Như đã thông tin về việc phóng viên (PV) Lê Ngọc Lâm- Báo Tri thức và Cuộc sống đã đặt lịch làm việc với UBND xã Gia Tân 2 thông qua giấy giới thiệu “Đề nghị cung cấp thông tin về các thửa đất số 287, 302, 86, 257 thuộc tờ 16, xã Gia Tân 2, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai” cùng với Đơn đề nghị đặt lịch phỏng vấn trao đổi, cung cấp thông tin, hình ảnh kèm theo. Trong đơn có đầy đủ thông tin liên hệ của PV và Tòa soạn.
 |
| UBND xã Gia Tân 2 yêu cầu báo chí phải có hợp đồng lao động khi tác nghiệp |
Đại diện UBND xã Gia Tân 2 là ông Nguyễn Thanh Long – Phó chủ tịch (PCT) xã từ chối cung cấp thông tin vì cho rằng PV khi đến làm việc đã không mang theo hợp đồng lao động và không đúng tôn chỉ mục đích.
Đáng nói trong lúc làm việc với PV mặc dù vẫn đang trong giờ hành chính nhưng ông Long không đeo thẻ công tác, cơ thể có mùi cồn (ông này cũng lý giải mình vừa tiếp đoàn thanh tra của huyện nhưng vẫn khẳng định đủ tính táo để làm việc với PV). Trong quá trình làm việc dù không đồng ý cung cấp thông tin mà PV đề nghị nhưng lại cố ý giữ lại giấy tờ tùy thân của PV, liên tục có thái độ dọa nạt, tra hỏi, gọi PV là đương sự, đề nghị đương sự trả lời, vu khống PV là vòi vĩnh, lừa đảo…
 |
| Phó chủ tịch xã (áo sáng màu) không đeo thẻ cán bộ khi tiếp công dân dù vẫn đang trong giờ hành chính |
Tuy nhiên, việc UBND xã Gia Tân 2 đưa ra yêu cầu PV phải cung cấp hợp đồng lao động với Báo Tri thức và Cuộc sống khi đi tác nghiệp là trái với quy định của Luật báo chí bởi theo khoản 2 Điều 25 Luật Báo chí 2016, nhà báo có các quyền sau đây: Hoạt động báo chí trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hoạt động báo chí ở nước ngoài theo quy định của pháp luật và được pháp luật bảo hộ trong hoạt động nghề nghiệp; Được khai thác, cung cấp và sử dụng thông tin trong hoạt động báo chí theo quy định của pháp luật; Được đến các cơ quan, tổ chức để hoạt động nghiệp vụ báo chí. Khi đến làm việc, nhà báo chỉ cần xuất trình thẻ nhà báo. Các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm cung cấp cho nhà báo những tư liệu, tài liệu không thuộc phạm vi bí mật Nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật; đối với phóng viên chưa có thẻ nhà báo sẽ tác nghiệp bằng giấy giới thiệu có thời hạn, ghi cụ thể cơ quan đến làm việc và nội dung làm việc cùng giấy tờ tùy thân.
Tại văn bản số 90/ UBND ngày 17/4/2023, UBND xã Gia Tân 2 khẳng định không cung cấp thông tin với lý do PV “không cung cấp hợp đồng lao động và không đúng tôn chỉ mục đích của báo”. Tuy nhiên, theo giấy phép số 536/GP - BTTTT cấp ngày 19/11/2020, Báo Tri thức và Cuộc sống thực hiện Tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đặc biệt là chủ trương, chính sách liên quan đến các lĩnh vực khoa học và công nghệ....
 |
| Trụ sở UBND xã Gia Tân 2, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai |
Trước khi liên hệ với UBND xã Gia Tân 2, nhóm PV Báo Tri thức và Cuộc sống đã báo cáo đề tài Dự án nạo vét, sửa chữa hồ suối Đầm tại xã Bàu Hàm, huyện Trảng Bom và đã được Ban Biên tập phê duyệt, trong quá trình tìm hiểu, thực hiện đề tài, PV nhận thấy các thửa đất số 287, 302, 86, 257 thuộc tờ 16, xã Gia Tân 2, huyện Thống Nhất hiện có cơ sở sản xuất phân bón có liên quan tới nguồn đất thải được nạo vét từ hồ suối Đầm, xã Bàu Hàm, huyện Trảng Bom, nên đã liên hệ để tìm hiểu thông tin.
Bên cạnh đó, trước khi làm việc với PCT xã Nguyễn Thanh Long, PV đã được ông Nông Ngọc Bình Chủ tịch xã hướng dẫn làm việc sơ bộ với ông Đỗ Đức Hiệp (cán bộ địa chính xã) được ông Hiệp thông tin: Tại các thửa đất nêu trên hiện là cơ sở sản xuất phân bón hữu cơ của một cá nhân hoạt động khoảng 2 năm, trước đây làm ở bên đối diện tại xã Gia Tân 1, không phải của công ty nào, phân bón sản xuất sẽ được bán chủ yếu cho các hộ dân trồng chuối mô trên địa bàn xã. Nguồn nguyên liệu này không biết chủ cơ sở lấy từ đâu, tại địa phương không có. Khi được hỏi cơ sở sản xuất phân bón này hoạt động có giấy phép hay đúng mục đích sử dụng đất không thì ông Hiệp cho biết: Do đây là hoạt động sản xuất nông nghiệp nên địa phương cũng tạo điều kiện. Toàn bộ hồ sơ do đồng chí Long – Phó chủ tịch UBND xã Gia Tân 2 lưu giữ.
Vậy nên khi PV đặt lịch làm việc với UBND xã Gia Tân 2 là hoàn toàn phù hợp với tôn chỉ mục đích của Báo Tri thức và Cuộc sống. Báo Tri thức và Cuộc sống đang thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ của báo chí được quy định tại Điều 4 Luật Báo chí: Báo chí ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là phương tiện thông tin thiết yếu đối với đời sống xã hội; là cơ quan ngôn luận của cơ quan Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp; phát hiện, nêu gương người tốt, việc tốt, nhân tố mới, điển hình tiên tiến; đấu tranh phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật và các hiện tượng tiêu cực trong xã hội.
Chia sẻ về quan điểm này, Luật sư Nguyễn Văn Lập – Đoàn Luật sư TP HCM cho biết:
Theo điểm c khoản 2 Điều 25 Luật Báo chí 2016 quy định: Nhà báo có quyền được đến các cơ quan, tổ chức để hoạt động nghiệp vụ báo chí. Khi đến làm việc, nhà báo chỉ cần xuất trình thẻ nhà báo. Các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm cung cấp cho nhà báo những tư liệu, tài liệu không thuộc phạm vi bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật;
Tuy nhiên, hiện nay không chỉ nhà báo, phóng viên cũng có quyền liên hệ đến cơ quan, tổ chức để hoạt động nghiệp vụ báo chí. Do đó, tại văn bản số 3366/BTTT-CBC ngày 28/9/2016 của Bộ Thông tin và Truyền thông hướng dẫn về việc sử dụng các loại giấy tờ, thẻ gây nhầm lẫn với Thẻ nhà báo. Trong đó quy định rõ việc: các cơ quan báo chí cấp giấy giới thiệu để phóng viên đi tác nghiệp phải đảm bảo theo quy định cần ghi rõ làm việc với cơ quan, tổ chức nào? Nội dung gì? Thời gian cụ thể.
Như vậy có thể thấy, khi đến UBND xã Gia Tân 2 để làm việc theo lịch hẹn, PV Lê Ngọc Lâm đã xuất trình giấy giới thiệu của Báo tri thức và Cuộc sống có ghi đầy đủ, cụ thể các thông tin theo quy định, đồng thời xuất trình Căn cước công dân để tác nghiệp là đúng quy định pháp luật. Việc Phó chủ tịch xã Gia Tân 2 yêu cầu Phóng viên phải xuất trình Hợp đồng lao động của phóng viên với Báo tri thức và Cuộc sống thì mới làm việc là hành vi cản trở PV tác nghiệp thuộc vào điều cấm được quy định tại khoản 12 Điều 9 Luật Báo chí 2016, bởi hợp đồng lao động không được quy định là giấy tờ hợp lệ để xuất trình khi tác nghiệp báo chí.
Căn cứ quy định tại Điều 7 Nghị định 119/2020/NĐ-CP, hành vi cản trở trái pháp luật hoạt động nghề nghiệp của nhà báo, phóng viên có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000