Được ví như “nhân sâm của đại dương”, những con hải sâm vừa là một vị thuốc quí, vừa là loại thực phẩm cao lương mỹ vị dành cho các bậc vua chúa thời xưa. Loài vật này được khai thác ở nhiều vùng biển khác nhau của Việt Nam, nhưng nổi tiếng nhất vẫn là ở đảo Phú Quốc.
Ốc vú nàng từ xa xưa đã được xem là loài ốc quý, được dùng cung tiến vua. Thịt ốc vú nàng ăn có vị ngọt, không dai mà rất giòn, không quá béo và có một mùi thơm rất đặc trưng. Loài ốc này sống ở vùng biển Côn Đảo, biển miền Trung như Cù Lao Chàm (Quảng Nam), Cù Lao Ré (Quảng Ngãi), đảo Lao Câu và đảo Phú Quý (Bình Thuận).
Con phi là loài động vật giống trai, hến nhưng sống ở nước lợ, có vỏ mỏng hơn, ruột trắng nõn và giòn, thịt rất ngọt. Phi sống ở nhiều nơi, nhưng nổi tiếng nhất là ở vùng Hậu Lộc hay cửa Hới ở Sầm Sơn, cửa sông Ghép vùng Quảng Xương của tỉnh Thanh Hóa. Phi ở đây từng là sản vật dâng vua chúa nổi tiếng một thời.
Bình Ba là một hòn đảo nằm ngay cửa vào vịnh Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa. Ngư trường ở đây có giống tôm hùm bông xanh có hương vị rất riêng và khá đặc biệt, trở thành một trong những món đặc sản tiến vua trứ danh của địa phương này. Thịt tôm hùm Bình Ba ngon nên chế biến món ăn kiểu gì cũng rất tuyệt, đặc biệt là đem nấu cháo.
Một đặc sản tiến vua nổi tiếng khác của tỉnh Khánh Hòa là sò huyết ở vùng biển Thủy Triều. Sò huyết ở nơi đây được nhiều người biết đến bởi vị ngọt, lành có một không hai.
Trai tai tượng vừa có vẻ đẹp bắt mắt, vừa là một món ăn bổ dưỡng dùng để cung tiến vua chúa thời xưa. Loài trai này phân bố chủ yếu ven biển miền Trung và ven các đảo phía Nam (Phú Quốc, Phú Quý, Côn Đảo, Vịnh Nha Trang) từ vùng hạ triều đến độ sâu khoảng 20m, trên các nền đáy đá hoặc các rạn san hô.
Cua huỳnh đế là loài cua nổi tiếng thơm ngon của vùng biển từ Quảng Ngãi đến Bình Định, được ngư dân tôn xưng là vua của các loài cua. Tên gọi ban đầu của chúng là “hoàng đế”, nhưng sau khi trở thành sản vật tiến vua chúa, quan địa phương lệnh dân phải đọc trại đi thành “huỳnh đế” vì sợ phạm húy. Thịt cua huỳnh đế thơm ngon, bổ dưỡng, thớ thịt săn chắc, trắng muốt và độ đạm cao.
Làng Nam Ô (Hoà Hiệp Nam, Liên Chiểu, Đà Nẵng) xưa nay đã lừng danh với nghề làm nước mắm "tiến vua". Thương hiệu nước mắm Nam Ô không lẫn vào các loại nước mắm khác, do hương vị chế biến từ một thứ nguyên liệu độc đáo - con cá cơm than.
Gỏi cá Nam Ô cũng là một trong những món ăn được tương truyền dùng để tiến vua. Món ăn này nổi tiếng đến nỗi ngày nay, nhiều nhà hàng gỏi cá Nam Ô đã mọc lên ở khắp ba miền Bắc, Trung, Nam.
Mắm tép Hà Yên là một đặc sản quý và độc đáo của Thanh Hóa, thời xưa thường được dùng để tiến vua. Người làm loại mắm này phải đánh riêng một loại tép quý, là tép riu nhỏ, có màu trong xanh. Khi nấu nước mắm cũng phải chọn người nấu giỏi nhất vùng. Khi hoàn thành mắm có ánh vàng, sóng sánh như mật ong. Ảnh: Internet.
