Phật thủ (tên khoa học: Citrus medica var. sarcodactylis) là loại cây thân gỗ nhỏ, cao từ 2 đến 2,5 m. Đây là giống cây bản địa của Trung Quốc và Nhật Bản nhưng được trồng phổ biến ở nước ta.
Quả phật thủ còn được biết đến với các tên gọi khác như kim phật thủ, phật thủ hương duyên, phúc thọ cam. Nó có vị cay, đắng, ngọt, tính ấm, không độc.
Do hình dáng của quả phật thủ chia nhánh trông như bàn tay nên người ta gọi loài cây này là cây phật thủ (tay Phật). Người Việt Nam ta thường bày loại quả này trong mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày Tết.
Cây phật thủ là loài cây ưa sáng, có thể trồng quanh năm nhưng chịu rét yếu. Giống cây ăn quả thuộc chi Cam chanh này có thể được nhân giống bằng cách chiết cành từ cây 2 đến 4 tuổi.
Quả phật thủ có thể dùng để làm mứt rất ngon. Ngoài ra, nó được dùng làm nguyên liệu chế biến các món ăn ngon bổ dưỡng cũng như các bài thuốc quý. Thời gian gần đây, giống cây này đem lại giá trị kinh tế lớn cho người trồng do giá bán lên cao.
Mặc dù cây phật thủ cho nhiều lứa quả, dễ bán nhưng giống đắt, kỹ thuật trồng khó và thời gian thu hoạch dài.
Theo quan niệm dân gian, phật thủ là loại quả dùng để thờ cúng vì có mùi thơm quyến rũ, tác dụng lưu giữ thần, Phật và gia tiên lưu lại trong nhà lâu hơn để phù hộ cho gia chủ, mang lại nhiều may mắn trong năm mới, phồn thịnh về của cải, sức khỏe…
