Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2019, liên quan đến trình trạng nhiễm thủy ngân tại khu vực xung quanh vụ cháy nhà máy của CTCP Bóng đèn phích nước Rạng Đông (mã chứng khoán RAL), Thứ trưởng Bộ TNMT Võ Tuấn Nhân cho biết, lượng thuỷ ngân bị phát tán có khối lượng từ 15,1 - 27,2 kg.
 |
| Công ty Rạng Đông bị cháy |
Cụ thể, theo báo cáo của CTCP Bóng đèn phích nước Rạng Đông thì lượng thuỷ ngân bị phát tán là 15,1 kg, nhưng theo số liệu của các nhà khoa học, khối thuỷ ngân bị phát tán khoảng 27,2 kg.
Qua kiểm tra, tủ bảo quản chứa almagam được giữ nguyên nên lượng thuỷ ngân bị phát tán nằm trong bóng đèn đã cháy, với khối lượng từ 15,1 - 27,2 kg.
Bộ TNMT đã chỉ đạo Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc phối hợp với Sở TN&MT Hà Nội tiến hành lấy mẫu phân tích từ 30/8-1/9.
Ngay sau đó các đoàn của Bộ Y tế như Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội cũng lấy mẫu và phân tích.
Bộ TNMT cũng tổ chức 2 cuộc họp (ngày 30/8 và 3/9) lấy ý kiến chuyên gia và Bộ trưởng Bộ TN&MT đã trực tiếp chủ trì, thống nhất các số liệu sau sự cố cháy nổ.
Kết quả so sánh giá trị nồng độ thuỷ ngân với các quy chuẩn Việt Nam (QCVN) hiện hành về môi trường cho thấy:
Có 1/12 mẫu nước mặt có giá trị thuỷ ngân (Hg) vượt QCVN 1,3 lần tại điểm quan trắc trên sông Tô Lịch, cách cống xả gom nước thải của Công ty ngõ 320 Khương Đình 1,5 km.
Có 1/8 mẫu nước thải có giá trị Hg vượt 2,76 lần tại điểm quan trắc Hố ga cạnh xưởng Led trong Công ty.
Có 12/13 mẫu trầm tích, bùn đáy có giá trị Hg vượt QCVN. Điểm quan trắc tại sông Tô Lịch, cách cống xả gom nước thải của Công ty ngõ 320 Khương Đình 1 km có giá trị Hg cao nhất, vượt QCVN 6,1 lần.
Có 1/6 mẫu không khí có giá trị Hg vượt QCVN 1,02 lần tại điểm quan trắc trong khuôn viên nhà kho bị cháy của Công ty.
Kết quả so sánh với các tiêu chuẩn khuyến cáo của WHO và châu Âu, ATSDR Mỹ, Canada cho thấy:
Các điểm quan trắc chất lượng không khí xung quanh: Tổng cục Môi trường đã bố trí 4 vị trí lấy mẫu hấp phụ Hg theo hướng phát tán của dòng khí tại vị trí hàng rào của kho sản phẩm bị cháy, tại khoảng cách 200 m, 500 m và 1000 m tính từ hàng rào kho sản phẩm bị cháy.
Kết quả cho thấy, trong khoảng từ hàng rào đến khoảng cách 200 m, các mẫu hấp phụ thuỷ ngân đều có giá trị nằm trong ngưỡng khuyến cáo của WHO và châu Âu (ngưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe con người tại đô thị).
Các điểm quan trắc không khí trong khuôn viên Công ty phía trước khu cháy (trạm oxy) và trong nhà kho bị cháy có giá trị Hg trong môi trường không khí cao vượt ngưỡng khuyến cáo của WHO và ATSDR-Mỹ từ 10 đến 30 lần (ngưỡng ảnh hưởng rất xấu đến sức khoẻ con người).
Có 2/9 điểm quan trắc nước mặt có giá trị Hg nằm ngoài khoảng khuyến cáo của WHO ảnh hưởng đến sức khoẻ con người đó là điểm NM-HĐ 02 (hồ Hạ Đình) và điểm TL05 (sông Tô Lịch tại điểm cách ngõ 320 Khương Đình 1,5 km về phía hạ lưu).
Nồng độ Hg quan trắc được trong môi trường đất tại các vị trí quan trắc đều không vượt quá ngưỡng có thể gây hại cho môi trường và sức khoẻ con người theo khuyến cáo của Canada nhưng mẫu đất trong khuôn viên vườn hoa của Công ty có hàm lượng Hg cao hơn các vị trí khác.
Do đó có thể thấy vụ cháy xảy ra ở công ty Rạng Đông là sự cố cháy nổ, mất an toàn về hóa chất và môi trường, được đánh giá quy mô ảnh hưởng mức độ trung bình. Tuy nhiên, gây thiệt hại lớn về tài sản và không khí, cũng như nước mặt, ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ và môi trường xung quanh.
Các hoá chất gây tác động chủ yếu là thuỷ ngân và một số kim loại nặng phát sinh trong quá trình cháy. Các chất ô nhiễm này một phần phát tán vào không khí, một phần phát tán vào nguồn nước trong quá trình dập lửa.
Từ kết quả phân tích môi trường trên với các khuyến cáo của WHO cho thấy phạm vi có thể gây ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ người dân trong bán kính khoảng 500 m tính từ hàng rào của kho bị cháy.