Chọn không đúng loại gạo là một trong những nguyên nhân đồ xôi bị khô hoặc nhũn, không bao giờ ngon. Gạo đồ xôi phải là gạo nếp mới, hạt gạo tròn căng đều, gạo thơm đượm mùi nếp. Gạo nếp đồ xôi ngon nhất là nếp cau, nếp cái hoa vàng và nếp nương.
Việc bạn đổ ào toàn bộ gạo nếp đã vo vào chõ đồ xôi cũng sai cách đồ xôi khiến món xôi của bạn chín không đều. Phía dưới thì nhũn nhão nhưng trên bề mặt lại khô cứng và rời rạc.
Vì lý do đó, khi cho gạo vào chõ đồ xôi, bạn nên dùng tay vốc từng nắm gạo đỗ trải nhẹ nhàng từng lớp vào chõ, thay vì đổ ào tất cả vào hoặc cố lèn thêm cho nhiều. Việc bạn đổ ào gạo vào một lúc hoặc nèn quá nhiều gạo trong chõ đồ xôi làm các lỗ thông hơi sẽ bị bít, xôi không thể chín đều.
Một số chị em thường đồ xôi và hấp gà cùng một lúc để nước gà ngấm vào xôi ăn sẽ ngọt thơm hơn. Tuy nhiên, cách làm này khiến cho xôi bị ngấm quá nhiều nước từ gà, các lỗ thông hơi ở dưới chõ đồ bị bịt kín dẫn tới nhũn và nhão nhoét rất mất thẩm mỹ và không ngon.
Nhiều người thường đồ xôi lạc, xôi đỗ đen, đỗ xanh cùng lúc. Cách làm này cũng khiến xôi không chín đều. Thông thường xôi đỗ xanh đã được ngâm kĩ thường chín trước, sau đó xôi đỗ đen sẽ chín và xôi lạc chín sau cùng. Nếu đồ 3 loại xôi cùng lúc thì tới khi chúng đều chín đều những loại xôi chín trước sẽ bị nhão và nở bung do đồ quá lâu.
Việc bạn đồ quá nhiều nước ở đáy nồi đồ xôi cũng làm bạn thất bạn khi trổ tài. Nếu đổ nhiều quá, nước sẽ bốc hơi hoặc trào mạnh, khiến phần xôi phía dưới bị nát, bịt kín lỗ thông hơi, và phần xôi phía trên sẽ không chín đều.
Chính vì lý do đó, bạn chỉ nên đổ vừa nước để khi nước sôi không bị bùng tràn lên phần chõ xôi phía trên. Ngoài ra, cũng nên dùng khăn sạch, làm ẩm, trùm bên ngoài chõ để giữ nhiệt, giúp xôi không bị mất nước, chín đều.
Khi đồ xôi cách thủy, bạn nên cho một chiếc đìa sành nhỏ vào nồi để theo dõi lượng nước bên trong còn nhiều hay ít. Nếu đang đun mà nghe tiếng "lạch cạch" nghĩa là lượng nước dùng đồ xôi vừa cạn. Bạn cần tắt bếp để nồi không bị cháy, hoặc cho thêm nước đun tiếp nếu xôi chưa thật chín.
Trong quá trình đồ xôi, nên đun vừa lửa, khi đồ phải lấy đũa đảo nhẹ gạo nếp trong để xôi chín đều.
Bạn phải lưu ý, trung bình chỉ cần đồ xôi từ 30 đến 40 phút để gạo đỗ chín mềm, đều.
