Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận cô gái 23 tuổi đến khám trong tình trạng người mệt, mặt tròn, bụng to, chân tay teo, cao 1m50, nặng 57kg... Đặc biệt bụng và đùi rất nhiều vết rạn da màu đỏ. Đây là những dấu hiệu điển hình của Hội chứng Cushing do dùng thuốc Glucocorticoid kéo dài.
Theo lời kể của cô gái, vài năm năm bị ngạt mũi và thường xuyên phải dùng thuốc xịt. Cứ ngạt mũi là cô lại dùng thuốc xịt, trung bình 3-4 lần/ngày.
 |
| Bụng và đùi của cô gái rất nhiều vết rạn da màu đỏ. Ảnh: Infonet |
Qua kiểm tra, các bác sĩ phát hiện thuốc bệnh nhân sử dụng có thành phần Dexamethasone là loại corticoid rất mạnh. Nếu dùng kéo dài loại thuốc này thường xuyên dễ gây ra nhiều biến chứng như suy thượng thận, đái tháo đường, tăng huyết áp, loãng xương, loét dạ dày, rối loạn tâm thần... Trường hợp bệnh nhân nữ này, thuốc còn có thể là nguyên nhân gây lùn và lão hóa sớm.
Trước đó, bệnh nhi N.H.T. (10 tuổi, trú tại Sơn Động, Bắc Giang) cũng bị suy tuyến thượng thận vì lạm dụng thuốc xịt mũi chứa corticoid, viêm mũi xoang cấp.
Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng chân tay rậm lông, xét nghiệm cận lâm sàng cho thấy chỉ số cortisol thấp (3,43 nmol/l).
TS Nguyễn Quang Bảy – Trưởng khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ trên VTC News, hiện nay các thuốc Glucocorticoid tổng hợp như Prednisolone, Methylprednisolone, Dexamethasone... được sử dụng rất rộng rãi trong điều trị nhiều bệnh như dị ứng, viêm khớp, hen phế quản, ghép tạng và cả để điều trị Covid-19... Tuy nhiên bệnh nhân phải sử dụng đúng liều, đúng thời gian và thường xuyên kiểm tra xem có bị các tác dụng phụ hay không.
Ở Việt Nam, tình trạng lạm dụng thuốc Glucocorticoid rất phổ biến, khi ai cũng có thể tự mua được các thuốc chứa corticoid, theo đơn hoặc theo mách bảo của người khác.
Việc lạm dụng Corticoid sẽ gây ra nhiều tác dụng phụ khác nhau như làm loãng xương, tăng huyết áp, gây huyết khối làm nghẽn mạch, có thể gây loét dạ dày, làm giảm sự đề kháng của cơ thể dễ dẫn đến nhiễm trùng.
Nếu dùng Corticoid thời gian dài sẽ có nguy cơ teo tuyến thượng thận do tuyến này quen với tình trạng thuốc trong cơ thể sẽ ngưng hoạt động, không còn duy trì chức năng nội tiết.