Tổng thống Nga Vladimir Putin trao đổi với Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov. Ảnh: Reuters.
Quyết định đột ngột
Theo nhận định của báo Mỹ CNN, thời điểm, độ ngắn ngủi và bản chất đơn phương của lệnh ngừng bắn lần này của Nga đã khiến Ukraine bị bất ngờ và không kịp trở tay.
Lệnh ngừng bắn bất ngờ được công bố nhân ngày lễ Phục sinh của Chính Thống giáo, dường như nhằm cho thấy Nga luôn sẵn sàng thúc đẩy hòa bình một cách nhanh chóng.
Động thái này được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Tổng thống Donald Trump cùng lên tiếng yêu cầu các bên trong xung đột Ukraine cần thể hiện sự nghiêm túc trong việc tìm kiếm hòa bình. Tuyên bố của ông Putin có thể được xem là một sự nhượng bộ mang tính biểu tượng trong khi về cơ bản không làm thay đổi cục diện giao tranh.
Ukraine gặp khó khăn trong việc thực thi
Việc đột ngột dừng chiến sự theo tuyên bố của Nga được xem là một thách thức lớn về mặt hậu cần đối với lực lượng Ukraine. “Một số vị trí tiền tuyến có thể đang diễn ra giao tranh ác liệt vào thời điểm lệnh ngừng bắn được ban hành”, CNN nhận định, đồng thời cho rằng việc thực thi một lệnh ngừng bắn như vậy cần được chuẩn bị kỹ lưỡng trong nhiều ngày.
Bên cạnh đó, thông tin sai lệch chắc chắn sẽ khiến binh sĩ bối rối về cách thức thực hiện lệnh, cách phản ứng khi lệnh bị vi phạm và cả cách hành xử khi thời hạn kết thúc.
“Khả năng cao là cả hai bên sẽ tận dụng sự nhầm lẫn và những vi phạm để cáo buộc đối phương không đáng tin cậy”, CNN nhận định.
Phía Ukraine mặc dù đưa ra các tuyên bố hoài nghi về ý đồ ngừng bắn của Nga nhưng được cho là cũng đã chỉ thị cho các đơn vị quân đội dừng giao tranh, sẵn sàng ghi lại hình ảnh Nga vi phạm ngừng bắn nếu có.
Gây sức ép ngược lại Ukraine
Đây không phải lần đầu Nga đơn phương tuyên bố ngừng bắn. Tháng 1/2023, Moscow từng đưa ra lời kêu gọi ngừng bắn một ngày để người dân Chính Thống giáo tổ chức Giáng sinh. Khi đó, cả Kiev và phương Tây đều bác bỏ, xem đây chỉ là “một khoảng dừng chiến thuật” để phục vụ mục tiêu quân sự của Nga.
Lần này, việc lệnh ngừng bắn toàn diện kéo dài 30 giờ diễn ra trong tình trạng hỗn loạn thông tin. Nga và Ukraine trước đó vẫn chưa đạt được sự thống nhất trong việc ngừng tấn công hạ tầng năng lượng và mục tiêu ở Biển Đen.
“Việc Nga tuyên bố dừng giao tranh một cách đột ngột dường như nhằm thể hiện với Mỹ rằng họ sẵn sàng ngừng bắn bất cứ lúc nào”, CNN nhận định.
Không chỉ vậy, động thái này có thể củng cố thêm cho cách tiếp cận thân Moscow của ông Trump trong việc mô tả cuộc xung đột, đồng thời khiến Ukraine rơi vào thế khó. Khi Washington coi đây là một hành động thiện chí, Kiev có nguy cơ bị cáo buộc là bên phá vỡ cam kết nếu chiến sự vẫn tiếp diễn.