Trong cuộc xung đột tại Nagorno-Karabakh giữa Armenia và Azerbaijan năm 2020, UAV Bayraktar TB-2 của Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành một "hiện tượng", khi giúp Quân đội Azerbaijan tấn công rất hiệu quả lực lượng thiết giáp và pháo binh của Armenia.
Một số chuyên gia Ukraine cho rằng, máy bay không người lái TB-2 của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục giúp Quân đội Ukraine, có thể chiếm lại khu vực Donbass, hoặc ít nhất là một phần lãnh thổ khu vực này.
Trước đó không lâu, Ukraine đã đặt hy vọng gần như tương tự vào tên lửa chống tăng Javelin mua của Mỹ. Nhưng sau đó, những phân tích của "chuyên gia" đã bị lãng quên nhanh chóng, như tin tức trên mạng xã hội; và bây giờ, mọi "lời khen" đã chuyển sang UAV TB-2.
Sau khi Tổng thống Ukraine Zelensky thăm Thổ Nhĩ Kỳ, các cuộc thảo luận về UAV có nguồn gốc của Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên đáng kể. Theo thông tin, những chiếc UAV này hiện đang được sử dụng ở khu vực Donbass. Nhưng liệu những UAV này, có phát huy hiệu quả như ở khu vực Nagorno-Karabakh hay không, vẫn là dấu hỏi?
Lộ trình bay của UAV TB-2 được giới truyền thông Ukraine công bố, có thể thấy rõ TB-2 chưa đi vào khu vực Donetsk, nhưng chứng tỏ Ukraine sẵn sàng cho một cuộc xung đột với Nga ở Donbass. Hiện Ukraine không chỉ có UAV TB-2, mà còn một số loại UAV hiện đại khác.
Vào tháng 7/2018, Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký hợp đồng mua UAV, bao gồm 6 UAV TB-2 và 200 tên lửa, với tổng giá trị hợp đồng là 69 triệu USD. Những chiếc TB-2 là loại UAV vũ trang, được trang bị vũ khí dẫn đường chính xác để tấn công xe bọc thép, công sự, sinh lực ẩn/lộ. Đồng thời, UAV TB-2 cũng có thể được sử dụng để tấn công các tàu nổi.
Sau khi tiếp nhận UAV TB-2, quân đội Ukraine đã tiến hành thử nghiệm và huấn luyện sử dụng loại máy bay này; trong quá trình thử nghiệm, UAV đã tìm thấy các loại mục tiêu khác nhau và phóng tên lửa tiêu diệt chính xác mục tiêu.
Một số chuyên gia Ukraine cho rằng, UAV TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ có thể giúp Ukraine giành lại Donbass thông qua cuộc chiến như ở Nagorno-Karabakh, khi loại UAV này, được quảng cáo là "vũ khí thần kỳ" tại các chiến trường mà nó tham chiến như Syria, Lybia hay Nagorno-Karabakh.
Vào thời điểm đó, Thổ Nhĩ Kỳ hầu như ngày nào cũng chiếu video quảng cáo UAV TB2 của họ phá hủy thiết bị quân sự của Syria, Armenia. Nhưng UAV của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ quả thực đã phải gánh chịu những tổn thất to lớn ở chiến trường Syria, và một số người thường làm ngơ trước những điều này.
Căng thẳng ở khu vực Donbass và lo ngại về sự can thiệp quân sự của Nga, đã làm dấy lên các cuộc thảo luận về tính hiệu quả của UAV của Thổ Nhĩ Kỳ. Trong chuyến thăm của Zelensky tới Thổ Nhĩ Kỳ, ông đã yêu cầu phía Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp thêm cho Ukraine UAV TB2.
Cho đến nay, cũng chưa rõ thỏa thuận giữa Uzbekistan và Thổ Nhĩ Kỳ là gì, nhưng Nga đã đưa ra cảnh báo, yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ không can thiệp vào cuộc xung đột ở Ukraine. Cho đến nay, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn giữ lập trường trung lập, nhấn mạnh việc hợp tác quân sự với Ukraine sẽ không nhằm vào các nước thứ ba.
Chuyên gia về UAV Yuri Kaziyanov cho biết: Chính phủ Ukraine đã đầu tư rất nhiều vào việc mua loại UAV TB2. Nhưng giả sử, Nga sử dụng chiến lược "tiền phát chế nhân", dùng không quân hoặc tên lửa hành trình, phá hủy "luôn và ngay" sân bay Konstantinov (ở phía tây Ukraine), hoặc các sân bay khác, nơi UAV TB-2 này được triển khai? Vậy những chiếc UAV TB-2 sẽ cất cánh ở đâu?
Đồng thời, quân đội Nga cũng có thể sử dụng các máy bay chiến đấu MiG-29 và Su-27 (thậm chí là Su-24 có tốc độ chậm) để săn tìm các UAV này. Nga không phải là Armenia, và UAV TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không thể giúp Ukraine chiến thắng trong cuộc xung đột trực tiếp với Nga. Vì vậy, đừng gây hiểu lầm cho công chúng.
UAV TB2 có thể phát huy vai trò ở chiến trường Syria hoặc Nagorno-Karabakh, do các hệ thống phòng không ở đây rất yếu, thậm chí máy bay chiến đấu Su-30SM của Armenia thậm chí còn không có tên lửa, còn phòng không Syria thì cơ bản bị phá hủy bởi cuộc nội chiến, nên UAV của Thổ Nhĩ Kỳ mới có đất diễn.
Điều thú vị là tất cả những người Ukraine, đang "phát cuồng" về UAV của Thổ Nhĩ Kỳ, cách đây không lâu cũng "phát cuồng" về tên lửa chống tăng "Javelin"; họ cho rằng, đây là vũ khí thần kỳ, có thể đảo ngược tình thế Ukraine.
Trong một cuộc chiến thực sự với Nga, rất có thể số UAV TB-2 của Ukraine, chưa kịp cất cánh đã bị phá hủy; hoặc nếu có cất cánh được, dễ bị các hệ thống tác chiến điện tử của Nga gây nhiễu và không thể thực hiện trinh sát tầm thấp, dễ dàng bị các loại tên lửa phòng không của Nga "quật". Nguồn: Pinterest.
