Vụ việc kẻ trộm đột nhập vào nhà dân, chém chết một người đàn ông và bị người vợ trong lúc hoảng loạn chém chết kẻ trộm đang thu hút dư luận huyện Cần Giuộc (tỉnh Long An).
Thông tin ban đầu về vụ án trên, vào khoảng 0h30 ngày 11/3, đối tượng Nguyễn Thành Trung (31 tuổi, ngụ ấp Thuận Bắc, xã Thuận Thành, huyện Cần Giuộc) lén đột nhập vào nhà anh Võ Tấn Hội, 38 tuổi, ngụ cùng ấp ra tay cắt cổ anh Hội khiến anh Hội tử vong tại chỗ, đồng thời khống chế chị Nguyễn Thúy Hằng (vợ anh Hội), 31 tuổi nhằm cướp tài sản.
Tuy nhiên, chị Hằng bất ngờ vùng chạy thoát trong tay đối tượng. Đối tượng Trung tiếp tục dùng hung khí truy đuổi. Trong lúc hoảng loạn, chị Hằng chụp được con dao quơ lại phía sau trúng vào vùng đầu của đối tượng. Cú đâm của chị Hằng khiến đối tượng Trung gục tại chỗ và tử vong sau đó. Chị Hằng cũng có nhiều thương tích khi bị đối tượng truy đuổi.
 |
| Khu vực xảy ra vụ án. Ảnh: Báo Long An. |
Hiện Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Long An đang thụ lý điều tra theo thẩm quyền, các điều tra viên và trinh sát tổng hợp kết quả khám nghiệm ban đầu để tìm ra nguyên nhân chính xác vụ án. Cơ quan điều tra sẽ xem xét tình tiết liên quan vụ án, xem có phải đây là trường hợp phòng vệ chính đáng hay không, sau đó mới quyết định khởi tố hay không khởi tố vụ án.
Trao đổi với PV Kiến Thức, Luật sư Nguyễn Anh Thơm, Trưởng VPLS Nguyễn Anh, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết vụ việc dưới góc độ pháp lý.
Theo luật sư Thơm, Hiến pháp và pháp luật nước ta đều tôn trọng và bảo vệ quyền con người, trong đó quyền sống là quyền cao quý nhất. Mọi hành vi tước đoạt quyền được sống đều phải bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp phòng vệ chính đáng.
Dưới góc độ pháp luật hình sự, phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên. Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.
Như vậy, cơ sở làm phát sinh quyền phòng vệ chính đáng là sự tấn công đang hiện hữu, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích của tập thể, quyền hoặc lợi ích chính đáng của công dân. Hành vi xâm phạm này phải là hành vi có tính chất nguy hiểm đáng kể. Mức độ đáng kể ở đây là tuỳ thuộc vào tính chất quan trọng của quan hệ xã hội bị xâm phạm, tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi tấn công của nạn nhân.
Khi đã có cơ sở cho phép phòng vệ, người phòng vệ có quyền chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi tấn công ngay cả trong những trường hợp có biện pháp khác để tránh được sự tấn công. Sự chống trả của người phòng vệ phải nhằm vào chính người tấn công, vào chính người đang gây ra nguy hiểm cho xã hội. Thêm nữa là sự chống trả của người phòng vệ phải là sự chống trả cần thiết.
Xét hành vi của đối tượng Nguyễn Thành Trung (31 tuổi, ngụ xã Thuận Thành, huyện Cần Giuộc) đã có lỗi xâm phạm chỗ ở, chuẩn bị hung khí nguy hiểm đột nhập vào nhà ở người khác vào ban đêm để thực hiện hành vi trộm cắp tài sản. Khi bị vợ chồng anh Hội phát hiện tri hô, Trung đã dùng hung khí tấn công khiến anh Hội tử vong tại chỗ.
Ngay trong lúc này, chị Hằng sợ hãi, ôm con nhỏ một tuổi bỏ chạy thì Trung cầm hung khí đuổi theo nhằm sát hại, bịt đầu mối. Khi Trung đâm trúng chị Hằng thì chị này may mắn nhặt được hung khí rồi quơ tay về sau đâm trúng hung thủ khiến đối tượng gục tại chỗ.
Hành vi phạm tội của đối tượng Nguyễn Thành Trung sát hại anh Võ Văn Tần đã cấu thành tội Giết người theo Điều 123 BLHS 2015. Nhưng do đối tượng đã chết nên không có căn cứ xử lý.
Việc sử dụng hung khí của người vợ chống trả lại đối tượng đang truy sát tiếp tục giết mình là cần thiết và tương xứng để bảo vệ tính mạng của bản thân và cháu nhỏ. Hành vi của người vợ dùng hung khí đâm đâm trúng hung thủ gây tử vong trong hoàn cảnh này thuộc trường hợp phòng vệ chính đáng nên không cấu thành tội phạm là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật.
Mặt khác, theo hướng dẫn của TAND Tối cao đã quy định “Nếu hành vi trái pháp luật của nạn nhân trực tiếp xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc lợi ích hợp pháp của người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội hoặc của xã hội, đã cấu thành tội phạm, thì hành vi chống trả lại gây chết người có thể được xem là trường hợp phòng vệ chính đáng”
Điều 22. Phòng vệ chính đáng
1. Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.
Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.
2. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.
Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này.