Giá dầu Brent đạt 131 USD/thùng vào ngày 7/3, đánh dấu mức cao nhất kể từ tháng 7/2008 và đạt mức tăng 69% so với đầu năm. SSI Research cho rằng sự tăng mạnh của giá dầu kết hợp của nhiều nguyên nhân, nhưng yếu tố chính phải kể đến là căng thẳng leo thang giữa Nga và Ukraine, theo sau bởi lệnh cấm vận đối với dầu của Nga và việc Nga đe dọa ngừng cung cấp khí đốt cho châu Âu.
Thêm vào đó, nhu cầu đang phục hồi mạnh mẽ sau dịch Covid-19 trong khi nguồn cung được kiểm soát một cách thận trọng (OPEC+ bám sát với kế hoạch sản lượng dầu theo cuộc họp gần đây trong tháng 3) và sản lượng dầu bổ sung từ Iran có thể phải mất vài tháng để đưa ra thị trường.
Các tổ chức lớn trên thế giới đều có dự báo lạc quan về triển vọng của giá dầu năm 2022. Nguồn cung dầu khí trong những năm gần đây đã không tăng mạnh do chiến lược giảm đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch và tăng đầu tư cho năng lượng tái tạo trong bối cảnh nhu cầu nhiên liệu tăng mạnh.
 |
| Nguồn: SSI. |
Theo OPEC, tổng số giàn khoan đang hoạt động trong 2021 đã vượt năm 2020 nhưng thấp hơn nhiều so với năm 2019 do các hoạt động đầu tư đã chuyển hướng sang nhiên liệu xanh. Bởi vậy, tình trạng dư cung có thể không xảy ra trong ngắn hạn, điều này sẽ tiếp tục hỗ trợ cho giá dầu.
SSI Research dẫn báo cáo gần đây của Goldman Sachs đưa ra dự báo giá dầu trung bình có thể đạt 100 USD/thùng trong năm 2022 và 105 USD/thùng trong năm 2023.
Còn theo JP Morgan, nếu thị trường bắt đầu phản ứng về khả năng Nga có thể trả đũa bằng việc cách giảm lượng xuất khẩu, dầu Brent có thể đạt mức trung bình là 115 USD/thùng trong quý 2, 105 USD/thùng trong quý 3 và 95 USD/thùng trong quý 4.
Như vậy, yếu tố hỗ trợ dài hạn cho giá dầu là nhu cầu tăng, đặc biệt là từ ngành hàng không (từ việc các quốc gia khác phục hồi/ mở cửa trở lại). Trong khi yếu tố hỗ trợ ngắn hạn cho giá dầu là xung đột giữa Nga-Ukraine.
Theo quan điểm của SSI Research, môi trường giá dầu ổn định và duy trì trên 60-70 USD/thùng sẽ là điều kiện thuận lợi để Việt Nam khai thác các mỏ dầu khí hiện tại cũng như triển khai các dự án dầu khí mới.
Trong giai đoạn 2016-2021, hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí (E&P) của Việt Nam không sôi động, nguyên nhân chính là do các mỏ gần bờ có trữ lượng lớn như Bạch Hổ (mỏ dầu), Block 6.1 (Lan Tây, Lan Đỏ), Block 11.2 và Chim sáo đang đến những năm cuối của vòng đời khai thác.
 |
| Nguồn: SSI. |
Dịch Covid-19 cũng ảnh hưởng nhiều đến việc triển khai các hoạt động sản xuất kinh doanh của PVN cũng như các đơn vị thành viên. Mặc dù giá dầu tăng mạnh trong 2021 nhưng cũng không phải là năm bận rộn của hoạt động E&P tại Việt Nam.
Biến động giá dầu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến PV Gas (GAS) (tăng/giảm doanh thu & biên lợi nhuận, và nhu cầu khí khô từ nhà máy điện do giá khí ở mức cao), cũng như Petrolimex (PLX) và PV Oil (OIL) (tăng/giảm doanh thu & lãi/lỗ hàng tồn kho) và BSR (tăng/giảm biên lợi nhuận lọc hóa dầu, lãi/lỗ hàng tồn kho).
Trong khi đó, đối với các công ty dầu khí upstream (thượng nguồn) như PVDrilling (PVD) & PVS, giá dầu không ảnh hưởng ngay đến lợi nhuận ròng trong ngắn hạn do các công ty này dựa vào các dự án mang tính chất dài hạn hơn.
Mặc dù vậy, Bộ phân phân tích Chứng khoán SSI cho rằng mảng khoan của PVDrilling đã quay đầu hồi phục từ quý 2/2021 và ghi nhận lợi nhuận từ năm 2022 nhờ hiệu suất sử dụng và giá thuê tăng. Giá dầu duy trì tích cực sẽ giúp đẩy mạnh các hoạt động đầu tư thăm dò khai thác, đặc biệt là việc triển khai các dự án lớn, giúp đem lại khối lượng công việc tiềm năng cho PVDrilling, PVS trong dài hạn.
Đối với các công ty sử dụng khí làm nguyên liệu đầu vào như điện khí, đạm, giá dầu tăng sẽ làm tăng giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, các công ty đạm vẫn có khả năng tăng giá bán do nguồn cung tại Trung Quốc vẫn còn hạn chế.
Đối với điện khí, giá khí tăng có thể chuyển ngang một phần vào sản lượng hợp đồng PPA với tỷ lệ sản lượng hợp đồng năm 2022 là 80% theo kế hoạch của EVN/A0. Tuy nhiên giá khí cao sẽ làm các nhà máy điện khí kém cạnh tranh hơn và sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến phần sản lượng chào bán trên thị trường điện cạnh tranh.
Tóm lại, dù có sự khác nhau về các yếu tố cơ bản, giá cổ phiếu ngành dầu khí đều có tương quan rất chặt chẽ với giá dầu, hay nói cách khác độ “nhạy” của giá cổ phiếu với giá dầu là rất cao.
SSI Research cho rằng giá dầu tăng đem lại cơ hội đầu tư cả ngắn và dài hạn. Với chiến lược đầu tư ngắn hạn, nhà đầu tư có thể xem xét các cổ phiếu có mức độ tương quan lớn nhất với giá dầu như BSR, PVDrilling, PVS và PV Oil.