới lạ và giúp nghiên cứu sâu hơn vì sao quá trình tiến hóa lại dẫn đến rất nhiều thành quả đa dạng và khác biệt như vậy.