Thông báo về việc Tổng thống Mỹ Biden dừng tham gia cuộc tranh cử tổng thống năm 2024 đã thu hút sự chú ý trên toàn thế giới. Nhưng ngay khi ông Biden phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ Đảng Dân chủ đòi rút khỏi cuộc bầu cử, thì thái độ của Tổng thống Ukraine Zelensky đối với cuộc xung đột Nga-Ukraine cũng đã âm thầm thay đổi.
Trong bài phát biểu trước truyền hình quốc gia Ukraine vào tuần trước, Tổng thống Zelensky đề nghị Moscow cử một phái đoàn tới hội nghị thượng đỉnh hòa bình tiếp theo, mà ông hy vọng sẽ tổ chức vào tháng 11 tới đây. Trước đó, ông nhấn mạnh rằng mọi cuộc đàm phán chỉ có thể diễn ra sau khi Nga rút quân khỏi Ukraine. Vì vậy, Nga đã không được mời tham dự Hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine ở Thụy Sĩ vào tháng 6 năm nay.
Hội nghị thượng đỉnh hòa bình về Ukraine tổ chức ở Thụy Sĩ, đã không đóng vai trò thực chất trong việc giải quyết xung đột giữa Nga và Ukraine một cách hòa bình mà ngược lại, hơn một tháng sau Hội nghị thượng đỉnh hòa bình, Nga và Ukraine “đã tổ chức các cuộc gặp” ở Kharkov, Kupyansk, Sevre, Chasov Yar, Toretsk… bằng bom đạn và máu tiếp tục đổ.
Các trận đánh quy mô lớn hơn đang diễn ra trên nhiều mặt trận, bao gồm Kharkov, Chasov Yar, Donetsk và Toretsk. Xung đột Nga-Ukraine một lần nữa sẽ dẫn đến đỉnh điểm theo từng giai đoạn vào giữa mùa hè năm 2024.
Hiện tại, Quân đội Nga đang lên kế hoạch và phát động các trận đánh quy mô lớn trên nhiều mặt trận, và cuộc tấn công mùa hè của họ chắc chắn sẽ là một chiến dịch lớn có ý nghĩa chiến lược. Trong khuôn khổ của bài viết này, chúng ta chỉ đề cập tới mặt trận Kharkov, xem tình hình chiến trường tại đây đang diễn biến như thế nào?
Ngày 10/5, Quân đội Nga tái mở cửa mặt trận Kharkov với hai cánh đông và tây, với mục tiêu là Liptsy và thành phố Volchansk. Tuy nhiên, do quân số của Nga được đầu tư trong giai đoạn đầu ít và phản ứng nhanh chóng của Ukraine trước cuộc tấn công vào Kharkov, nên tốc độ tiến công của Nga đã phải dừng lại.
Chỉ 10 ngày sau khi bắt đầu trận Kharkov lần thứ ba bắt đầu, nhịp độ tấn công của Nga bắt đầu chững lại. Đến đầu tháng 6, các đơn vị tinh nhuệ của Quân đội Ukraine bao gồm Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 31, 57, 153; Lữ đoàn xung kích đường không số 82, Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 36, 34 và một số tiểu đoàn độc lập... đã được tăng viện cho mặt trận Kharkov.
Nhờ sự phản ứng quyết liệt của Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine, sức mạnh phòng thủ của Quân đội Ukraine tại Kharkov đã được tăng cường đáng kể và có thể phát động một cuộc phản công toàn diện trên hướng Volchansk và Liptsy.
Kể từ tháng 6, giao tranh ở Volchansk bắt đầu nóng lên. Bắt đầu từ ngày 20/5, Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 36 của Quân đội Ukraine và các đơn vị khác đã bắt đầu mở cuộc phản công nhằm đánh bật quân Nga ở bờ bắc sông Volchya. Nhiệm vụ đầu tiên là tiến hành vượt sông Volchya, nhằm thiết lập một đầu cầu ở phía bắc.
Cuộc tấn công vượt sông Volchya của Quân đội Ukraine nhìn chung diễn ra không được suôn sẻ, nhưng vẫn thành công. Sau khi chiếm lại một số dãy nhà ở phía bắc sông Volchya vào đầu tháng 6, họ dần dần mở rộng vị trí dựa vào đầu cầu này.
Đến cuối tháng 6, khi quân Ukraine dần nắm quyền kiểm soát khu vực ngập lũ ở bờ bắc sông Volchya và đoạn phía nam của đường cao tốc T2108, tuyến đường giao thông chính vào phía bắc thành phố, quân Ukraine đã hình thành xu hướng bao vây và chia cắt một số lượng lớn quân Nga tại Volchansk.
Cuộc bao vây của Quân đội Ukraine dẫn đến Lữ đoàn dù 83 thuộc lực lượng tiền phương của Nga bị tổn thất nặng, buộc Quân đội Nga phải điều Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 810 trực thuộc Hạm đội Biển Đen tới Volchansk để tiếp viện.
Trước đà phản công quyết liệt của quân Ukraine, quân Nga bị mắc kẹt trong khu vực nhà máy phía bắc sông Volchya, cũng tìm cách phá vỡ thế bất lợi. Ngày 9/7, Quân đội Nga tổ chức vượt sông Volchya từ bờ bắc, cố gắng gây bất ngờ cho quân Ukraine ở trường dạy nghề và kỹ thuật ở bờ nam, qua đó thực hiện phản công và bao vây lại quân Ukraine ở bờ bắc sông Volchya, nhưng thất bại.
Để đối phó với cuộc phản công ở khu đô thị chính Volchansk, ngày 22/6, hai lữ đoàn Ukraine đã tái chiếm làng Tikhe ở ngoại ô phía đông bắc thành phố Volchansk và Starisia ở ngoại ô phía tây thành phố và chiếm giữ địa hình có lợi, gây ra mối đe dọa tới sườn quân Nga từ cả hai phía đông và tây.
Hiện nay, Quân đội Ukraine cũng đã đạt được những bước tiến nhất định ở hướng Liptsy; ở trên hướng Liptsy, chiến thuật được Quân đội Ukraine áp dụng là tránh rìa của đối phương và tập trung phá vỡ hậu phương của Quân đội Nga.
Vào giữa tháng 7, Lữ đoàn bộ binh cơ giới 13 của Quân đội Ukraine đã phát động một cuộc tấn công gọng kìm nhằm vào làng Heboki, một vị trí quan trọng của Nga ở phía bắc Liptsi, có khả năng cắt đứt Quân đội Nga từ bắc xuống nam. Cùng lúc đó, quân Ukraine cố gắng vượt qua Liptsi, hồ chứa nước ở ngoại ô phía bắc, đã góp phần bảo vệ quân Nga.
Quân Ukraine đầu tư ít quân hơn vào cuộc phản công ở Liptsy và đạt được ít kết quả, nhưng nó lại làm gián đoạn việc triển khai chiến đấu của Quân đội Nga ở một mức độ nhất định. Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 155 của Nga, đơn vị chịu trách nhiệm tấn công chính trên hướng Liptsy, bắt đầu rút lui một phần khỏi vị trí của mình.
Nhìn chung, cuộc chiến giữa Nga và Ukraine trên mặt trận Kharkov đang diễn ra khốc liệt, cuộc phản công của Quân đội Ukraine hiện đang diễn ra mạnh mẽ. Quân đội Nga đang ở trong tình thế tương đối bất lợi ở Kharkov, nhưng Quân đội Nga vẫn chưa có dấu hiệu rút lui quy mô lớn. Kết quả của chiến dịch Kharkov lần thứ ba vẫn chưa được xác định. (Nguồn ảnh: Topwar, CNN, ISW, Ukrinform).
