Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt dự án đầu tư tại Quyết định số 1777/QĐ-TTg ngày 11/11/2020 thuộc danh mục công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT.
Diện tích dự án 5.000 ha, mục tiêu của dự án là xây dựng sân bay Long Thành đạt cấp 4F theo phân cấp của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO); sân bay quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực.
Dự án được chia làm 3 giai đoạn xây dựng:
Giai đoạn 1 (2021-2025): Xây dựng 1 đường băng 75x4000m, 1 nhà ga, đài kiểm soát không lưu có thể đáp ứng 25 triệu khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Tổng kinh phí cho giai đoạn 1 là 109.111 tỷ đồng.
Giai đoạn 2: Xây dựng thêm 1 đường băng, 1 nhà ga có thể đáp ứng 50 triệu lượt hành khách và 1,5 tấn hàng hóa mỗi năm.
Giai đoạn 3: Xây dựng 2 đường băng, 2 nhà ga và hoàn thiện các hạng mục phụ trợ, đạt công suất 100 triệu lượt hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.
Ngày 5/1/2021, Thủ tướng phát lệnh khởi công giai đoạn 1 sân bay Quốc tế Long Thành và yêu cầu chậm nhất đến năm 2025 phải đưa vào khai thác. Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – đơn vị chủ đầu tư cam kết đến tháng 12/2025 sẽ hoàn thành các hạng mục công trình giai đoạn 1 và đưa sân bay vào khai thác.
Giai đoạn 1 của dự án sân bay được phân chia thành 4 dự án thành phần với các chủ đầu tư khác nhau, cụ thể như sau:
Dự án thành phần 1: Các công trình trụ sở cơ quan quản lý nhà nước: giao các cơ quan quản lý nhà nước liên quan như Hải quan, Công an, Cảng vụ, Kiểm dịch y tế… bố trí nguồn vốn thực hiện đầu tư các công trình. Trường hợp các cơ quan không có khả năng bố trí vốn, các cơ quan quản lý nhà nước lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP).
Dự án thành phần 2: Các công trình phục vụ quản lý bay có tổng mức đầu tư 3.435 tỷ đồng do Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) làm chủ đầu tư.
Dự án thành phần 3: Các công trình thiết yếu trong cảng gồm nhà ga hành khách, hạ tầng hàng không, hệ thống cấp nước, xử lý nước thải; nhà ga hàng hóa số 1, nhà để xe; hệ thống giao thông kết nối tuyến số 1 và số 2… do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) làm chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư của dự án khoảng hơn 99 tỷ đồng.
Dự án thành phần 4: Các công trình khác có tổng mức đầu tư khoảng 6.363 tỷ đồng, nhà đầu tư do Bộ Giao thông vận tải chủ trì tổ chức lựa chọn.
Theo Quyết định thì các dự án thành phần 2, 3, 4 sẽ chỉ được sử dụng vốn từ chủ đầu tư và không sử dụng bảo lãnh Chính Phủ.
Đến nay, giai đoạn 1 của dự án sân bay cũng đã triển khai được 2 năm. Có 2 gói thầu chính đã được triển khai thi công gồm gói thầu san nền thoát nước và gói thầu cọc móng nhà ga hành khách.
Trong đó, gói thầu san nền thoát nước có vai trò hết sức quan trọng bởi đây là gói thầu có ý nghĩa quyết định trong việc phục vụ triển khai các hạng mục tiếp theo của dự án.
Theo báo cáo từ đại diện ACV - đơn vị chủ đầu tư dự án thành phần 3 thuộc dự án sân bay Long Thành giai đoạn 1 cho biết, gói thầu cọc móng nhà ga hành khách đã hoàn thành thi công. Các liên danh nhà thầu thi công toàn bộ 1.545 cọc và hoàn trả mặt bằng để đợi triển khai thi công phần thân nhà ga, vượt tiến độ đề ra.
Gói thầu san nền thoát nước được khởi công vào tháng 2, đến nay thi công đạt 26,71 triệu m3 cả đào và đắp.
Đối với dự án thành phần 2, ATM đã nhận đầy đủ mặt bằng sạch của dự án (7,07 ha). ACV đang thực hiện san nền, đã bàn giao mặt bằng xây dựng công trình đài kiểm soát không lưu và dự kiến bàn giao 4 thửa đất cho VATM để triển khai các hạng mục khác vào tháng 3/2023.
Tuy nhiên, do phát sinh trong công tác đấu thầu, VATM đã kiến nghị điều chỉnh một số mốc tiến độ chính. Cụ thể, dự kiến phần móng, cọc công trình đài kiểm soát không lưu sẽ hoàn thành tháng 4/2023. Phần thân đài kiểm soát không lưu và các hạng mục còn lại dự kiến hoàn thành 12/2024. Phần thiết bị chuyên ngành quản lý bay dự kiến hoàn thành 12/2024.
 |
| Sau 2 năm triển khai xây dựng, sân bay Long Thành đã dần thành hình. |
Có thể thấy sau 2 năm triển khai xây dựng, sân bay Long Thành đã dần thành hình. Tuy nhiên, việc thiếu mặt bằng và gói thầu quan trọng trị giá hơn 35.000 tỷ đồng ở hạng mục nhà ga phải hủy thầu, đấu thầu lại có nguy cơ đẩy tiến độ chung toàn dự án trượt xa so với tiến độ đặt ra.
 |
| Toàn cảnh thi công tại công trường xây dựng sân bay Long Thành ghi nhận thực tế ngày 15/1/2023. |
 |
| Những ngày cuối năm, không khí Tết Nguyên đán 2023 đang tràn ngập trên khắp các nẻo đường và cả bên trong công trường của dự án Cảng HKQT Long Thành. |
 |
| Máy móc, thiết bị phục vụ thi công sân bay Long Thành xếp hàng dài. |
 |
| Bên trong công trường, hàng loạt xe tải, xe lu… nằm im một góc thay vì cấp tập vận chuyển đất từ điểm cao đến san lấp những điểm thấp. |
 |
| Trên công trường lác đác xe tải, máy xúc đang san nền tạo mặt bằng trong đó có khu vực công trình nhà ga hành khách. |
Theo tìm hiểu giai đoạn 1 của dự án Cảng HKQT Long dự kiến hoàn thành và đưa vào hoạt động năm 2025.
Dự án thành phần 3 đã có các gói thầu về rà phá bom mìn, xây dựng tường rào, san nền, thoát nước và cọc móng nhà ga hành khách được triển khai thực hiện.
Nhà thầu thi công dự án thành phần 3 của giai đoạn 1 gồm liên danh Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn - Tổng công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex) - Tổng công ty Xây dựng Công trình Hàng không ACC - Tổng Công ty Xây dựng Công trình giao thông 8 - CTCP (CIENCO 8) - Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc và Công ty Cổ phần Tư vấn Trường Sơn.
Tư vấn giám sát: Liên danh Phân viện Khoa học Công nghệ Giao thông Vận tải phía Nam và Công ty Cổ phần Tư vấn Thiết kế Giao thông Vận tải phía Nam (Liên danh ITSTS - TEDIS).
Thời gian qua tỉnh Đồng Nai đã có nhiều nỗ lực trong công tác bàn giao mặt bằng. Sân bay Long Thành là dự án trọng điểm lớn, giáp Tết mùa khô là thời điểm lý tưởng để tăng tốc để đảm bảo tiến độ, về đích đúng kế hoạch. Việc xe tải, xe lu… xếp hàng dài, nằm im bên trong công trường liệu có ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án?!