Di tích Cổng Trời - Hoành Sơn Quan nằm trên đỉnh Đèo Ngang, nơi phân chia địa giới hành chính 2 tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh. Di tích này được vua Minh Mạng cho xây dựng vào năm 1833 nhằm quản lý người qua lại nơi này.
Di tích Cổng Trời được xây bằng gạch, đá, chiều cao hơn 4m, qua hàng trăm năm vẫn sừng sững hiên ngang trên đỉnh Hoành Sơn.
Để lên với di tích phải trèo hơn 1000 bậc thang nối với tuyến đường đèo thuộc QL1A cũ. Hiện nay do có hầm đường bộ nên tuyến đường đèo này chỉ dành cho du khách qua lại để trải nghiệm.
Ngay dưới tuyến đường là tấm biển lớn đề tên di tích lịch sử Hoành Sơn Quan (phía đất Hà Tĩnh)
Di tích Cổng Trời được xây dựng có cửa cao 4m, mái vòm, dù trải qua hàng trăm năm nhưng vẫn còn nguyên vẹn.
Qua thời gian, di tích đã phủ màu thời gian, một số cây mọc ngay trên cổng thành di tích này tôn thêm phần cổ kính.
Ngay bên cạnh di tích vẫn còn những ngôi mộ đầy kỳ bí, theo tìm hiểu có thể họ là những thương nhân buôn bán, khi đi qua đây không may bị mất.
Đứng trên đỉnh di tích, phóng tầm mắt về phía Bắc là địa phận tỉnh Hà Tĩnh, ngay phía dưới là hầm đường bộ Đèo Ngang, xa hơn là KKT Vũng Áng.
Đây là con đường đèo về phía Nam thuộc địa phận tỉnh Quảng Bình, men theo chân núi Hoành Sơn hùng vĩ. Thời chưa có hầm đường bộ, tuyến đường tấp nập xe qua, nhưng nay đã vắng lặng.
Trải qua hàng trăm năm với biết bao biến thiên của lịch sử, song di tích Cổng Trời - Hoành Sơn Quan vẫn sừng sững hiên ngang. Là điểm đến cho du khách gần xa trải nghiệm vẻ đẹp hùng vĩ trên đỉnh Đèo Ngang này khi đặt chân đến dải đất miền Trung.
