Nhan sắc của các phi tần trong hậu cung nhà Thanh là chủ đề thu hút sự quan tâm của giới chuyên gia cũng như công chúng. Nhiều người không khỏi tò mò có phải tất cả mỹ nhân hầu hạ nhà vua đều có dung mạo kiều diễm hay không.
Để trả lời câu hỏi này, các nhà nghiên cứu tìm kiếm các sử liệu cũng như các bức ảnh, tranh chân dung về hậu cung của vua chúa nhà Thanh. Theo đó, căn cứ vào những bức ảnh chụp Từ Hy thái hậu, bí mật về nhan sắc của các phi tần được hé lộ.
Trong khi Từ Hy thái hậu đã ngoài 60 tuổi nhưng nhan sắc vẫn toát lên vẻ đẹp vương giả, quyến rũ thì chỉ có vài phi tần sở hữu nhan sắc mỹ lệ. Những phi tần còn lại được giới chuyên gia đánh giá là có ngoại hình và diện mạo bình thường, thậm chí là xấu xí.
Điều này cho thấy không phải tất cả phi tần trong hậu cung của nhà vua đều là mỹ nhân. Theo các nhà nghiên cứu, điều này xuất phát từ quá trình tuyển chọn tú nữ.
Dưới thời nhà Thanh, tú nữ được tuyển vào hoàng cung để hầu hạ hoàng đế phải đáp ứng yêu cầu là người Mãn.
Từ năm 13 - 17 tuổi, tất cả thiếu nữ người Mãn đều phải đến Hộ bộ đăng ký, tham gia cuộc thi tuyển tú. Mỗi cuộc tuyển tú nữ cách nhau 3 năm.
Để vượt qua kỳ tuyển chọn tú nữ, các thiếu nữ người Mãn không nhất thiết phải có nhan sắc tuyệt mỹ. Thay vào đó, những yếu tố quan trọng góp phần quyết định họ có được tuyển vào hậu cung hay không liên quan đến xuất thân trong gia tộc nào, cha mẹ, ông bà, cô dì, chú bác... có giữ chức vụ quan trọng trong triều đình hay không.
Những thiếu nữ xuất thân trong gia đình danh gia vọng tộc có khả năng cao được chọn làm phi tử của nhà vua ngay cả khi nhan sắc có phần xấu xí.
Trong số các thiếu nữ tham gia kỳ thi tuyển tú, người nào có xuất thân hiển hách nhất thường được lựa chọn làm hoàng hậu. Điển hình là trường hợp của hoàng hậu Long Dụ.
Long Dụ (người ngồi ở giữa ảnh) là cháu gái ruột của Từ Hy thái hậu và có cha giữ chức Thị lang, người bác làm tướng quân... Với xuất thân trong gia đình danh giá và quyền lực như vậy, hoàng hậu Long Dụ có thể nắm quyền lực lớn trong hậu cung dù nhan sắc không thuộc hàng diễm lệ.
