Gần nửa đầu năm 2022, thị trường chứng khoán Việt Nam liên tục giảm khiến nhiều nhà đầu tư F0 nản lòng và rời bỏ thị trường vì càng đầu tư càng thua lỗ.
Từ trung tuần tháng 5, thị trường chứng khoán đã có những phiên tăng điểm tích cực, tạo dấu ấn cho nhà đầu tư sau 6 tuần giảm điểm liên tiếp, tuy nhiên thanh khoản thị trường vẫn ở mức thấp vì dòng tiền cá nhân đã phần lớn rời bỏ thị trường. Ngược lại thì theo thống kê, khối ngoại đã quay trở lại mua ròng từ đầu năm khi đã bán ròng rã 4 năm trước đó.
Định giá P/E hiện tại thấp hơn so với mức định giá trung bình 10 năm (15,0x) và đang tiệm cận đường P/E trung bình 10 năm trừ 1 độ lệch chuẩn (12,7x). Như vậy, so với các thị trường khu vực Đông Nam Á, mức định giá hiện tại của VN-Index đang thấp nhất.
 |
|
Nguồn: Bloomberg, FPTS tổng hợp
|
Do đâu thị trường liên tục sụt giảm?
Tại hội thảo về chứng khoán, ông Lã Giang Trung - CEO Passion Investment - cho rằng sau một năm chảy mạnh vào chứng khoán thì hiện nay, dòng tiền đầu tư đang được định hướng lại bởi chính sách tiền tệ để hướng tới những khu vực kinh tế mang lại tăng trưởng GDP tốt hơn.
Thị trường thời gian qua tăng trưởng nóng và sau đó sụt giảm mạnh bởi nhóm nhà đầu tư mới gia nhập (F0) hùng hậu. Các quyết định đầu tư của họ chịu ảnh hưởng bởi cảm xúc cao hơn là quyết định lý tính. Sau đợt thanh lọc này, nhà đầu tư hiểu họ cần dựa vào sự hiểu biết sâu sắc đối với doanh nghiệp và ngành nghề để đưa ra quyết định đầu tư hơn là đánh "may rủi".
Ông Nguyễn Hoàng Giang, Chủ tịch CTCP Chứng khoán DNSE, cho rằng các nhà quản lý có khuyết điểm bị kỷ luật về mặt cơ bản sẽ không ảnh hưởng đến thị trường, không ảnh hưởng đến nguồn cung tiền và chính sách trong ngắn hạn.
Việc điều chỉnh dòng tiền vào thị trường trong giai đoạn vừa rồi sẽ từ những lý do khác như nhà đầu tư khi vay quá kỳ vọng vào một mức tăng mạnh hơn. Lạm phát cùng với các điều kiện vĩ mô của thế giới khiến mọi người lo sợ có thể ảnh hưởng đến Việt Nam vì vậy đã bán đi, làm điều chỉnh giá trị thị trường.
Ngân hàng nhà nước đang trở nên cẩn trọng hơn trong vấn đề những doanh nghiệp trong nước đi vay nước ngoài để thực hiện đầu tư ngắn hạn bởi lo lắng rằng dòng tiền nóng vào thị trường và rút ra khỏi thị trường sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới kinh tế vĩ mô.
Tuy nhiên, ông Giang cho rằng nền tảng dự trữ ngoại hối cũng như cán cân của Việt Nam đã tốt hơn rất nhiều so với 2007, 2008 vì vậy ta cần phải có không gian mở để các doanh nghiệp trong nước thu hút nguồn vốn từ nước ngoài.
Liên quan đến câu chuyện định giá thị trường, chuyên gia cho rằng có hai thứ cần quan tâm khi xác định thị trường là rẻ hay đắt. “Đầu tiên là so với chính mình ở thời điểm trước. Ngoài ra, ta cũng phải đánh giá thêm về tham chiếu thế giới và Việt Nam bởi thế giới giai đoạn vừa rồi đã giảm rất nhiều. Ta không thể đem định giá kỳ vọng cách đây 6 tháng khớp vào định giá tại thời điểm này vì sẽ có một chút điều chỉnh khi mọi người quan tâm hơn đến các rủi ro về lãi suất”.
Có thể nói, định giá hiện tại đang khá rẻ so với năm 2020 và những lần bán tháo trong lịch sử tuy nhiên rất khó để kỳ vọng thị trường sẽ hồi phục mạnh mẽ lên mức định giá trước khi thị trường đi xuống. Thế giới ngày càng trở nên bất định, khó đoán hơn khiến định giá giảm.
Chủ tịch DNSE cho biết khi thị trường ở giai đoạn bán tháo rất mạnh, đây là cơ hội cho nhà đầu tư kiếm lời từ cuộc chơi này. “Ta nên tập trung vào những mã cơ bản tốt như Vinamilk, PNJ,… còn các trò chơi mạo hiểm như ROS thì không được khuyến nghị vì ta không thể biết quý tới doanh nghiệp sẽ lãi hay lỗ. Khi xu thế chưa rõ ràng, tâm lý nhà đầu tư còn thiếu ổn định, nhà đầu tư nên ưu tiên bảo toàn tiền của mình bởi còn tiền là vẫn còn cơ hội”.
Không còn thời của đầu tư ngắn hạn, đầu cơ
Ông Hoàng Công Tuấn, Kinh tế trưởng MBS, cho rằng VN-Index tăng mạnh thời gian qua chỉ là một nhịp phục hồi trong quá trình tạo đáy có thể kéo dài vài tháng của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Chuyên gia của MBS đánh giá, đợt giảm tương đối hiếm gặp của thị trường chứng khoán thời gian vừa qua khiến tâm lý nhiều nhà đầu tư tỏ ra thận trọng.
“Mặc dù họ đang cầm rất nhiều tiền mặt nhưng chưa muốn tham gia trở lại thị trường. Thậm chí, một số nhà đầu tư chỉ muốn tham gia một phần danh mục từ 20-30%, còn lại 70% là tiền mặt”, kinh tế trưởng MBS nói.
Theo ông Hoàng Công Tuấn, một số nhà đầu tư đang nắm tương đối nhiều cổ phiếu nhưng có xu hướng bán ra khi thị trường có những nhịp phục hồi. Với tâm lý như vậy, diễn biến đi lên của thị trường sẽ chậm và mang tính thử thách cao.
Kinh tế trưởng MBS nhận định, những nhà đầu tư tham gia mua cổ phiếu ở thời điểm hiện tại không phải nhà đầu tư có tầm nhìn ngắn hạn và đầu cơ nhanh. Do đó, dòng tiền chảy vào thị trường không nhiều, quá trình tạo đáy và đi lên của thị trường phải được tính bằng tháng.
3 kịch bản thị trường trong thời gian nửa năm còn lại
 |
| 3 kịch bản thị trường trong thời gian nửa năm còn lại. |
Với các diễn biến trong nửa đầu năm 2022, Chứng khoán Everest đã điều chỉnh dự báo cho VN-Index với 3 kịch bản. Đối với kịch bản cơ sở: Chứng khoán Everest dự phóng VN-Index có thể đạt 1.514 điểm, với P/E kỳ vọng năm 2022 đạt 14,01 lần (-0,5 độ lệch chuẩn so với trung bình 10 năm). Đồng thời, các chuyên gia phân tích cũng nâng tốc độ tăng trưởng lợi nhuận lên mức 25%.
Hơn nữa, nhận định mức upside toàn thị trường là 29,2% trong 6,5 tháng cuối năm rất hấp dẫn, Chứng khoán Everest khuyến nghị nhà đầu tư cân nhắc tăng tỷ trọng danh mục vào các nhóm cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt, tăng trưởng lợi nhuận cao (>30%) và thị giá đã điều chỉnh sâu thời gian qua.
Đối với kịch bản tích cực: Chứng khoán Everest dự kiến rằng VN-Index có thể đạt mức 1.755 điểm (Upside 48,5% tính từ thời điểm hiện tại), P/E quay về 16,43. Đánh giá tích cực, Chứng khoán Everest tin tưởng Việt Nam sẽ nhanh chóng vượt qua những khó khăn vĩ mô, tiếp tục chính sách nới lỏng giúp dòng tiền thông minh sớm quay lại thị trường.
Đối với kịch bản tiêu cực: Chứng khoán Everest chỉ ra các yếu tố vĩ mô xấu đi nhanh chóng, doanh nghiệp khó khăn khi đối mặt với chi phí đầu vào tăng cao, nhà đầu tư rút tiền ra khỏi thị trường hay khối ngoại quay lại bán ròng. Chứng khoán Everest dự báo chỉ số VN-Index 2022 duy trì ở mức 1.270 điểm, P/E quay về vùng 10,36, tăng trưởng lợi nhuận còn 22%.
Có thể thấy với cả 3 kịch bản, VN-Index đều có tăng trưởng từ nay cho tới cuối năm, Chứng khoán Everest đánh giá rằng "Thời gian qua thị trường chung đã điều chỉnh quá đà và đây là cơ hội rất tốt để các nhà đầu tư dài hạn tăng tỷ trọng cổ phiếu trong danh mục tài sản đầu tư của mình".