Nhiều khó khăn, vướng mắc
Là một trong những địa phương “nóng” về tình trạng phân lô bán nền trái phép trên đất nông nghiệp, đặc biệt là tại các khu vực quy hoạch, dự kiến đầu tư xây dựng các công trình, dự án trọng điểm, quy mô lớn của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu như: khu đô thị, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, đường giao thông… xuất hiện ngày càng nhiều tình trạng tách một thửa đất thành nhiều thửa để lợi dụng hợp thức hóa, chuyển mục đích sang đất ở; chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái pháp luật; “cò đất” đầu cơ mua đi bán lại gây “sốt ảo”; “thổi giá” làm cho giá đất không đúng với giá đất phổ biến trên thị trường; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trái pháp luật để trồng cây lâu năm, xây dựng công trình trên đất nhằm trục lợi bồi thường.
 |
| Bà Rịa – Vũng Tàu là một trong những địa phương “nóng” về tình trạng phân lô bán nền trái phép trên đất nông nghiệp. |
Để chấn chỉnh, xử lý các vi phạm trong vấn đề tách thửa, vi phạm trật tự xây dựng, ngày 20/9/2021, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Quyết định số 15/2021/QĐ-UBND quy định điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh.
Quyết định số 15 được đánh giá có nhiều ưu điểm, kịp thời khắc phục được những hạn chế của Quyết định 18/2019/QĐ-UBND ngày 22/7/2019 của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có nội dung tương tự được ban hành và áp dụng trước đó.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, Quyết định số 15 còn tồn tại những bất cập về điều kiện tách thửa đất ngoài đô thị như phải thực hiện theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt.
Cụ thể, điểm d khoản 2 Điều 3 Quyết định số 15 quy định: “Đối với thửa đất ngoài đô thị, thực hiện tách thửa theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt, trường hợp chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt thì áp dụng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 và quy chế quản lý kiến trúc (nếu có) được duyệt”. Với quy định này, đã làm phát sinh một số bất cập, gây khó khăn khi thực hiện thủ tục tách thửa đất cho người dân.
 |
| HĐND các cấp khảo sát thực tế về những khó khăn khi thực hiện thủ tục tách thửa đất cho người dân. |
Mới đây, tại các buổi tiếp xúc cử tri của đoàn đại biểu HĐND các cấp, cử tri xã Hoà Hiệp, Hoà Hội, Bàu Lâm (huyện Xuyên Mộc); cử tri thị trấn Long Điền, xã An Nhứt (huyện Long Điền); xã Láng Dài, xã Phước Long Thọ (huyện Đất Đỏ); xã Tân Hải, xã Tân Hòa, xã Châu Pha, xã Tóc Tiên, Sông Xoài, phường Hắc Dịch (thị xã Phú Mỹ)… đều cho rằng, kể từ khi thực hiện Quyết định số 15 người dân gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện thủ tục tách thửa.
Nguyên nhân là do trên địa bàn tỉnh hiện còn nhiều khu vực như: huyện Xuyên Mộc, Long Điền, Đất Đỏ, Châu Đức, Côn Đảo và một phần thị xã Phú Mỹ chưa bao phủ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000, là một trong những điều kiện để được tách thửa.
Nhiều Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện, thị xã của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu áp dụng Quyết định số 15, đã từ chối xử lý nhiều hồ sơ của người dân có nhu cầu tách thửa do không có quy hoạch 1/500, quy hoạch 1/2000 trong khi việc lập quy hoạch là nhiệm vụ của các cơ quan quản lý Nhà nước.
Bảo đảm quyền lợi người sử dụng đất
Ông Nguyễn Văn Hải, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, để kịp thời xử lý các kiến nghị của cử tri về khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện tách thửa đất nêu trên, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có chỉ đạo điều chỉnh, sửa đổi. Hiện sở đã gửi dự thảo sửa đổi Quyết định số 15/2021/QĐ-UBND quy định điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh đến các tổ chức, sở ngành, địa phương trong tỉnh để lấy ý kiến đóng góp.
Theo tìm hiểu của VietnamDaily, có 9 vấn đề tại Quyết định số 15 đã được sửa đổi trong dự thảo mới. Trong đó, có các vấn đề quan trọng như bãi bỏ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 quy định về điều kiện chung để tách thửa.
Cụ thể bỏ quy định: “Việc tách thửa được thực hiện theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt”.
Lý do bỏ là do quy hoạch chi tiết xây dựng của cơ quan có thẩm quyền phê duyệt chưa được bao phủ hầu hết tại các địa phương trên địa bàn tỉnh nên gây khó khăn, vướng mắc trong việc tách thửa cho người sử dụng đất trong thời gian qua.
Đây cũng là những kiến nghị mà các cử tri phán ánh, ý kiến của các địa phương thời gian qua khi thực hiện thủ tục tách thửa theo Quyết định số 15.
 |
| Dự thảo mới bỏ một số điều bất cập gây khó khăn cho người dân trong việc tách thửa đất thời gian qua. |
Bên cạnh đó, dự thảo mới cũng hợp nhất quy định tại điểm c, d khoản 2, Điều 3 và sửa thành “Đối với thửa đất thuộc phường, thị trấn, xã: thực hiện tách thửa theo quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng”.
Sửa bổ sung điểm đ khoản 6 Điều 5 về các trường hợp không được tách thửa, hợp thửa do tại Quyết định 15 chưa quy định. Sau khi sửa đổi, bổ sung sẽ là “Hợp thửa đất tại khu vực đã được phê duyệt quy hoạch xây dựng tỷ lệ 1/500 phân lô chi tiết”.
Ông Nguyễn Văn Hải, Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường cho biết, dự kiến quyết định mới về tách thửa đất sẽ ban hành trong tháng 12/2022 và có hiệu lực từ tháng 01/2023.