Kiến tiến hóa từ tổ tiên nằm cùng nhánh với ong vò vẽ. Loài này tách ra từ Kỷ Creta-giữa, cách đây khoảng 110 đến 130 triệu năm. Cách đây khoảng 100 triệu năm, kiến đã đa dạng hóa và được cho là thống trị chủ yếu vào khoảng thời gian cách đây 60 triệu năm.
Thuộc địa kiến có nhiều kích thước khác nhau. Một số thuộc địa chỉ gồm một vài chục cá thể kiến, trong khi những thuộc địa khác có thể được hình thành từ hàng triệu con kiến.
Kiến có mặt ở hầu hết các vùng đất rộng trên hành tinh của chúng ta. Ngoại trừ Nam Cực, Bắc Cực, và một số hải đảo.
Hiện có hơn 12.000 loài kiến được giới khoa học biết đến, sắp xếp theo hình dạng, màu sắc, có chiều dài trung bình từ 0,7-50mm.
Kết quả nghiên cứu khoa học cho thấy có khoảng 10 triệu tỷ cá thể kiến sống trên Trái đất tại mọi thời điểm. Ước tính kiến chiếm khoảng 15-20% tổng số sinh khối động vật trên cạn, vượt cả số lượng động vật có xương sống.
Kiến chúa có thể sống đến 30 năm, có tuổi đời dài hơn những loài côn trùng có kích thước tương tự khoảng 100 lần. Kiến thợ chỉ sống được 1-3 năm.
Kiến chúa có thể bắt các cá thể của loài kiến khác làm nô lệ, giam cầm và ép chúng làm việc cho thuộc địa của mình.
Các thuộc địa kiến lớn nhất được gọi là "supercolonies" (các siêu thuộc địa). Chúng có thể tạo ra những ngọn đồi kiến khổng lồ trải dài hàng ngàn dặm. Thuộc địa kiến lớn nhất được ghi nhận dài hơn 3.700 dặm, và có hơn 1 tỷ con kiến.
Kiến Paraponera clavata, thường được gọi là kiến thợ săn khổng lồ nhỏ, kiến conga, hoặc kiến đạn, được đặt những tên kể trên vì nọc độc mạnh mẽ, gây ra các vết cắn đau đớn nhất. Cơn đau diễn ra liên tục không suy giảm trong suốt 24 giờ.
Nghiên cứu khoa học gần đây của Đại học bang Ohio, Mỹ chỉ ra rằng phần khớp cổ của một con kiến đồng ruộng có thể chịu được sức nặng gấp 5.000 lần khối lượng cơ thể của nó. Trước đây, kiến thường được cho là có thể nâng được vật có khối lượng gấp khoảng 1.000 lần khối lượng cơ thể, nên con số mới được đưa ra này khiến chính các nhà nghiên cứu cũng phải bất ngờ.
Kiến có mắt kép, được tạo nên từ rất nhiều ống kính nhỏ (lense) gắn liền với nhau. Mắt kiến rất tinh khi phát hiện các chuyển động, nhưng không cung cấp hình ảnh độ phân giải cao.
