Dừng tuyển thẳng lớp 10 bằng chứng chỉ IELTS: Chuyên gia nói gì?

Theo chuyên gia, một số nhận định cho rằng học sinh đạt điểm IELTS cao thường là những em học tốt các môn học còn lại. Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học nào gắn năng lực ngoại ngữ tương đồng với sự vượt trội ở các năng lực học tập khác.

Cần trả IELTS về đúng vị trí, vai trò của nó

Bộ GD-ĐT vừa có yêu cầu dừng tuyển thẳng lớp 10 bằng chứng chỉ ngoại ngữ IELTS. Đã có những tranh cãi xung quanh việc sử dụng IELTS để tuyển thẳng vào lớp 10.

Chuyên gia giáo dục Ngô Huy Tâm cho rằng, về cơ bản, hoạt động giảng dạy tiếng Anh trong các trường công lập vẫn chưa có nhiều thay đổi lớn, ngay cả khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới. Trong khi đó, xu hướng này đã góp phần tạo ra sự bùng nổ của việc luyện và thi chứng chỉ IELTS.

Chuyên gia giáo dục Ngô Huy Tâm.

Sự tăng trưởng của thị trường đào tạo IELTS và giá trị công nhận quốc tế của loại chứng chỉ này đã tạo nên “cơn sốt”, từ đó khiến IELTS dần trở thành một điểm mốc giáo dục và nhiều tỉnh thành cũng đưa ra các chính sách tuyển thẳng với những học sinh chuyển cấp.

“Tôi cho rằng, việc chương trình ngoại ngữ chính khoá không luyện thi IELTS nhưng lại dùng chứng chỉ này để làm tiêu chí ưu tiên đã dẫn tới những tranh cãi như hiện nay”, chuyên gia nghiên cứu giáo dục Ngô Huy Tâm nói.

Theo chuyên gia, một số nhận định cho rằng học sinh đạt điểm IELTS cao thường là những em học tốt các môn học còn lại. Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học nào gắn năng lực ngoại ngữ tương đồng với sự vượt trội ở các năng lực học tập khác.

Thực tế, chi phí để luyện thi IELTS vốn là một con số không hề nhỏ. Các học sinh có đủ điều kiện tài chính để học và thi IELTS cũng thường là nhóm có lợi thế về đầu tư giáo dục. Do đó, đây cũng chính là nhóm đối tượng có những thành tích khác tốt hơn. Điều này khiến nhiều địa phương tự tin tuyển thẳng những học sinh có thành tích IELTS. Cách làm này giảm chi phí quản lý nhà nước, nhưng phần nào đặt gánh nặng đó cho chi giáo dục của các hộ gia đình.

Do vậy, câu hỏi đặt ra rằng, ngoài việc chuyển đổi điểm ngoại ngữ theo chứng chỉ quốc tế, việc lấy chứng chỉ tiếng Anh làm thước đo cho một chính sách ưu tiên phổ rộng có phù hợp hay không, nhất là khi chúng ta đang hướng tới “phổ cập” và  “giáo dục toàn diện” chứ không phải giáo dục chuyên ngữ?

“Về tầm nhìn dài hạn, tôi cho rằng các chính sách cần đảm bảo tính phát triển bền vững, trong đó việc thu hẹp khoảng cách bình đẳng là một trụ cột. Giáo dục trong tương lai cần là một nền giáo dục chủ động, linh hoạt, không phụ thuộc. Chúng ta cần nghĩ đến các giải pháp mang tính dài hơi như: Tăng số lượng, chất lượng hệ thống trường công lập; điều chỉnh quy hoạch nhân lực để chất lượng đào tạo ngày càng đồng đều; điều chỉnh quy chế tuyển sinh theo hướng giảm tải áp lực cho xã hội, nghiên cứu khả thi các cơ chế phân quyền phù hợp cho địa phương…”, chuyên gia giáo dục Ngô Huy Tâm nói.

“Không phủ nhận chất lượng và giá trị của kỳ thi IELTS, nhưng tôi cho rằng đã đến lúc chúng ta cần trả IELTS về đúng vị trí, vai trò của nó: là thang đo năng lực tiếng Anh được quốc tế công nhận, nhằm đình hình các quyết định về du học, nhập cư, làm việc. Nó có giá trị quy đổi với các thang đo năng lực Anh ngữ khác để đa dạng hoá lựa chọn cho học sinh và không có giá trị nào khác với học thuật nói chung. Với các địa phương có định hướng rõ ràng về việc cần thiết phải đẩy mạnh đầu vào năng lực ngôn ngữ, cần có sự đồng thuận cao giữa các chủ thể thụ hưởng của người dân trên địa bàn. Thiết nghĩ, với các chính sách vĩ mô và cần tầm nhìn dài hạn, Bộ GD-ĐT với tư cách là cơ quản quản lý nhà nước có thể song hành với các địa phương đưa ra quy định phù hợp, vừa có sự định hướng rõ ràng, đáp ứng nhu cầu hiện thực xã hội, tránh việc điều chỉnh gấp rút, ảnh hưởng đến sự chuẩn bị của học sinh, phụ huynh trong lộ trình giáo dục”, Nhà nghiên cứu giáo dục Ngô Huy Tâm đề xuất.

Năng lực của học sinh không chỉ đánh giá qua Tiếng Anh

Chuyên gia giáo dục Vũ Việt Anh ủng hộ chủ trương dừng tuyển thẳng vào lớp 10 bằng chứng chỉ Ngoại ngữ ở một số địa phương.

Theo chuyên gia, Tiếng Anh là một ngôn ngữ quốc tế, được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như giáo dục, kinh doanh, khoa học và văn hóa. Việc học tiếng Anh có nhiều lợi ích cho học sinh, như mở rộng kiến thức, cải thiện kỹ năng giao tiếp và tăng cơ hội hợp tác quốc tế. Tuy nhiên, liệu tiếng Anh có phải là yếu tố duy nhất để đánh giá chỉ số IQ và năng lực của học sinh? Câu trả lời là không.

Chuyên gia giáo dục Vũ Việt Anh.

Tiếng Anh là một ngôn ngữ phức tạp và đa dạng, có thể kích thích hoạt động của não bộ và cải thiện chỉ số IQ. Tuy nhiên, tiếng Anh không phải là ngôn ngữ duy nhất có thể làm được điều này. Bất kỳ ngôn ngữ nào cũng có thể giúp não bộ phát triển, miễn là học sinh có sự quan tâm và đam mê. Hơn nữa, việc học tiếng Anh cũng không đảm bảo rằng học sinh sẽ có chỉ số IQ cao. Có nhiều yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến kết quả của bài kiểm tra IQ, như môi trường, tâm trạng, thói quen và động lực.

Ngoài chỉ số IQ, năng lực của học sinh còn được đánh giá bằng nhiều tiêu chí khác, như kiến thức, kỹ năng, thái độ và phẩm chất. Một học sinh có thể giỏi tiếng Anh, nhưng không có kiến thức chuyên môn, kỹ năng thực hành, thái độ học tập hay phẩm chất nhân cách. Ngược lại, một học sinh có thể không giỏi tiếng Anh, nhưng có nhiều ưu điểm khác, như sự sáng tạo, nhiệt huyết, trách nhiệm và tinh thần hợp tác.

“Không thể lấy điểm số của môn tiếng Anh để đánh giá năng lực của học sinh. Dùng các chứng chỉ tiếng Anh để tuyển sinh lại càng không nên”, chuyên gia Vũ Việt Anh nói.

Cũng theo chuyên gia, Tiếng Anh là một ngôn ngữ quan trọng và có nhiều lợi ích cho học sinh, nhưng không phải là yếu tố duy nhất để đánh giá chỉ số IQ và năng lực của học sinh. Học sinh cần có một cái nhìn toàn diện và cân bằng về trí tuệ và năng lực của mình, không nên quá tự hào hay tự ti về điểm số của môn tiếng Anh. Học sinh cũng cần có một phương pháp học tiếng Anh hiệu quả và phù hợp với bản thân, để có thể phát huy tối đa khả năng của mình.

TUẤN ANH

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN