Bí ẩn dịch bệnh 'nước tiểu đen' giết 15 triệu người như nào?
Trận dịch Cocoliztli tàn khốc nhất bắt đầu năm 1545, và chỉ trong ba năm, nó đã cướp đi sinh mạng của 15 triệu người, tương đương khoảng 80% dân số bản địa Trung Mỹ.
 |
| Dịch Cocoliztli là tên gọi của một dịch bệnh bí ẩn từng gieo rắc kinh hoàng cho cộng đồng cư dân bản địa ở Trung Mỹ thế kỷ 16. |
 |
| Theo ngôn ngữ của tộc người Nahuatl, Cocoliztli có nghĩa là "dịch hại". Trận dịch Cocoliztli tàn khốc nhất bắt đầu năm 1545, và chỉ trong ba năm, nó đã cướp đi sinh mạng của 15 triệu người, tương đương khoảng 80% dân số bản địa. |
 |
| Hồ sơ của bác sĩ Tây Ban Nha thời bấy giờ ghi lại các triệu chứng khủng khiếp như sốt, co thắt ruột, lưỡi đen và nước tiểu đen. Người bị nhiễm bệnh thường chết trong vòng ba - bốn ngày. |
 |
| Cho đến nay, chân tướng của dịch bệnh Cocoliztli vẫn là một ẩn số. Trong một nghiên cứu năm 2002, các nhà khoa học đã so sánh các triệu chứng này với các triệu chứng gây ra bởi sốt xuất huyết hantavirus. |
 |
| Do phần lớn ca bệnh Cocoliztli xuất hiện ở miền núi chứ không phải trên bờ biển - nơi thực dân Tây Ban Nha đổ bộ, các nhà nghiên cứu cho rằng mầm bệnh có thể có nguồn gốc địa phương. |
 |
| Tuy nhiên, vào năm 2018, một phân tích từ tủy răng của 24 thi thể từ một nghĩa trang ở Mexico trong trận dịch Cocoliztli đầu tiên đã được thực hiện và các nhà khoa học đã tìm thấy ADN của một chủng vi khuẩn Salmonella gây ra bệnh phó thương hàn. |
 |
| Một dạng salmonella tương tự đã được tìm thấy trong phần còn lại của những người châu Âu đầu tiên sống ở Na Uy, do đó, các học giả cho rằng Cocoliztli là một biến thể của bệnh thương do người châu Âu mang đến Trung Mỹ. |
 |
| Dù vậy, các triệu chứng của bệnh Cocoliztli không giống với triệu chứng bệnh do vi khuẩn salmonella gây ra, nên quan điểm nên trên vẫn chưa được xác nhận, và "thủ phạm" thực vẫn chưa được đưa ra ánh sáng. |
T.B (tổng hợp)
VNDL_PC_Detail_Natives
VNDL_MB_Detail_Natives_Mobile