Hàng giả, hàng nhái ngày càng tinh vi, xuất hiện khắp các lĩnh vực trong đời sống, từ thực phẩm, thời trang đến điện tử. Nếu không cẩn thận, người tiêu dùng dễ mua nhầm, vừa mất tiền, vừa rước họa vào thân. Vì vậy, việc trang bị kiến thức và kỹ năng để nhận diện hàng thật - hàng giả rất quan trọng.

Những mẹo nhỏ dưới đây sẽ giúp người tiêu dùng có thể phân biệt hàng giả, hàng nhái bằng mắt thường.

Kiểm tra mã vạch

Hầu hết hàng hóa tại Việt Nam đều sử dụng mã vạch theo chuẩn EAN (European Article Number) của Tổ chức Mã số vật phẩm quốc tế – EAN International. Mã vạch này gồm 13 chữ số và được chia thành 4 nhóm, mỗi nhóm mang một ý nghĩa riêng, được đọc từ trái sang phải:

Nhóm 1 (3 chữ số đầu) là mã số quốc gia hoặc vùng lãnh thổ sản xuất hàng hóa.

Nhóm 2 (4 chữ số tiếp theo) là mã số của doanh nghiệp sản xuất hoặc phân phối.

Nhóm 3 (5 chữ số tiếp theo) là mã số riêng của từng mặt hàng cụ thể.

Nhóm 4 (1 chữ số cuối cùng) là số dùng để kiểm tra tính hợp lệ của mã vạch.

Trước khi mua, người tiêu dùng đối chiếu 3 chữ số đầu tiên của mã vạch với bảng hệ thống mã vạch quy chuẩn để biết được xuất xứ quốc gia của mặt hàng.

Sau khi xác định nguồn gốc xuất xứ, hãy kiểm tra tính hợp lệ của mã vạch. Nguyên tắc kiểm tra là lấy tổng các con số hàng chẵn nhân 3 cộng với tổng các chữ số hàng lẻ (trừ số thứ 13 ra, số thứ 13 là số để kiểm tra, đối chiếu). Sau đó, lấy kết quả cộng với số thứ 13, nếu tổng có đuôi 0 là mã vạch hợp lệ, còn nếu khác 0 là không hợp lệ.

Tem chống giả

Phân biệt qua tem chống giả cũng là cách khá đơn giản người tiêu dùng có thể áp dụng. Tem chống giả phải đảm bảo còn nguyên vẹn, không được bong tróc và không có dấu hiệu dán chồng lên.

Tem chống giả thường được thiết kế dưới dạng QR code để người tiêu dùng có thể quét và tự kiểm tra trên điện thoại di động. Nếu sản phẩm không thể quét mã hoặc trả về thông tin sai lệch, nhiều khả năng đó là hàng giả.

Kiểm tra bao bì

Hàng thật thường có thiết kế bao bì sắc nét, chỉn chu và sử dụng vật liệu chất lượng tốt. Thông tin in trên bao bì được trình bày rõ ràng, không mờ nhòe, có đầy đủ tên thương hiệu, logo, hạn sử dụng, thành phần, mã vạch, hướng dẫn sử dụng...

Trái lại, hàng giả thường dùng loại bao bì rẻ tiền, dễ nhàu nát, in ấn cẩu thả và thiếu các thông tin quan trọng.

Cảm quan

Người tiêu dùng có thể sử dụng các giác quan như mắt - tay - mũi - miệng để đánh giá sơ bộ chất lượng sản phẩm.

Với thực phẩm, hàng thật thường có màu sắc tự nhiên, mùi thơm đặc trưng, không có dấu hiệu biến đổi như nhớt, chảy nước hay nấm mốc.

Với mỹ phẩm, hàng thật thường có mùi hương dễ chịu, màu sắc đồng đều, kết cấu mịn màng, thấm nhanh vào da. Hàng giả có mùi hắc, nồng như hóa chất; màu sắc loang lổ, kết cấu lỏng, vón cục.

Với quần áo, giày dép, túi xách, hàng thật có đường may tỉ mỉ, đều và chắc chắn. Trong khi đó, hàng giả có đường may ẩu, chỉ thừa, dễ tuột.

Giá cả

Nếu một mặt hàng có mức giá rẻ hơn quá nhiều so với giá niêm yết hoặc giá tại các cửa hàng uy tín, hãy cẩn thận. Một sản phẩm chính hãng thường có mức giá dao động trong khoảng nhất định, hiếm khi có sự chênh lệch lớn giữa các nơi bán.