Tín dụng tăng trưởng toàn ngành chậm lại trong 6 tháng đầu năm 2023
Theo số liệu của Ngân hàng nhà nước (NHNN), tính đến cuối tháng 7/2023, dư nợ tín dụng toàn ngành đạt xấp xỉ 12,4 triệu tỷ đồng, tăng 4,3% so với đầu năm và 8,7% so với cùng kỳ.
Kết quả này chưa bằng một nửa, so với con số tăng trưởng 9,4% cùng kỳ năm ngoái, cũng như còn cách khá xa so với mục tiêu 14% - 15% mà NHNN đặt ra cho cả năm.
Chứng khoán MBS cho rằng tăng trưởng tín dụng thấp hơn so với kỳ vọng chủ yếu xuất phát từ những nguyên nhân chính: (1) Ảnh hưởng từ tổng cầu thế giới suy yếu, kinh tế Việt Nam giảm tốc rõ nét trong hai quý đầu năm với mức tăng trưởng GDP chỉ đạt 3,7%, đây là mức tăng trưởng thấp thứ hai trong vòng 10 gần đây; (2) Thị trường bất động sản, khu vực thu hút nguồn vốn tín dụng lớn nhất, vẫn tiếp tục trầm lắng trong nửa đầu năm khi số lượng giao dịch giảm 40%; số lượng dự án hoàn thành xây dựng giảm 55% so với cùng kỳ năm ngoái; (3) Mặc dù lãi suất tạo đỉnh trong quý 2 song mặt bằng hiện nay vẫn còn khá cao do đó chưa thể kích thích nhu cầu vay vốn mở rộng sản xuất kinh doanh.
Trong 6 tháng đầu năm, hầu hết các NHTM đều ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng thấp hơn so cùng kỳ 2022, tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng tín dụng tương đối phân tán giữa các NHTM. Các ngân hàng có tốc độ tăng trưởng cao hơn so với toàn ngành (6% so với cuối năm 2022) như HDBank (9,3%), MBB (10,6%), MSB (12,7%), Techcombank (9,7%), và VPBank (10,1%) có thể giải thích bởi hai nguyên nhân chính. Thứ nhất, trong bối cảnh nền kinh tế vẫn còn nhiều biến số chưa chắc chắn như hiện nay, các ngân hàng có sự lựa chọn chiến lược kinh doanh khác nhau, các ngân hàng được nêu trên có tập khách hàng doanh nghiệp lớn do đó tăng trưởng tín dụng tốt hơn khi nhu cầu vốn của nhóm khách hàng này cao trong nửa đầu năm.
Trong khi đó, những ngân hàng chủ động tăng trưởng chậm lại trong nửa đầu năm do nhu cầu tín dụng bán lẻ thấp đồng thời ưu tiên cho các nâng cao chất lượng tài sản và quan sát thị trường. Xét trên khía cạnh này thì các NHTM nhà nước đang lựa chọn cẩn trọng hơn khi, tăng trưởng chỉ đạt 35% so với chỉ tiêu NHNN đã giao, chiếm khoảng 44% thị phần tín dụng. Nhóm các NHTM tư nhân chiếm khoảng 56% thị phần đang hoàn thành 50% so với hạn mức được giao. Thứ hai, một số NHTM đã có tỷ lệ nợ xấu đã vượt lên trên 3%, do đó buộc phải cân nhắc trong các quyết định cho vay, cũng như duy trì chất lượng tín dụng.
 |
| Tăng trưởng tín dụng của các NHTM niêm yết trong nửa đầu năm |
Kỳ vọng tín dụng sẽ lấy lại đà tăng trong nửa cuối năm
MBS cho rằng tín dụng sẽ tăng tốc nhanh hơn trong nửa cuối năm 2023 dựa trên một số yếu tố tích cực bao gồm: Thứ nhất, xuất khẩu sẽ phục hồi tăng trưởng dương trên nền thấp cùng kỳ năm ngoái, cũng như cầu tiêu dùng của Trung Quốc khôi phục lại mạnh mẽ hơn sau khi mở cửa. Thứ hai, hiệu ứng từ lãi suất cho vay giảm bắt đầu kích hoạt lại nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp và người dân. Chính sách tài khoá như giảm thuế VAT từ 10% về 8%... sẽ phát huy tác dụng kích thích nhu cầu tiêu dùng.
Để tín dụng đạt được mục tiêu đề ra, ngày 10/7, Ngân hàng Nhà nước đã điều chỉnh nới room tín dụng cho 11 NHTM lên mức 11% - 24%.
 |
| Mức tăng trưởng tín dụng sau điều chỉnh của các ngân hàng % |
Tuy nhiên, theo quan điểm của MBS không phải ngân hàng nào cũng có thể đẩy mạnh tín dụng từ đến cuối năm. Một số NHTM đang khá thận trọng khi cân nhắc các quyết định cho vay cũng như đảm bảo chất lượng tín dụng.
Cũng theo khảo sát gần đây của Ngân hàng Nhà nước, mặt bằng rủi ro tín dụng tổng thể của khách hàng được các tổ chức tín dụng nhận định tăng nhanh hơn so với kỳ trước và cùng kỳ năm trước ở hầu hết các lĩnh vực.
Theo đó, các tổ chức tín dụng có xu hướng “không đổi” hoặc “thắt chặt” nhẹ tiêu chuẩn tín dụng. Vì vậy, MBS cho rằng những ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu thấp tại thời điểm cuối quý 2/2023 sẽ là những ngân hàng có dư địa đẩy mạnh tín dụng vào nửa cuối năm hơn. Nhìn chung, MBS kỳ vọng tăng trưởng tín dụng toàn ngành đạt khoảng 12% - 13% cho cả năm 2023.