Vũ 'nhôm' được 2 cựu Chủ tịch Đà Nẵng tiếp tay gom đất gây thiệt hại 22.000 tỷ như thế nào?

Trong số 21 bị cáo hầu toà, có 3 bị cáo bị bắt tạm giam là: Phan Văn Anh Vũ (tức “Vũ Nhôm”, SN 1975, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Xây dựng 79, Công ty cổ phần Bắc Nam 79, Công ty trách nhiệm hữu hạn I.V.C và Công ty cổ phần đầu tư Nhất Gia Phúc), Nguyễn Quang Thành (SN 1980, cựu Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Minh Hưng Phát) và Phan Minh Cương (SN 1971, cựu Giám đốc Công ty TNHH I.V.C, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng 79). Các bị cáo khác được áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú.

Buổi sáng, HĐXX tiến hành kiểm tra căn cước các bị cáo và công bố bản cáo trạng dài 104 trang truy tố các bị cáo về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí (Điều 219 BLHS năm 2015) hoặc tội vi phạm các quy định đề quản lý đất đai (Điều 229 BLHS năm 2015).

Trong các vụ án, thường thì tội phạm xảy ra ở tỉnh, thành phố nào nào thì xét xử tại tỉnh, thành phố đó. Nhưng vụ án này dù xảy ra ở thành phố Đà Nẵng, nhưng Viện KSND tối cao đã truy tố các bị cáo ra trước TAND TP Hà Nội và phân công Viện KSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và giám sát hoạt động xét xử tại phiên tòa.

Việc tội phạm xảy ra ở địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác, các cơ quan tiến hành tố tụng của Trung ương điều tra, truy tố và giao cho TAND TP Hà Nội xét xử theo trình tự sơ thẩm rất ít xảy ra. Nhưng điều này cũng là bình thường, bởi cơ quan tố tụng của Trung ương có quyền giao việc xét xử cho Tòa án tỉnh, thành phố không phải nơi xảy ra vụ án xét xử để đảm bảo tính khách quan hơn.

Quá trình khởi tố điều tra vụ án này, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã tiến hành khám xét chỗ ở của bị cáo Trần Văn Minh và phát hiện, thu giữ 5 khẩu súng, 18 viên đạn cùng ba giấy phép sử dụng công cụ hỗ trợ, trong đó ba khẩu súng và 18 viên đạn thuộc danh mục công cụ hỗ trợ, hai khẩu súng còn lại là đồ chơi nguy hiểm bị cấm.

Cáo trạng xác định, trong thời gian giữ chức vụ Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, bị cáo Trần Văn Minh đã ký ban hành các văn bản chỉ đạo chủ trương xử lý nhiều nhà, đất công sản và dự án trái quy định nên bị cáo Minh có vai trò chính, trực tiếp cùng các bị cáo khác phạm tội. Bị cáo Văn Hữu Chiến khi còn là Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đã thực hiện chỉ đạo của bị cáo Trần Văn Minh trong việc ký, ban hành các quyết định cho phép chuyển nhượng và phê duyệt giá chuyển nhượng nhiều nhà, đất công sản và dự án trái quy định nên bị cáo Chiến là đồng phạm giúp sức cho bị cáo Minh thực hiện hành vi phạm tội.

Ngoài bị cáo Minh và bị cáo Chiến, các bị cáo khác cũng đã đã tạo điều kiện cho bị cáo Phan Văn Anh Vũ nhận chuyển giao tài sản, quyền quản lý, khai thác đối với 15/22 nhà, đất công sản và 6/7 dự án để Vũ có cơ hội trục lợi, gây thiệt hại hơn 22.000 tỷ đồng.

Đối với bị cáo Phan Văn Anh Vũ, trong thời gian từ năm 2002 đến năm 2015, Vũ đã đứng tên và nhờ người thân đứng tên thành lập, tham gia góp vốn và trực tiếp điều hành hoạt động của 5 doanh nghiệp là: Công ty cổ phần Xây dựng 79 (chuyển đổi từ Công ty TNHH Xây dựng 79), Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79, Công ty TNHH I.V.C., Công ty TNHH Minh Hưng Phát, Công ty Cổ phần Đầu tư Nhất Gia Phúc. Hiện tại, Vũ đang thụ án tù với 3 tội danh.

Cụ thể, ngày 31-10-2018, TAND cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt Vũ 8 năm tù về tội cố ý làm lộ bí mật của Nhà nước. Ngày 7-6-2019, TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh tuyên phạt Vũ 17 năm tù về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản. Ngày 13-6-2019, TAND cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt Vũ 15 năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Trước đó, năm 1998, Vũ bị Công an TP Đà Nẵng xử lý hành chính về hành vi tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có.

Trong số 21 bị cáo hầu toà, Vũ là bị cáo duy nhất không thừa nhận hành vi phạm tội. Nhưng căn cứ kết quả điều tra, Viện kiểm sát khẳng định, Vũ đã lợi dụng các văn bản do bị cáo Trần Văn Minh ký để thâu tóm thị trường bất động sản ở thành phố Đà Nẵng nhằm trục lợi.

Quá trình điều tra vụ án này, Cơ quan CSĐT Bộ Công an xác định, nhiều lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng và các Sở, ngành thành phố Đà Nẵng có liên quan. Tuy nhiên xét tính chất, mức độ chưa đủ xử lý hình sự nên Cơ quan CSĐT Bộ Công an kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét kỷ luật nghiêm khắc.

Liên quan đến vụ án này còn có Ngô Áng Hùng (anh rể Vũ) và Phan Thị Anh Đài (chị gái Vũ) tham gia vụ chuyển nhượng trái quy định 4 nhà đất công sản. Hiện tại, Ngô Áng Hùng và Phan Thị Anh Đài đã xuất cảnh trước khi khởi tố vụ án nên cơ quan điều tra sẽ xử lý sau.