Ngày 11/5, bác sĩ chuyên khoa 2 Phạm Thanh Phong, Phó giám Bệnh viện Đa khoa Trung ương (BVĐKTW) Cần Thơ cho biết các bác sĩ vừa cứu sống bệnh nhân ngộ độc thực phẩm sau khi ăn cua mặt quỷ là anh Lê Văn Mua (36 tuổi, quê huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ).
Theo bác sĩ Phong, trưa 8/5, Trung tâm Y tế (TTYT) Quân Dân y Côn Đảo đưa anh Mua bằng máy bay đến Cần Thơ cấp cứu trong tình trạng liệt tứ chi, suy hô hấp, hôn mê sâu…Các bác sĩ nhận định anh Mua bị ngộ độc thức ăn vào giờ thứ 16, tiên lượng rất nặng.
 |
| Cua mặt quỷ. |
Người nhà bệnh nhân cho biết anh Mua làm việc tại Côn Đảo. Sau khi ăn hai càng cua lạ được 10 phút thì xuất hiện cảm giác tê đầu lưỡi, tê hai tay lan xuống chân, khó thở, nên đã chủ động nôn thức ăn ra và đến ngay TTYT Quân Dân y Côn Đảo cấp cứu. Bệnh nhân sau đó hôn mê và được xử trí đặt nội khí quản hỗ trợ hô hấp, rửa dạ dày trước khi có chuyến bay để chuyển đến BVĐKTW Cần Thơ cấp cứu.
Sau khi nhập viện, bệnh nhân được chỉ định thở máy. Sau 2 giờ cấp cứu và điều trị nội khoa tích cực theo phác đồ chống độc của bệnh viện, bệnh nhân bắt đầu có phản xạ đáp ứng kích thích và tỉnh táo dần dù vẫn còn suy hô hấp cần hỗ trợ thở máy. Đến sáng 10/5, anh Mua ngưng thở máy, sinh tồn ổn định và tỉnh, tiếp xúc tốt, vận động tứ chi bình thường vào sáng 11/5.
Theo hình ảnh được chụp lại của người thân bệnh nhân, bác sĩ xác định loài cua lạ mà anh Mua ăn có tên khoa học là Zosimus aeneus, tên thường gọi là cua mặt quỷ. Đặc điểm dễ nhận diện nhất của loài cua này là màu sắc sặc sỡ, đặc trưng bằng các nốt nâu trên nền nhạt ở vỏ. Đặc biệt, trong thịt và vỏ của cua mặt quỷ có một lượng lớn chất kịch độc cho hệ thần kinh như tetrodotoxin và saxitoxin, có thể gây tử vong cho con người nếu không may ăn phải dù chỉ là liều cực thấp, khoảng 1-2 microgram/kg cân nặng, tương đương 0,5 gram thịt cua.
Trong vỏ và thịt loài cua này đều có chứa độc tố thần kinh gồm Tetrodoxin và Saxitoxin. Cả hai chất này đều được hấp thu nhanh chóng qua đường tiêu hóa trong vòng 5-15 phút, nồng độ đỉnh đạt sau 20 phút và được thải hầu hết qua nước tiểu.
Chỉ cần ăn phải 0,5 gram thịt loài cua này có thể khiến một người trưởng thành tử vong.
Triệu chứng hay gặp nhất của ngộ độc cua mặt quỷ là các dấu hiệu của hệ thần kinh như tay chân tê cứng, tê lưỡi, buồn nôn. Người bị ngộ độc sẽ nhanh chóng tiến triển các triệu chứng toàn thân nặng dần, liệt cơ hô hấp gây suy hô hấp và tử vong. Hiện nay vẫn chưa có thuốc giải độc đặc hiệu cho độc tố Saxitonin trong cua mặt quỷ.
 |
| Anh Mua đã tỉnh. |
Cách tốt nhất để phòng tránh ngộ độc cua mặt quỷ là không ăn những loài cua lạ, không rõ độc tính.
Trong trường hợp nghi ngờ đã ăn phải cua mặt quỷ, cần nhanh chóng gọi cấp cứu đồng thời tìm mọi cách để nôn hết thức ăn vừa ăn ra ngoài. Khi đến bệnh viện, người ngộ độc sẽ được uống than hoạt tính để hút hết chất độc còn sót lại trong đường ruột và có thể được xem xét rửa dạ dày.
Đồng thời, các bác sĩ cũng sẽ tiến hành điều trị nâng đỡ nếu người ngộ độc có các triệu chứng của hệ thần kinh và suy hô hấp.
Sự thành công điều trị bệnh nhân là do sự phối hợp nhiều yếu tố sự tiếp nhận, cấp cứu, xử trí kịp thời của TTYT Quân dân y Côn Đảo và thực hiện tốt quy trình báo động đỏ liên viện và năng lực chuyên môn của đội ngũ y bác sĩ BVĐKTW Cần Thơ trong xử trí ngộ độc cấp.