Ngày 16/11, TAND TP.HCM đã mở phiên tòa xét xử bà Dương Thị Bạch Diệp (cựu Giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương), ông Nguyễn Thành Tài (cựu Phó Chủ tịch UBND TP.HCM) cùng đồng phạm trong vụ sai phạm hoán đổi nhà đất số 57 Cao Thắng (quận 3) lấy trụ sở Trung tâm ca nhạc nhẹ TP.HCM - số 185 Hai Bà Trưng (quận 3), gây thiệt hại cho nhà nước 186 tỷ đồng.
Tại phần xét hỏi chiều 16/11, bị cáo Dương Thị Bạch Diệp cho rằng, cáo trạng đã truy tố sai và khẳng định mình không mang nhà đất ở 57 Cao Thắng đi thế chấp ở bất cứ ngân hàng nào.
"Tôi không lừa đảo, tôi cũng chưa bao giờ thế chấp nhà đất 57 Cao Thắng. Kế toán của tôi và Ngân hàng Nông nghiệp Chi nhánh TP.HCM đã cấu kết với nhau đánh tráo hợp đồng tín dụng để hại tôi. Những chứng từ trong vụ án này đều là giả mạo, người ta có hơn 5.000 bút lục để bắt tôi nhưng tôi chỉ có 18 trang tài liệu trên tay", bị cáo Diệp phản bác.
Bà Dương Thị Bạch Diệp, cựu Giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương và ông Nguyễn Thành Tài, cựu Phó Chủ tịch UBND TP.HCM tại TAND TP.HCM. Ảnh: CTV
Ngoài ra, bị cáo Diệp còn cho rằng, Trung tâm ca nhạc nhẹ đã tìm đối tác hoán đổi từ lâu nhưng không có ai chịu hoán đổi, “Nhà đất 85 Hai Bà Trưng có bán ve chai cũng không ai mua, tôi mất quá nhiều tiền vào đây, tôi đã bỏ ra 21.000 lượng vàng để đầu tư vào đây”, bà Dương Thị Bạch Diệp nói.
Trước phần trình bày của bị cáo Diệp, Chủ tọa đã lưu ý và nhắc luật sư tư vấn lại cho nữ bị cáo về lời khai căn nhà 185 Hai Bà Trưng thời điểm đó bán ve chai không được 50.000 đồng. Đồng thời, yêu cầu bị cáo Diệp đưa tài liệu cho luật sư của mình để sử dụng trình cho HĐXX, VKS đánh giá cho đúng.
Trong khi đó, trả lời câu hỏi của HĐXX về việc cáo trạng của VKS truy tố mình đúng hay sai, bị cáo Nguyễn Thành Tài cho rằng có một số tình tiết không đúng, bởi tại thời điểm chấp thuận chủ trương hoán đổi bản thân bị cáo không nghĩ việc này là sai. Nhưng khi làm việc với cơ quan điều tra, bị cáo mới nhận ra sai phạm.
Bị cáo Tài cũng thừa nhận không được phân công phụ trách lĩnh vực quản lý tài sản Nhà nước, nhưng khi gặp trực tiếp Vy Nhật Tảo và xem đơn trình bày của Công ty Diệp Bạch Dương đã thấy phương án này có lợi cho thành phố. Với cương vị Phó Chủ tịch, bị cáo đã gặp Chủ tịch UBND TP.HCM Lê Hoàng Quân xin ý kiến và được đồng ý cho hoán đổi.
"Tôi không thoái thác trách nhiệm mà chỉ xin HĐXX làm rõ, bởi sự việc xảy ra trong thời gian dài suốt 2 nhiệm kỳ", ông Tài nói. "Anh Quân đã đồng ý thì tôi sẽ thực hiện dựa theo kết quả cơ quan tham mưu. Mỗi bước thực hiện tôi có báo cáo với Chủ tịch UBND TP.HCM. Tới ngày tôi về hưu thì việc hoán đổi chỉ dừng lại ở chủ trương chứ chưa có việc dịch chuyển tài sản", bị cáo Nguyễn Thành Tài trình bày.
Theo cáo trạng, từ năm 2007, Trung tâm ca nhạc nhẹ (trụ sở tại 185 Hai Bà Trưng, phường 6, quận 3, TP.HCM) xuống cấp nên đơn vị này đã có quan hệ với một số đơn vị để hợp tác đầu tư nâng cấp, cải tạo nhà 185 Hai Bà Trưng, trong đó có Công ty Diệp Bạch Dương.
Bà Diệp đã đề xuất với ông Vy Nhật Tảo phương án sử dụng một bất động sản khác có giá trị tương đương để hoán đổi lấy mặt bằng số 185 Hai Bà Trưng. Theo đó, bà Diệp đã đề nghị hoán đổi để xây dựng trụ sở mới cho Trung tâm ca nhạc nhẹ tại khu đất số 57 Cao Thắng (quận 3). Đổi lại, mặt bằng số 185 Hai Bà Trưng sẽ nhượng lại cho Công ty Diệp Bạch Dương để hợp khối với số 179-181-183 Hai Bà Trưng, phục vụ nhu cầu xây dựng khách sạn 5 sao. Đề nghị này được phía Trung tâm ca nhạc nhẹ chấp thuận.
Tháng 2/2008, bà Diệp có "Đơn xin hoán đổi tài sản" nhưng bà Nguyễn Thị Hồng (cựu Phó Chủ tịch UBND TP.HCM) trả lời "Không chấp thuận phương án hoán đổi vì không có cơ sở xem xét giải quyết".
Trong thời gian chờ thương lượng việc hoán đổi, bà Diệp với tư cách Giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương đã mang nhà đất 57 đường Cao Thắng, quận 3 ký hợp đồng tín dụng vay 21.860 lượng vàng SJC, thời gian vay 30 tháng. Công ty Diệp Bạch Dương đã thế chấp nhà đất số 57 đường Cao Thắng cho Agribank TP.HCM để vay vốn nhưng không thông báo cho ông Tảo biết.
Tháng 3/2010, bà Diệp đến gặp ông Nguyễn Thành Tài (khi đó là Phó chủ tịch TP.HCM) để trao đổi, đề nghị UBND thành phố chấp thuận việc hoán đổi trên. Ngày 5/3, ông Tài ký văn bản số 956 về việc chấp thuận cho hoán đổi 2 tài sản 185 Hai Bà Trưng và 57 Cao Thắng.
Theo đó, giá trị nhà đất tại số 185 Hai Bà Trưng (quận 3) là 187,2 tỷ đồng. Giá trị nhà đất tại số 57 Cao Thắng (quận 3) là 176,3 tỷ đồng. Theo thỏa thuận, Công ty Diệp Bạch Dương phải nộp số tiền chênh lệch thiếu 4,3 tỷđồng vào ngân sách.
Sau khi bà Diệp được cấp giấy tờ sở hữu khu đất 185 Hai Bà Trưng, bị can này không rút thủ tục thế chấp tài sản 57 Cao Thắng tại ngân hàng để bàn giao quyền sở hữu khu đất cho Trung tâm ca nhạc nhẹ như đã cam kết.
Sau khi thống nhất việc hoán đổi, Công ty Diệp Bạch Dương nhận mặt bằng 185 Hai Bà Trưng (quận 3) và giấy tờ liên quan nhưng bà Diệp không bàn giao giấy tờ nhà đất tại 57 Cao Thắng (quận 3) cho trung tâm như cam kết mà dùng những chiêu trò tinh vi để mang nhà đất 185 Hai Bà Trưng thế chấp cho Ngân hàng Phương Nam vay 160 tỷ đồng.
Liên quan đến vụ án hoán đổi "đất vàng" nói trên, các bị cáo gồm: Nguyễn Thành Tài; Trần Nam Trang (cựu Phó giám đốc Sở Tài chính TP.HCM); Vy Nhật Tảo (cựu Giám đốc Trung tâm ca nhạc nhẹ TP.HCM); Nguyễn Thành Rum, Lê Tôn Thanh (cựu Giám đốc và Phó giám đốc Sở VHTT&DL TP.HCM); Lê Văn Thanh, Huỳnh Kim Phát (cùng là cựu Phó chánh văn phòng UBND TP.HCM); Đào Anh Kiệt, Nguyễn Thanh Nhàn (cựu Giám đốc và Phó Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM) cùng bị cáo buộc về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Dương Thị Bạch Diệp bị truy tố về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Trong vụ án, cơ quan điều tra xác định bị can Diệp đã mang quyền sở hữu tài sản 185 Hai Bà Trưng đến thế chấp tại Ngân hàng Phương Nam (nay là Sacombank) vay 160 tỷ đồng, đến nay không còn khả năng trả nợ.
Đối với bị can Nguyễn Thành Tài, cáo trạng xác định cựu Phó Chủ tịch UBND TP.HCM dù không phụ trách việc xử lý, sắp xếp lại tài sản Nhà nước, nhưng bị can đã ký văn bản chấp thuận cho hoán đổi tài sản 185 Hai Bà Trưng và tài sản 57 Cao Thắng.
Quá trình điều tra, cơ quan chức năng không xác định được bị can Tài có vụ lợi hay động cơ cá nhân khác trong việc giải quyết hoán đổi tài sản này. Do đó, bị can Tài bị truy tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", tại khoản 2 Điều 285 Bộ luật Hình sự năm 1999, khung hình phạt từ 3-12 năm tù.
Trước đó, vụ án từng được đưa ra xét xử hôm 15/3/2021, nhưng tới ngày 17/3/2021 phiên tòa tạm hoãn do sức khỏe bị cáo không đảm bảo. Ngày 22/3/2021, phiên tòa xét xử trở lại, tuy nhiên đến chiều 25/3/2021, phiên tòa một lần nữa bị tạm hoãn và trả hồ sơ đề nghị điều tra bổ sung 8 vấn đề quan trọng của vụ án.
Phiên tòa dự kiến kéo dài đến ngày 22/11.