Như Báo Người cao tuổi, Báo Ngày mới Online đã phản ánh, sau hai lần ngăn chặn rồi gỡ bỏ, ngày 18/9/2017, Chấp hành viên Cục THADS tỉnh Long An Võ Văn Xuân, kí Công văn số 525/CTHA không cho đăng ký, chuyển quyền sở hữu, sử dụng, thay đổi hiện trạng (không cho thế chấp, bảo lãnh) toàn bộ 13 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) với diện tích 232,66 ha tọa lạc xã Đức Lập Thượng, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An, đứng tên Công ty Hồng Phát.
Việc “cấm vận” triệt để chủ đầu tư là theo yêu cầu của CPL. Cần biết thêm, CPL đã được dư luận vạch trần là đối tác đến từ “thiên đường thuế”, lộ rõ hành vi đầu tư “chui”, chuyển tiền “lậu” (15,6 triệu USD) vào Việt Nam.
Việc ngăn chặn 13 GCNQSDĐ, cả Chấp hành viên lẫn CPL đều căn cứ vào Phán quyết trọng tài số 29/12 ngày 25/4/2013 của Trung tâm trọng tài Quốc tế tại Việt Nam (VIAC). Trong khi đó, Phán quyết Trọng tài chỉ buộc Công ty Hồng Phát tiếp tục thực hiện thỏa thuận khung, tiến tới thành lập Công ty liên doanh, hoàn toàn không có nội dung nào đề cập đến việc ngăn chặn 13 GCNQSDĐ của Công ty Hồng Phát.
Dễ nhận thấy, có dấu hiệu về việc Chấp hành viên lợi dụng việc thi hành án để “cấm vận” dự án, là thể hiện rõ sự lạm quyền.
Đại diện Công ty Hồng Phát trình bày: Trước đó, theo chỉ đạo của UBND tỉnh Long An, Công ty Hồng Phát phải nộp 210 tỉ đồng trước ngày 31/5/2017, để tiếp tục phát triển dự án, nếu không sẽ bị thu hồi.
Là chủ đầu tư, với quyết tâm của mình, Hồng Phát đã tìm mọi biện pháp để có đủ nguồn tài chính. Với hơn 1.000 tỉ đồng đã đầu tư, Công ty Hồng Phát luôn nỗ lực để phát triển dự án, ngược lại CPL thì luôn tìm mọi cách để cản trở, thì được Chấp hành viên Cục THADS tỉnh Long An “thương”.
Việc ngăn chặn làm cho dự án tê liệt, rơi vào bế tắc và một lần nữa có nguy cơ bị thu hồi, dẫn đến phá sản.
Công ty Hồng Phát liên tục có đơn kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan chức năng. Quan tâm đến bức xúc của doanh nghiệp, lãnh đạo Chính phủ đã chỉ đạo xử lí.
Ngày 28/11/2017, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Cao Lục kí Văn bản số 12705/VPCP-V.I, truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình: “Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với UBND tỉnh Long An xem xét, xử lí các nội dung phản ảnh, kiến nghị của Công ty Hồng Phát liên quan đến quá trình thi hành án của Cục THADS tỉnh Long An đối với Phán quyết số 29/12 ngày 25/4/2013 của VIAC; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trong tháng 2/2018”.
Từ chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, lãnh đạo Bộ Tư pháp và Tổng cục THADS đã vào cuộc xác minh, làm rõ bằng nhiều cuộc họp với đạị các cơ quan chức năng. Điển hình như cuộc họp ngày 19/4/2018, do Bộ Tư pháp chủ trì với Chủ tịch UBND tỉnh Long An cùng đại diện của Viện KSND Tối cao, Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, VIAC và các đơn vị chuyên môn thuộc Bộ Tư pháp (Tổng cục THADS, Vụ Pháp luật Dân sự – kinh tế, Vụ Pháp luật Quốc tế, Thanh tra Bộ)…
Quan điểm xác đáng của Bộ Tư pháp và chỉ đạo lần hai của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ
Sau khi làm rõ, ngày 4/6/2018, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng kí Văn bản số 123/BC-BTP, báo cáo Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, nêu rõ:
Thứ nhất, đây là vụ việc phức tạp, việc thực hiện nội dung Phán quyết Trọng tài do hiện nay pháp luật quy định chưa chặt chẽ, rõ ràng nên rất khó để tổ chức thi hành trên thực tế. Cụ thể: Theo quy định của Luật Đầu tư và pháp luật khác có liên quan, việc thành lập Công ty liên doanh phải do ý chí tự nguyện của các bên đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác (kể cả cơ quan THADS) không thể thực hiện thay.
Để thực hiện Phán quyết Trọng tài, quá trình tổ chức thi hành án, cơ quan THADS đã tạo điều kiện nhiều lần cho hai bên thỏa thuận thành lập Công ty liên doanh, tuy nhiên, đến nay việc thỏa thuận vẫn chưa có kết quả.
Thứ hai, dự án phát triển khu dân cư cao cấp, trường đua ngựa và câu lạc bộ đua ngựa là một trong những dự án lớn, trọng điểm của tỉnh Long An, luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương.
Do đó, nếu không sớm thực hiện Phán quyết Trọng tài thì sẽ ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án, gây ra tác động không tốt đến sự phát triển kinh tế – xã hội chung của địa phương. Để tháo gỡ khó khăn này, Bộ Tư pháp đã chủ động phối hợp với UBND tỉnh và các cơ quan có liên quan tìm giải pháp theo hướng đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật trong nước và quốc tế nhưng vẫn tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy sự phát triển kinh tế địa phương.
Thứ ba, CPL có trụ sở tại British Virgin Islands (BVI), là lãnh thổ phụ thuộc của Vương quốc Anh (UK). Theo thông tin từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện nay giữa Viêt Nam và UK chưa có công hàm hoặc thư trao đổi chính thức nào liên quan đến việc mở rộng hiệu lực BIT (Hiệp định về khuyến khích và bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam – UK) đối với BVI.
Do đó, hiện nay BIT Việt Nam – UK chưa áp dụng đối với BVI. Tuy nhiên, không loại trừ khả năng CPL thuộc sở hữu và kiểm soát của thể nhân hoặc pháp nhân Trung Quốc. Theo Hiệp định đầu tư ASEAN – Trung Quốc, CPL chỉ đáp ứng định nghĩa về “khoản đầu tư” (CPL đã chuyển hơn 15 triệu USD ứng trước cho giai đoạn l dự án) nhưng CPL không đáp ứng định nghĩa “nhà đầu tư” (CPL không thực hiện thủ tục đăng ký đầu tư để được cấp Giấy chứng nhận đầu tư tại Việt Nam) nên CPL không có thẩm quyền khởi kiện.
Cũng trong văn bản số 123/BC-BTP, Bộ Tư pháp cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với UBND tỉnh Long An tạo điều kiện cho Công ty Hồng Phát và CPL thỏa thuận thành lập Công ty liên doanh. Trường hợp các bên đã thành lập được Công ty liên doanh mà Hồng Phát không đưa 13 GCNQSDĐ góp vốn vào trong Công ty liên doanh thì Bộ Tư pháp sẽ chỉ đạo cơ quan THADS tổ chức cưỡng chế theo quy định của pháp luật THADS.
Trường hợp các bên không thỏa thuận được việc thành lập Công ty liên doanh thì Bộ Tư pháp sẽ chỉ đạo Tổng cục THADS yêu cầu Cục THADS tỉnh Long An giải quyết việc thi hành án theo đúng quy định của pháp luật.
Lãnh đạo Bộ Tư pháp khẳng định: “Không có cơ sở để áp dụng biện pháp cưỡng chế kê biên tài sản theo Điều 71 của Luật THADS sửa đổi, bổ sung năm 2014. Theo luật thì sau khi kê biên, cơ quan THADS phải áp dụng các biện pháp tiếp theo để xử lí tài sản như thẩm định giá, bán đấu giá, giao tài sản… Trường hợp, cơ quan THADS tổ chức cưỡng chế kê biên tài sản của Công ty Hồng Phát thì không đúng theo nội dung Phán quyết trọng tài…”.
Ngày 31/8/2018, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 8248/VPCP-V.I truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình:“Đồng ý về nguyên tắc hướng giải quyết của Bộ Tư pháp tại văn bản 123/BC-BTP ngày 4/6/2018. Bộ Tư pháp phối hợp chặt chẽ với Viện KSND Tối cao, UBND tỉnh Long An thực hiên việc thi hành án liên quan đến Công ty Hồng Phát theo đúng quy định của pháp luật; tránh để xảy ra tranh chấp quốc tế.
Nếu có tranh chấp về góp vốn và bồi thường thiệt hại trong việc thực hiện “thỏa thuận khung” giữa 2 công ty, Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Viện KSND Tối cao, UBND tỉnh Long An hướng dẫn công ty khởi kiện tại tòa án để giải quyết vụ việc thi hành án theo quy định của pháp luật”
Nhiều xe chuyên dụng các loại sẽ tiếp tục “trùm mền” do lệnh ngăn chặn toàn bộ 13 GCNQSDĐ của Công ty Hồng Phát?
Biết pháp luật đã quy định rõ ràng, nhưng vẫn “bẻ ngang” (!)
Văn bản số 123/BC-BTP của Bộ Tư pháp đã nêu tường tận vụ việc, căn cứ theo các quy định pháp luật, đã được lãnh đạo Chính phủ thông qua. Tổng Cục THADS có cùng quan điểm với Bộ Tư pháp.
Cục trưởng Cục THADS tỉnh Long An Bùi Phú Hưng cũng có quan điểm tương tự. Chính Cục trưởng Bùi Phú Hưng đã nhiều lần khẳng định: Cục THADS tỉnh không có căn cứ để cưỡng chế kê biên 13 GCNQSDĐ, cũng như không có cơ sở để tiếp tục duy trì công văn số 525/CTHA.
Ngày 26/11/2018, Tổng cục THADS có Văn bản số 4341/TCTHADS-NV1 chỉ đạo Cục THADS tỉnh Long An thu hồi công văn số 525/CTHA. Ngày 29/11/2018, Chấp hành viên Võ Văn Xuân kí văn bản số 682/CTHADS-NV chấm dứt hiệu lực đối với công văn số 525/CTHA.
Lệnh ngăn chặn vừa được gỡ bỏ thì ngày 18/12/2018, Chấp hành viên Cục THADS tỉnh Long An Đặng Hoàng Yên lại kí Quyết định số 07/QĐ-CTHADS tiếp tục ngăn chặn 13 GCNQSDĐ của Công ty Hồng Phát, cho đến khi các bên thi hành xong Phán quyết Trọng tài.
Dư luận báo chí cả nước đã lên tiếng, chỉ rõ Quyết định số 07/QĐ-CTHADS trái quy định pháp luật với hàng loạt sai phạm mang tính cố ý. Biết cấp dưới sai, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cho dự án nghìn tỉ, nhưng Cục trưởng Bùi Phú Hưng vẫn “chống lưng”, kí Quyết định số 06/QĐ-CTHADS ngày 6/3/2019, giữ y Quyết định số 07/QĐ-CTHADS.
Quyết định số 07/QĐ-CTHADS của Chấp hành viên Đặng Hoàng Yên và Quyết định số 06/QĐ-CTHADS của Cục trưởng Bùi Phú Hưng sai cả hình thức lẫn nội dung.
Về hình thức: Cục trưởng Bùi Phú Hưng và Chấp hành viên Đặng Hoàng Yên biết rõ quan điểm chỉ đạo của lãnh đạo Chính Phủ, Bộ Tư pháp, Tổng cục THADS bằng một loạt văn bản đang có giá trị pháp lí; biết để ban hành quyết định ngăn chặn mới, nhất thiết phải có ý kiến của lãnh đạo các cấp từng có chỉ đạo giải toả việc ngăn chặ; và cũng biết Tổng cục THADS phải thu hồi văn bản số 4341/TCTHADS-NV1.
Về nội dung: Cục trưởng Bùi Phú Hưng và Chấp hành viên Đặng Hoàng Yên đều biết rất rõ và thấm nhuần quan điểm của Bộ Tư pháp thể hiện tại văn bản số 123/BC-BTP “Phán quyết trọng tài rất khó để tổ chức thi hành trên thực tế” và CPL chưa phải là “nhà đầu tư” tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về đầu tư; biết Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công an cũng có văn bản chỉ rõ lai lịch của CPL cũng như CPL chưa được cấp Giấy chứng nhận đầu tư tại Việt Nam (đầu tư “chui”).
Và Cục trưởng Bùi Phú Hưng hiểu rõ quy định pháp luật và nhận thức sâu sắc “việc thành lập Công ty liên doanh phải do ý chí tự nguyện của các bên đương sự”, không có bất kỳ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào được quyền can thiệp hay làm thay kể cả Cục THADS tỉnh Long An.
Ngoài ra, Cục trưởng Bùi Phú Hưng và Chấp hành viên Đặng Hoàng Yên cũng biết rõ giữa Công ty Hồng Phát và CPL có nhiều bất đồng sâu sắc. Trong đó, CPL từng trở mặt, gửi đơn đến Bộ Công an tố cáo Chủ tịch HĐQT Công ty Hồng Phát “lừa đảo”, lộ rõ dấu hiệu có ý đồ muốn đẩy chủ đầu tư vào cảnh tù tội nhằm độc chiếm dự án, nên thực tế việc lập Công ty liên doanh là không thể diễn ra.
Hơn nữa, theo Luật Doanh nghiệp CPL cũng không đủ tư cách để đứng tên trong Công ty liên doanh.
Từ đó cho thấy, Phán quyết Trọng tài không thể nào thực hiện được. Vậy mà Cục trưởng Bùi Phú Hưng và Chấp hành viên Đặng Hoàng Yên bất chấp quy định của pháp luật cũng như chỉ đạo của cấp trên, ra lệnh ngăn chặn toàn bộ 13 GCNQSDĐ của Công ty Hồng Phát cho đến khi các bên thi hành Phán quyết Trọng tài, tức là thể hiện dấu hiệu của sự “cưỡng bức”, buộc Hồng Phát phải “thương” và “sánh đôi” với đối tác đầy mưu mô thủ đoạn như CPL để lập liên doanh, nêu không sẽ bị “cấm vận” vô thời hạn. Đây là hành vi thể hiện sự lạm quyền, có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Với một đối tác ngoại có quá nhiều vấn đề bất thường như CPL, lại được một loạt cán bộ cũng như lãnh đạo Cục THADS tỉnh Long An “thương” , làm theo yêu cầu bất chấp quy định pháp luật. Trong khi đó, chủ đầu tư dự án là Công ty Hồng Phát, làm ăn chân chính, đã đầu tư hơn 1.000 tỉ đồng vào dự án (gấp nhiều lần “khoản đầu tư” của CPL), nhưng hết lần này đến lần khác bị Cục THADS tỉnh Long An làm khó dễ, ngăn chặn, “cấm vận”, đẩy doanh nghiệp vào thế đường cùng.
Đã đến lúc, lãnh đạo Bộ Tư pháp cần vào cuộc làm rõ, xử lí nghiêm vụ việc theo quy định của pháp luật, chấm dứt thi hành án theo kiểu “sáng ngăn, chiều dỡ, tối lại ngăn”!?