Vào một buổi tối muộn, nhóm 6 người thuộc bộ tộc Guajajara chăm chú dõi theo tiếng xe tải hạng nặng tại một địa điểm cách ngôi làng của họ 30km, nằm sâu trong rừng rậm Amazon. Bằng kinh nghiệm, họ đoán đây là đoàn lâm tặc khai thác gỗ trái phép trong khu bảo tồn thiên nhiên của mình. Cảnh sát không xuất hiện để ngăn chặn, nhưng người bản địa Guajajara đã có sẵn kế hoạch đối phó. Ảnh: Reuters.
Những người Guajajara tự gọi mình là "Vệ binh của rừng già", với trọng trách bảo vệ khu rừng tại Lãnh thổ bản địa Arariboia, miền Bắc Brazil, trước nạn lâm tặc. Người Guajajara cho biết có khoảng 180 thành viên tham gia các đội tuần tra tại vùng đất họ sinh sống, thường là vào ban đêm, chống lại những kẻ khai thác gỗ trái phép. Ảnh: Reuters.
Nhóm người Guajajara nhanh chóng di chuyển tới một vị trí trọng yếu trên hệ thống đường giao thông, vào vị trí ẩn nấp và chờ đợi. Với trang bị là súng trường và súng lục, đội tuần tra sẽ phục kích ngay khi xe tải của lâm tặc dừng lại, vô hiệu hóa những kẻ khai thác trái phép, đưa chúng và thiết bị tới đồn cảnh sát gần nhất, cách đó hàng trăm km. Ảnh: Reuters.
Sau gần một giờ đồng hồ chờ đợi trong im lặng, nhóm tuần tra Guajajara phát hiện sự xuất hiện của một xe tải, được cho là do thám của bọn lâm tặc. Tên lái xe nhanh chóng bị bao vây và đầu hàng. Tên này khai nhận 3 xe tải với gỗ vừa bị khai thác trái phép đang trên đường tới địa điểm mai phục. Ảnh: Reuters.
Khi các xe tải chở gỗ khác đến vị trí mai phục, nhóm tuần tra của bộ tộc Guajajara nhanh chóng phong tỏa con đường, không để cho những chiếc xe này chạy thoát. Sau cuộc đọ súng, những kẻ lâm tặc phải bỏ xe và chạy trốn vào rừng. Ảnh: Reuters.
Một số thành viên của lực lượng tuần tra Guajajara từng bị sát hại bởi những kẻ lâm tặc. Những người này không nhận được đền bù hay hỗ trợ gì từ chính phủ Brazil. Ngoài ra, thành viên bộ tộc Guajajara cũng phải tự chi trả cho vũ khí, xăng dầu và phương tiện sử dụng để chiến đấu với nạn lâm tặc. Ảnh: Reuters.
Lâm tặc và những người chủ trang trại đã chặt phá rừng và xâm lấn vào cả lãnh thổ của người Guajajara trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, từ năm 2012, khi lực lượng "Vệ binh của rừng già" được thành lập, ước tính hoạt động chặt phá rừng trái phép đã giảm 50% tại khu vực này. Nỗ lực bảo vệ các khu rừng của những nhóm bộ lạc đã gây được tiếng vang trong thời gian qua, trong bối cảnh rừng rậm Amazon bị phá hủy nghiêm trọng. Ảnh: Reuters.
"Những người có trách nhiệm thực thi pháp luật và bảo vệ đất của thổ dẫn đang không làm nhiệm vụ của họ. Chúng tôi giờ đây có nhiệm vụ tự bảo vệ đất đai của mình", Olimpio Guajajara, thủ lĩnh nhóm tuần tra Guajajara, nói. Theo thống kê, hơn 6.000 km2 diện tích rừng Amazon đã bị phá hủy trong năm 2019, gấp đôi so với số liệu cùng thời kỳ của năm 2018. Ảnh: Reuters.
Khi được hỏi, Bộ Môi trường Brazil từ chối đưa ra bình luận về hoạt động của các nhóm thổ dân chống lại nạn lâm tặc. Cơ quan này cho biết nhận trách nhiệm chính trong bảo vệ các khu rừng khỏi nạn lâm tặc, đồng thời cam kết sẽ chấm dứt các hoạt động tội phạm trái phép tại các khu rừng. Trong khi đó, các quan chức từ lực lượng chấp pháp Brazil công nhận đóng góp của các lực lượng thổ dân trong phát hiện và cung cấp bằng chứng về các hoạt động khai thác trái phép, tuy nhiên cho rằng đây không phải là phương pháp hiệu quả nhất để giải quyết vấn đề. Ảnh: Reuters.
