Dữ liệu công khai từ Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia cho thấy, Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Xây dựng Đại Dương (Công ty Đại Dương) vừa được phê duyệt trúng gói thầu thi công xây lắp mới nhất tại một đơn vị thành viên của Tổng Công ty Hàng không Việt Nam.

Đáng chú ý, đây là bên mời thầu "quen thuộc" mà Công ty Đại Dương có tỷ lệ trúng thầu lên đến hơn 70%. Trong khi đó, tại một đơn vị khác cũng thuộc ngành hàng không, nhà thầu này đạt tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối 100%.

Đối thủ 'quen' trượt thầu vì giá cao hơn

Ngày 24/10/2025, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Kỹ thuật Máy bay (VAECO) đã ký Quyết định số 2262/QĐ-CTKT về việc phê duyệt Kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu "Thi công sửa chữa" thuộc Kế hoạch lựa chọn nhà thầu Công trình "Sửa chữa sân đỗ khu vực đường kéo dắt EW giữa 2 Hangar số 1 và Hangar số 2".

Gói thầu này có mã thông báo mời thầu (TBMT) là IB2500386985, sử dụng nguồn vốn từ Kế hoạch sửa chữa nhà cửa, vật kiến trúc của VAECO. Gói thầu được phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu tại Quyết định số 1731/QĐ-CTKT ngày 08/09/2025 do ông Trần Quốc Hoài, Tổng Giám đốc VAECO ký. Giá gói thầu được phê duyệt là 3.593.542.390 đồng.

Biên bản mở thầu ngày 02/10/2025 ghi nhận chỉ có hai nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu (E-HSDT), bao gồm: Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Xây dựng Đại Dương (MST 0107993209) và Công ty TNHH Phát triển Thương mại và Đầu tư Xây dựng Thắng Lợi (MST 0105923975).

Tại Quyết định 2262/QĐ-CTKT, Công ty Đại Dương đã được công bố trúng thầu với giá 3.070.668.000 đồng, thấp hơn giá gói thầu 522.874.390 đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm đạt 14,55%.

Nhà thầu còn lại là Công ty TNHH Phát triển thương mại và đầu tư xây dựng Thắng Lợi bị trượt thầu. Lý do được nêu rõ trong quyết định phê duyệt là: "Đáp ứng đủ các tiêu chí của HSMT nhưng không phải nhà thầu có giá thấp nhất".

Theo tìm hiểu, Công ty Thắng Lợi cũng là một "đối thủ quen thuộc" của Công ty Đại Dương. Thống kê cho thấy hai doanh nghiệp này từng đối đầu nhau trong 4 gói thầu, kết quả Công ty Đại Dương thắng 1 gói và trượt 3 gói .

Hồ sơ Công ty Đại Dương và tỷ lệ trúng thầu "khủng"

Công ty Đại Dương có mã số doanh nghiệp 0107993209, đăng ký trụ sở chính tại "Số 95 Khu 3, Xã Nội Bài, Hà Nội". Doanh nghiệp thành lập ngày 12/09/2017, do bà Trần Thị Kỷ làm Giám đốc, Người đại diện theo pháp luật.

Dù mới thành lập, Công ty Đại Dương có lịch sử đấu thầu khá dày. Thống kê chung cho thấy doanh nghiệp đã tham gia 55 gói thầu, trong đó trúng 45 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu chung lên đến 81,8%. Tổng giá trị trúng thầu (với vai trò độc lập) là 21.250.875.759 đồng. Đáng chú ý, Công ty Đại Dương chưa từng liên danh trong bất kỳ gói thầu nào.

Phân tích sâu hơn về các bên mời thầu cho thấy hoạt động của Công ty Đại Dương tập trung chủ yếu vào đơn vị ngành hàng không, cũng là các đơn vị có trụ sở, hoạt động tại khu vực Nội Bài (Hà Nội), trùng với địa chỉ đăng ký của nhà thầu.

Công ty TNHH MTV Kỹ thuật Máy bay (VAECO). Tại bên mời thầu này, Công ty Đại Dương đã tham gia 32 gói và trúng 23 gói, đạt tỷ lệ trúng 71,8%. Tổng giá trị trúng thầu tại VAECO là 14.184.526.211 đồng.

Riêng trong năm 2025 (tính đến 05/11/2025), Công ty Đại Dương đã tham gia 10 gói thầu, trong đó trúng 3 gói (tổng giá trị 4,68 tỷ đồng), trượt 5 gói và 2 gói chưa có kết quả. Toàn bộ 10 gói thầu này đều do VAECO mời thầu.

Cần sự minh bạch và cạnh tranh thực chất

Việc một nhà thầu có tỷ lệ trúng thầu cao tại một bên mời thầu cụ thể, luôn là vấn đề được dư luận quan tâm, đặt ra các câu hỏi về tính cạnh tranh và minh bạch của các gói thầu.

Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Võ Quang Vinh, Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long, cho biết: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 được ban hành với mục tiêu hàng đầu là đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Điều 16 của Luật đã nghiêm cấm các hành vi thông thầu, gian lận, cản trở, hoặc các hành vi không đảm bảo cạnh tranh công bằng. Việc một nhà thầu trúng 23/32 gói gói thầu tham gia tại một chủ đầu tư, là dấu hiệu cần được cơ quan chủ quản và cơ quan giám sát rà soát kỹ lưỡng quy trình mời thầu".

Dưới góc độ kỹ thuật, chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ phân tích, các quy định mới tại Nghị định 214/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đấu thầu đã siết chặt hơn việc đánh giá E-HSDT.

"Việc nhà thầu Công ty Thắng Lợi đáp ứng hồ sơ mời thầu nhưng trượt vì giá cao hơn Công ty Đại Dương là một diễn biến bình thường trong đấu thầu cạnh tranh về giá. Tuy nhiên," ông Vũ đặt vấn đề, "Khi xét trên bức tranh tổng thể, việc Công ty Đại Dương trúng 23/32 gói tại VAECO cho thấy sự 'thân thiết' của nhà thầu này với các bên mời thầu. Cần xem xét liệu E-HSMT (hồ sơ mời thầu) của các gói thầu này có đưa ra các tiêu chí kỹ thuật, nhân sự, hoặc kinh nghiệm quá đặc thù, mà chỉ một hoặc một vài nhà thầu quen thuộc có thể đáp ứng, từ đó làm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu tiềm năng khác hay không".

Hoạt động đấu thầu sử dụng vốn nhà nước, đặc biệt tại các tổng công ty lớn, luôn đòi hỏi sự minh bạch và hiệu quả kinh tế cao nhất. Dư luận mong đợi sự rà soát, giám sát từ cơ quan chủ quản của VAECO để đảm bảo môi trường đấu thầu tại đây diễn ra cạnh tranh, công bằng theo đúng tinh thần của Luật Đấu thầu 2023.