Được phóng lên vũ trụ vào tháng 7/2023, kính viễn vọng Euclid của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) chính thức bắt đầu quan sát khoa học vào tháng 2/2024. Tính đến nay, sứ mệnh đã hoàn thành 12% kế hoạch khảo sát vũ trụ. Mới đây, Euclid tiết lộ những hình ảnh đầu tiên về một phần nhỏ của bản đồ vũ trụ khổng lồ mà công cụ này đang xây dựng.
Những hình ảnh do kính viễn vọng Euclid cung cấp có độ phân giải cực kỳ cao. Chúng cung cấp cái nhìn chi tiết chưa từng có về hàng triệu ngôi sao và thiên hà.
Được thực hiện qua 260 lần quan sát từ ngày 25/3 - 8/4, phần bản đồ mới công bố chiếm 1% trong kế hoạch lập bản đồ vũ trụ từ kính Euclid. Trong quá trình này, kính Euclid sẽ ghi lại hình dạng, khoảng cách và chuyển động của hàng tỉ thiên hà trong phạm vi 10 tỉ năm ánh sáng. Theo ESA, khi dự án này hoàn thành, đây sẽ là bản đồ 3D về vũ trụ lớn nhất từng được tạo ra.
ESA thông tin trên website rằng, phần đầu tiên của bản đồ ghi lại những ngôi sao trong Dải Ngân Hà (hay còn gọi Milky Way) và các thiên hà xa hơn. Hình ảnh của khoảng 14 triệu thiên hà có thể được dùng làm cơ sở nghiên cứu về ảnh hưởng của năng lượng tối và vật chất tối, chiếm 95% khối lượng - năng lượng của vũ trụ.
Dữ liệu từ Euclid không chỉ giúp nghiên cứu cấu trúc vũ trụ mà còn hỗ trợ các nhà khoa học hiểu rõ hơn về tác động của vật chất tối và năng lượng tối - hai thành phần chiếm tới 95% vũ trụ nhưng vẫn chưa được giải thích đầy đủ.
“Bức ảnh tuyệt đẹp này là phần đầu tiên của một bản đồ mà trong 6 năm nữa sẽ tiết lộ hơn 1/3 bầu trời bán cầu nam. Đây chỉ là 1% của bản đồ nhưng nó chứa đầy đủ các nguồn thông tin khác nhau sẽ giúp giới chuyên gia khám phá ra những cách mới để mô tả vũ trụ", nhà khoa học Valeria Pettorino, thuộc dự án Euclid tại ESA, chia sẻ.
Theo ESA, những hình ảnh được chụp từ kính Euclid còn cung cấp cái nhìn chi tiết về cụm thiên hà Abell 3381, nằm ở bên phải của bức tranh khảm, cùng những ngôi sao trong Dải Ngân hà. Ảnh: ESA.
