Trồng cây dưới lòng đường: Ý tưởng hay sao phải chạy theo dư luận?

Đó là việc trồng cây xanh dưới lòng đường ở TP Uông Bí (tỉnh Quảng Ninh) được cho là ý tưởng hay và sau này rất có thể sẽ nhân rộng trên cả nước. Thế nhưng khi dư luận chưa hết ngạc nhiên về kiểu trồng cây “lạ lùng” này thì hàng cây bỗng dưng…“biến mất”.

Thời gian gần đây, việc trên tuyến phố Quang Trung (đoạn từ cầu Sông Sinh đến cầu Sông Uông) thành phố Uông Bí (tỉnh Quảng Ninh) xuất hiện hai hàng cây được trồng ngay dưới lòng đường khiến người dân không khỏi ngạc nhiên. Bởi hàng cây trồng dưới lòng đường trên thế giới không khó để bắt gặp nhưng ở trong nước thì chưa có tiền lệ.

Hàng cây trồng dưới lòng đường là một hạng mục nằm trong dự án Chỉnh trang tuyến phố đường Quang Trung từ cầu sông Sinh đến sông Uông tại phường Quang Trung” có chiều dài toàn tuyến hơn 2,3 km với tổng kinh phí hơn 79,8 tỷ đồng.

Theo thiết kế, một phần vỉa hè được cải tạo làm không gian riêng cho người đi bộ, phần còn lại của vỉa hè được cải tạo thành mặt bằng làm vị trí cho các phương tiện giao thông dừng, đỗ và tại vị trí này sẽ thực hiện trồng cây xanh tạo cảnh quan, bóng mát. Dự án này được kỳ vọng sẽ biến đường Quang Trung tuyến phố kiểu mẫu tạo diện mạo mới về mỹ quan, sáng, xanh, sạch đẹp cho khu vực trung tâm thành phố Uông Bí.

Như ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng TP Uông Bí khi trao đổi với báo chí đã nói rằng: “Mặc dù chưa có tiền lệ nhưng chúng tôi vẫn tin rằng việc trồng cây như vậy để tạo không gian đỗ xe là ý tưởng hay và sau này sẽ nhân rộng trên cả nước".

Ý tưởng được cho là khá hay với nhiều kỳ vọng như vậy. Thế nhưng, khi hai hàng cây vừa được trồng xuống lòng đường – nơi được cho là vị trí dành cho các phương tiện giao thông dừng, đỗ đã ngay lập tức khiến người dân có nhiều ý kiến trái chiều.

Những băn khoăn của người dân về việc trồng cây dưới lòng đường tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông, ảnh hưởng đến chất lượng mặt đường khi cây lớn lên cũng như lòng đường sẽ bị thu hẹp khi những tán cây phủ rộng, vươn xa…

Băn khoăn của người dân địa phương không phải không có lý do khi đường Quang Trung là tuyến phố trung tâm, buôn bán sầm uất, nhiều phương tiện qua lại mà đa số là xe máy, trong khi ý thức tham gia giao thông của người dân chưa cao nên tai nạn xảy ra do hàng cây dưới lòng đường không phải không có cơ sở.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều người dân cho rằng, việc trồng cây dưới lòng đường sẽ tạo cảnh quan cho tuyến phố, tạo nên sự văn minh đô thị khi vỉa hè dành diện tích riêng cho người đi bộ, không còn cảnh đỗ xe ngổn ngang trên vỉa hè và phía dưới những hàng cây nằm giữa vỉa hè dành cho người đi bộ và lòng đường dành cho các phương tiện lưu thông sẽ là những bãi dừng đỗ xe.

Trong khi dư luận có nhiều ý kiến trái chiều cả mặt tích cực lẫn những băn khoăn về việc trồng cây dưới lòng đường Quang Trung thì bất ngờ hàng cây mới trồng đã được lực lượng chức năng nhổ đi nơi khác.

Vấn đề đáng bàn là việc trồng cây kỳ lạ như vừa diễn ra tại Uông Bí có thực sự là ý tưởng hay như ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng thành phố Uông Bí trao đổi với báo chí? Trên thực tế ý tưởng hay là khi áp dụng vào thực tế phải có tính khả thi và được dư luận hết lời khen ngợi chứ không phải khi vừa triển khai dư luận đã có nhiều ý kiến trái chiều.

Ngay như ở Đài Loan, trên các tuyến phố, vỉa hè được làm khá rộng. Trên đó, người ta dành một lối đi riêng cho người đi bộ, họ trồng cây xanh trên vỉa hè để tạo cảnh quan lấy bóng mát. Dưới lòng đường, bố trí làn đỗ dừng xe máy và ô tô riêng biệt được phân định bằng các vạch sơn, người đi xe máy, ô tô chỉ được đỗ xe có vạch sơn quy định. Chính sách quy hoạch đỗ xe này đã giúp người đi bộ không phải tràn xuống lòng đường để di chuyển nữa, góp phần giảm ùn tắc và TNGT tại Đài Loan.

Dẫn ví dụ như vậy để thấy rằng, quy hoạch bãi đỗ dừng xe là điều cần thiết nhưng việc trồng cây dưới lòng đường phải xem xét trên nhiều khía cạnh, nhất là điều kiện cơ sở hạ tầng và lưu lượng xe máy lớn như ở Việt Nam thì việc này rõ ràng là không nên bởi tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông.

Trồng mới hàng cây được cho là ý tưởng hay rồi khi dư luận có ý kiến trái chiều thì vội vàng nhổ bỏ có lẽ cũng là cách làm “chẳng giống ai” của thành phố Uông Bí.

Việc nhổ hàng cây mới trồng trên phố Quang Trung được ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng thành phố Uông Bí lý giải do Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ninh có công văn yêu cầu không trồng cây nữa thì tạm thời chuyển cây đi, mặt khác cho đỡ nhiều ý kiến trái chiều.

Thật lạ, một dự án khi được triển khai phải trải qua rất nhiều công đoạn như quy hoạch dự án, thiết kế dự án, phê duyệt thiết kế dự án đến thẩm định thiết kế và thi công dự án. Chỉ tính riêng để ra thiết kế cuối cùng đã phải có rất nhiều cuộc họp, điều chỉnh của lãnh đạo thành phố và các phòng ban chuyên môn. Đồng thời, trong quá trình triển khai dự án, TP Uông Bí đã công khai quy hoạch dự án, gửi trực tiếp thông báo chi tiết đến từng hộ dân, các tổ chức, đơn vị liên quan để nắm rõ mục đích, ý nghĩa, qui mô, thời gian và các giải pháp chính triển khai dự án.

Thế nhưng, khi dư luận vừa có ý kiến trái chiều, hàng cây mới trồng đã bị nhổ lên chuyển đi nơi khác một cách vội vàng.

Nếu đã cho rằng việc trồng cây là ý tưởng hay, mới lạ, tiên phong trong cả nước và mang lại nhiều ý nghĩa thì sao phải chạy theo dư luận? Bởi thực tế, nếu ý kiến của dư luận có lý thì tất nhiên không thể bất chấp dư luận nhưng cũng không nên chạy theo dư luận nếu cho rằng ý tưởng đó hay.

Và bởi từ ý tưởng đến triển khai thi công tại dự án này đều xuất phát từ những đồng tiền ngân sách, vốn là tiền thuế của nhân dân đóng góp, không thể phung phí theo những ý tưởng mang tính thí điểm kiểu dư luận đồng tình thì làm, có ý kiến phản ứng thì vội vã đổi thay. Đâu có kiểu làm việc lạ lùng đến thế.