Quá nhiều thủ tục khi làm nhà ở xã hội
Tham gia ý kiến, ông Nguyễn Việt Quang, Phó Chủ tịch Tập đoàn VinGroup cho biết, Công ty Vinhomes của Tập đoàn VinGroup đã khởi công xây dựng 4 dự án NOXH tại Hải Phòng, Thanh Hóa, Quảng Trị và Khánh Hòa. Sau khi hoàn thành, các dự án này sẽ bổ sung thêm hơn 10.000 căn hộ NOXH và quỹ nhà ở tại các địa phương.
Bên cạnh đó, tập đoàn cũng đang tiếp tục thực hiện các thủ tục pháp lý để có thể sớm khởi công các dự án NOXH tại Hà Nội, Hưng Yên, Hà Tĩnh, TP.HCM và các tỉnh, thành phố khác. Tuy nhiên, qua thực tế triển khai, Tập đoàn VinGroup gặp một số vướng mắc.
Cụ thể, về thủ tục, số lượng thủ tục NOXH hiện nay đang nhiều hơn so với dự án nhà ở thương mại. Trong đó, các thủ tục chung như phê duyệt quy hoạch, chấp thuận chủ trương đầu tư, đấu thầu lựa chọn các nhà đầu tư; giao đất, cho thuê đất thì dự án NOXH phát sinh thêm các thủ tục về xác nhận các đối tượng được mua, thuê NOXH; thủ tục thẩm định giá bán, giá cho thuê NOXH. Điều này dẫn đến các thủ tục thực hiện NOXH kéo dài.
Về cơ chế ưu đãi đối với các hạng mục thương mại dịch vụ trong phạm vi dự án NOXH, chính sách hỗ trợ đối với việc đầu tư xây dựng các công trình hạng mục này chưa rõ ràng. Do đó, nếu chủ đầu tư thực hiện đầu tư đồng bộ các công trình này thì dễ dẫn đến tăng chi phí, tăng giá bán NOXH.
Về xuất vốn đầu tư NOXH hiện đang thấp hơn so với xuất vốn đầu tư cho nhà ở thương mại. Trong khi, chi phí và xuất vốn đầu tư thực tế của nhà ở thương mại đang cao hơn xuất vốn đầu tư theo quy định. Điều này làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình NOXH và khó khăn về doanh thu cho nhà đầu tư dự án NOXH do việc xác định giá bán phải dựa trên cơ sở xuất vốn đầu tư.
Còn về nguồn vốn cho việc đầu tư xây dựng, mua, thuê NOXH, trên thực tế việc tiếp cận các nguồn vốn vay vẫn chưa thuận lợi. Đồng thời, mức lãi suất cho vay ưu đãi đầu tư xây dựng cũng như để thuê, mua NOXH hiện nay còn cao. Đối với chủ đầu tư, mức lãi suất 8%/năm, khách hàng mua NOXH 7,5%/năm.
Để có thể thu hút nhà đầu tư tham gia vào các dự án đầu tư NOXH và giảm giá bán NOXH, Tập đoàn VinGroup đề xuất xem xét cắt giảm tối da các thủ tục liên quan đến việc đầu tư xây dựng dự án NOXH;
Ban hành danh mục các hạng mục hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội được ngân sách hỗ trợ kinh phí đầu tư, miễn giảm tiền thuê đất đối với các diện tích công trình dịch vụ thương mại trong phạm vi dự án NOXH; Điều chỉnh lại xuất vốn đầu tư dự án NOXH cho phù hợp với thực tế.
Điều chỉnh lãi suất cho vay để đầu tư xây dựng cũng như để mua, thuê NOXH. Trên cơ sở ngân sách thực hiện, xem xét hoặc cấp bù chênh lệch lãi suất nếu chủ đầu tư thấy khách hàng vay vốn từ các ngân hàng thương mại để đầu tư xây dựng và thuê, mua NOXH.
Để xuất kéo dài thời gian cho vay mua nhà ở xã hội
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thanh Huy, Phó Tổng Giám đốc Becamex nhận thấy, quá trình triển khai gặp một số vấn đề, đó là lãi vay cho người lao động vẫn còn cao và thời gian vay còn ngắn.
"Nếu chúng ta kéo dài thời gian vay cho người lao động thì sẽ tạo điều kiện lớn cho người lao động được sở hữu NOXH", ông Huy nhận định.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đánh giá, cơ chế, chính sách phát triển NOXH, nhà ở cho công nhân hiện chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn như: Trình tự thủ tục đầu tư xây dựng, xác định điều kiện mua, thuê mua, thuê NOXH còn phức tạp và kéo dài; các chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư dự án NOXH, nhà ở công nhân đã ban hành chưa đủ hấp dẫn…
Thứ trưởng nhìn nhận, các luật mới đã có thêm các chính sách ưu đãi chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NOXH; đơn giản thủ tục và các điều kiện để được mua, thuê, thuê mua NOXH... Tuy nhiên, phải đầu năm 2025 thì các luật mới có hiệu lực thi hành, do vậy đến nay việc phát triển NOXH vẫn còn gặp một số khó khăn vướng mắc.