Quyết định rút Mỹ khỏi WHO của ông Trump dường như không thể lay chuyển (ảnh: AFP)
Hôm 24/1, Liên hợp quốc thông báo, Mỹ sẽ rời khỏi WHO vào ngày 22/1/2026, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi tổ chức này.
Hôm 20/1, vài giờ sau khi tuyên thệ nhậm chức, ông Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi WHO, cáo buộc Tổ chức Y tế Thế giới đã “xử lý sai đại dịch Covid-19 và các cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu khác”.
Theo nghị quyết gia nhập WHO năm 1948 được Quốc hội Mỹ thông qua, Mỹ phải thông báo trước một năm nếu quyết định rời khỏi WHO và phải trả nốt các khoản phí hoạt động đã cam kết chi cho tổ chức này.
Mỹ hiện là nước tài trợ lớn nhất cho WHO, đóng góp khoảng 18% tổng kinh phí hoạt động của Tổ chức Y tế Thế giới. Ngân sách giai đoạn 2024 – 2025 của WHO là hơn 6,8 tỷ USD. Hiện chưa rõ Mỹ còn “nợ” WHO bao nhiêu.
Farhan Haq – phó phát ngôn viên Liên hợp quốc – cho biết, Mỹ đã nộp thông báo rút khỏi WHO vào ngày 22/1/2025.
“Tôi có thể xác nhận rằng, chúng tôi đã nhận được thông báo chính thức của Mỹ về việc rút khỏi WHO. Thư đề ngày 22/1/2025. Quyết định này sẽ có hiệu lực sau một năm nữa, tức là ngày 22/1/2026”, ông Farhan Haq nói.
Theo một số chuyên gia trong và ngoài WHO, quyết định rời đi của Mỹ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động và các chương trình lớn của Tổ chức Y tế Thế giới trên toàn cầu, đặc biệt là chương trình phòng chống bệnh lao phổi, bệnh HIV/AIDS.
Trong tuyên bố hôm 21/1, do Tổng giám đốc WHO – ông Tedros Adhanom Ghebreyesus – đăng tải, Tổ chức Y tế Thế giới hy vọng ông Trump xem xét lại quyết định.
“Chúng tôi rất lấy làm tiếc về thông báo Mỹ sẽ rút khỏi Tổ chức Y tế Thế giới”, tuyên bố nêu.
“Một lần nữa, chúng tôi hy vọng Mỹ xem xét lại quyết định và mong muốn duy trì mối quan hệ đối tác giữa Mỹ - WHO, vì lợi ích sức khỏe và phúc lợi của hàng triệu người trên toàn cầu”, WHO cho biết.
Theo Reuters, vào năm 2020, trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, ông Trump đã có những bước đi nhằm rút Mỹ khỏi WHO. Năm 2021, sau khi đắc cử Tổng thống Mỹ, ông Joe Biden đã chặn kế hoạch nói trên vào ngày đầu tiên nhậm chức.