Nhiều người dân mua đất tại Dự án Khu nhà ở Anh Dũng 5 đang chưa thể thực hiện chuyển quyền vì vướng thủ tục.
Mua đất dự án nhưng chưa thể chuyển quyền
Căn nhà kiểu biệt thự 3 tầng của gia đình ông Trương Văn Long nằm trơ trọi tại một khoảnh đất thuộc dự án khu nhà ở Anh Dũng 5 (phường Anh Dũng), quanh đó là bãi đất trống cỏ mọc um tùm. Các khu vực trong dự án này cũng chỉ có lèo tèo một số căn biệt thự, nhà ở liền kề được xây dựng, phần lớn vẫn chỉ là những bãi đất cây dại um tùm, có nơi cây dại tràn cả ra mép đường.
Ông Long cho biết ông đã nhận chuyển nhượng 200m2 đất thuộc lô 530 GH7 dự án nhà ở Anh Dũng 5 của một hộ dân khác từ năm 2019. Lô đất này được chủ cũ mua của chủ đầu tư là CTCP Xuất nhập khẩu đầu tư tổng hợp và hợp tác quốc tế - Gelexim (trụ sở tại TP.HCM) từ năm 2010 dưới hình thức hợp đồng hợp tác đầu tư, đã được cấp sổ hồng cho Công ty Gelexim. Sau khi nhận chuyển nhượng, ông Long đã xây dựng căn nhà kiểu biệt thự 3 tầng theo mẫu được duyệt. Xây nhà xong, giữa năm 2022, ông Long chạy đôn đáo làm thủ tục chuyển quyền về tên mình. Nhưng sau nửa năm, tới nay ông Long vẫn chưa thể chuyển quyền được vì vướng thủ tục.
"Bên Văn phòng đăng ký đất đai có phiếu chuyển thông tin sang Cục Thuế TP. Hải Phòng đề nghị xác định nghĩa vụ tài chính lô đất của tôi nhưng cơ quan thuế nói chưa thực hiện được vì hồ sơ, thông tin địa chính chưa đầy đủ", ông Long nói.
Cụ thể, cơ quan thuế cho rằng lô đất mới chỉ có hợp đồng hợp tác đầu tư chứ chưa có hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Chủ đầu tư chưa cung cấp đầy đủ hồ sơ, chứng từ liên quan nghĩa vụ tài chính dự án. Dự án được TP cho điều chỉnh quy mô và có hơn 340 lô đất được chuyển từ bán nhà sang bán đất nền nhưng chưa có quyết định điều chỉnh, xác định lại nghĩa vụ tài chính của cơ quan có thẩm quyền. Cục Thuế TP. Hải Phòng cho rằng sau khi dự án hoàn thành các thủ tục này mới đủ điều kiện để chuyển quyền.
Dự án nhà ở Anh Dũng 5 do Công ty Gelexim làm chủ đầu tư được UBND TP. Hải Phòng giao đất từ năm 2003 và 2004 với diện tích hơn 22ha. Theo quy hoạch, dự án có gần 11ha đất xây dựng với hơn 600 căn biệt thự và nhà liền kề. Tuy nhiên, tới nay vẫn còn khoảng 2ha thuộc xóm lò gạch của 13 hộ dân vẫn chưa GPMB được. Do ách tắc trong GPMB, năm 2018, chính quyền đã cho điều chỉnh quy hoạch 1/500 theo hướng giảm quy mô, dự án còn hơn 20ha với 565 căn biệt thự, nhà ở liền kề. Tới năm 2021, UBND TP. Hải Phòng lại có quyết định cho phép chủ đầu tư được chuyển từ hình thức bán nhà sang chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với 346 lô.
Dự án triển khai đã gần 20 năm nhưng đến nay mới có khoảng hơn 10% diện tích đất được xây dựng nhà ở, còn phần lớn diện tích vẫn là những bãi đất hoang. Đa số các hộ dân mua đất, xây dựng nhà tại dự án này đến nay vẫn bế tắc trong việc xin chuyển quyền sử dụng đất. Thậm chí, có những hộ dân mua đất dự án nhưng chưa được chủ đầu tư cấp hoá đơn GTGT theo quy định mà mới chỉ có phiếu thu tiền.
Ông Phạm Tuấn Anh, Phó Cục trưởng Cục Thuế TP Hải Phòng cho rằng, việc người dân mua đất dự án đến nay chưa thể thực hiện chuyển quyền đối với thửa đất của mình trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư và cơ quan chức năng. Điều này đã ảnh hưởng tới quyền lợi của người dân mua đất tại dự án.
Dự án Khu nhà ở Anh Dũng 5 mới chỉ có một phần diện tích được xây nhà, phần lớn diện tích vẫn là bãi đất um tùm cỏ dại
Cả loạt dự án nhà ở gần 20 năm vẫn dở dang
Kề bên dự án Khu nhà ở Anh Dũng 5 là dự án khu nhà ở Anh Dũng 6 với hơn 17ha đất được giao năm 2003 cho Công ty Kinh doanh phát triển nhà Hà Nội (nay là CTCP Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội). Tuy nhiên, sau vài dãy nhà mẫu đã xây dựng dở dang nhiều năm, các khoảnh đất trong dự án này vẫn chỉ là bãi đất trống. Tương tự, dự án Anh Dũng 1 cũng chỉ có lác đác vài chục căn nhà được xây dựng, đa số diện tích còn lại vẫn chỉ là bãi đất hoang.
Theo UBND phường Anh Dũng, trong các năm 2003-2005, phường này có 11 dự án được TP. Hải Phòng giao đất cho các doanh nghiệp làm dự án nhà ở với hàng trăm ha đất nông nghiệp được ồ ạt đô thị hoá. Đến nay, sau gần 20 năm triển khai, tất cả các lô đất thuộc 11 dự án đều đã được bán cho người dân. Tuy nhiên, mới chỉ có duy nhất dự án Dự án xây dựng khu nhà ở bán theo cơ chế kinh doanh của Công ty TNHH thương mại Sao Đỏ có trên 95% diện tích đã được xây dựng nhà ở, người dân không bị vướng mắc khi xin cấp sổ hồng. Còn các dự án khác, dự án nào cao nhất mới chỉ có khoảng 30-40% diện tích đã được xây dựng, một số dự án mới có khoảng hơn 10% diện tích đã được xây dựng. Diện tích còn lại của các dự án vẫn mới chỉ là bãi đất để hoang cỏ dại um tùm.
Ông Đàm Văn Viến, Phó chủ tịch UBND phường Anh Dũng cho biết đa số các hộ dân mua đất của các dự án trên địa bàn đang gặp vướng mắc trong việc xin cấp "sổ hồng" và thực hiện chuyển quyền. Trong số 11 dự án nhà ở thì có tới 3 dự án vẫn chưa được cấp bìa tổng nên người dân không thể xin cấp bìa đối với thửa đất của mình. Còn các dự án khác mặc dù có bìa tổng nhưng có dự án chưa có hộ dân nào được cấp "sổ hồng", có dự án chỉ mới có lác đác một số hộ được cấp. Dự án xây dựng khu nhà ở Nam sông Lạch Tray của Công ty Xây dựng số 5 Hải Phòng có 249 lô đất tới nay đã có 70 hộ xây dựng nhà ở nhưng mới chỉ có 11 hộ được cấp sổ hồng, 7 hộ khác xin nhưng vẫn chưa được cấp.
"Tôi có hỏi người phụ trách dự án vì sao chưa cấp đươc cho dân thì họ nói còn chờ các sở ngành thẩm định, có thể có vướng mắc gì đó về quy hoạch", ông Viến nói.
Theo Sở TN & MT TP. Hải Phòng, năm 2019, Sở này đã chủ trì kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất tại các dự án nhà ở trên địa bàn phường Anh Dũng (quận Dương Kinh). Sở TN & MT TP. Hải Phòng đánh giá, các chủ đầu tư đã cơ bản hoàn thành đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, đường giao thông trong dự án. Thực hiện theo chỉ đạo của UBND TP. Hải Phòng, Sở này đã kiểm tra, lập biên bản về hành vi chậm đưa đất vào sử dụng đối với các lô đất công cộng, thương mại dịch vụ thuộc các dự án.
Cụ thể, Sở TN & MT đã trình UBND TP. Hải Phòng ra quyết định cho phép chủ đầu từ được gia hạn sử dụng đất 24 tháng đối với các lô đất công cộng CC3, CC4 thuộc Dự án Khu nhà ở Anh Dũng 5; lô CC1, CC2 Dự án Khu nhà ở Anh Dũng 6; lô CC1, CC2, CC3, CC4 Dự án khu nhà ở Anh Dũng 7. Quá thời hạn 24 tháng, chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng, Sở này sẽ trình UBND TP thực hiện thu hồi đất theo quy định.
Đáng chú ý nhất là dự án Khu nhà ở Anh Dũng 1 do Chi nhánh miền Bắc – Tổng công ty Công trình giao thông 5 (nay là CTCP Đầu tư xây dựng 573) làm chủ đầu tư. Dự án bị thế chấp cho Tổng công ty Tài chính cổ phần dầu khí.
Cụ thể, dự án Khu nhà ở Anh Dũng 1 được UBND TP. Hải Phòng giao đất từ đầu năm 2003 với diện tích hơn 14,3ha, trong đó, đất ở là hơn 6,8ha. Nhưng dự án này đã bị thế chấp tại Tổng công ty Tài chính cổ phần dầu khí Việt Nam từ nhiều năm. Đã nhiều lần, Sở TN & MT TP. Hải Phòng mời chủ đầu tư là CTCP Đầu tư xây dựng 573 (trụ sở tại Hà Nội) tới làm việc nhưng chủ đầu tư dự án này không tới, cũng không có phản hồi.
Trước khá nhiều vướng mắc cho người dân mua đất của dự án những chưa được cấp "sổ hồng", chưa được chuyển quyền, dư luận cho rằng cần có một cuộc thanh tra toàn diện các dự án, xử lý đối với những dự án có sai phạm, đưa ra các biện pháp khắc phục để giải quyết quyền lợi cho người dân.