Nguyên nhân gây bệnh viêm gan bí ẩn liệu có liên quan đến COVID-19?

Theo một báo cáo của Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) Châu Âu, các trường hợp viêm gan bí ẩn vẫn cực kỳ hiếm, với khoảng hơn 200 trẻ mắc bệnh trên toàn cầu, tính đến thời điểm hiện tại. Tuy con số nhỏ nhưng giới khoa học vẫn đánh giá tình trạng này là bất thường.

Các chuyên gia cho biết, hầu hết trẻ sẽ hồi phục hoàn toàn, song một số bệnh nhi trở nặng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong các trường hợp được báo cáo, khoảng 10% trẻ em phải ghép gan và 4 ca tử vong.

Tiến sĩ Richard Malley, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Nhi Boston (Mỹ), cho biết: “Vẫn còn ở những ngày đầu. Thật khó để dự đoán liệu tình trạng này có trở nên phổ biến hơn hay thực tế nó sẽ chỉ là một đốm nhỏ trong những bệnh truyền nhiễm năm 2022”.

1. Viêm gan siêu vi là gì?

Viêm gan là tình trạng gan bị viêm và có thể do nhiều nguyên nhân. Các virus gây viêm gan A, B, C, D và E đều là những tác nhân gây bệnh đã biết.

Ngoài ra, uống nhiều rượu, dùng một số loại thuốc và chất độc hại cũng có thể gây viêm gan. Đối với bệnh viêm gan tự miễn, hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công gan.

WHO đã điều tra và phát hiện trẻ bị viêm gan bí ẩn không nhiễm các virus gây viêm gan cấp tính thường thấy. Những trẻ khỏe mạnh đột ngột mắc bệnh và trở nặng là điều hiếm thấy trước đây. Đây là lý do tại sao các cụm ca bệnh mới gây nhiều lo ngại.

2. Triệu chứng của bệnh?

Trong nhiều trường hợp, trẻ em xuất hiện các triệu chứng tiêu hóa, bao gồm nôn mửa, tiêu chảy và đau bụng, sau đó là vàng da hoặc mắt. Trẻ cũng có nồng độ men gan cao bất thường - một dấu hiệu của tình trạng gan bị viêm hoặc tổn thương.

Tiến sĩ Henri Shiau, đến từ Đại học Alabama tại Birmingham, cho biết các triệu chứng tiêu hóa là phổ biến ở trẻ em và không nên tách rời các triệu chứng này để cảnh báo. Tuy nhiên, vàng da hoặc mắt là những dấu hiệu đặc trưng hơn của các vấn đề về gan.

Tiến sĩ Meera Chand, Giám đốc lâm sàng về các bệnh nhiễm trùng mới nổi tại UKHSA, khuyến cáo các bậc phụ huynh nên cảnh giác với các dấu hiệu viêm gan, đặc biệt là vàng da, và liên hệ với bác sĩ nếu cảm thấy lo lắng.

Các nhà khoa học nghi ngờ nguyên nhân gây viêm gan bí ẩn ở trẻ liên quan đến adenovirus. (Ảnh: Biophoto Associates/Science Source)

3. Nguyên nhân gây viêm gan?

Nguyên nhân gây viêm gan bí ẩn ở trẻ hiện vẫn chưa được xác định chính xác, nhưng các nhà khoa học nghi ngờ nó liên quan đến adenovirus. Dù phổ biến nhưng adenovirus thường không gây bệnh viêm gan ở trẻ em khỏe mạnh.

Trong số 169 trường hợp được đưa vào một báo cáo gần đây của WHO, ít nhất 74 trẻ nhiễm adenovirus. 18 em trong số đó nhiễm adenovirus loại 41, thường gây ra các triệu chứng về đường tiêu hóa và hô hấp.

WHO cho biết các ca nhiễm virus adenovirus đang gia tăng ở Anh, nơi hầu hết các trường hợp viêm gan được phát hiện.

Tuy vậy, không phải tất cả trẻ em viêm gan đều dương tính với adenovirus. Virus này có thể gây viêm gan, nhưng nó thường gặp nhất ở những người bị suy giảm miễn dịch.

“Đây không phải là nguyên nhân phổ biến gây suy gan ở trẻ em”, Tiến sĩ Aaron Milstone, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi tại Trung tâm Trẻ em Johns Hopkins, chia sẻ.

Theo UKHSA, có thể đây là một chủng adenovirus mới hoặc bệnh nhân nhiễm adenovirus kết hợp với một số yếu tố nguy cơ khác, chẳng hạn như tiếp xúc với chất độc hoặc đồng nhiễm các mầm bệnh khác, sau đó phát triển viêm gan.

4. Viêm gan có liên quan đến COVID-19 không?

Các chuyên gia cho rằng COVID-19 không phải là nguyên nhân trực tiếp gây viêm gan. Trong số 169 bệnh nhân viêm gan được đề cập trong báo cáo gần đây của WHO, có 20 bệnh nhân mắc COVID-19. Các nhà khoa học cho biết, điều đó không có gì đáng ngạc nhiên, vì mức độ lây lan của virus trong những tháng gần đây.

Bên cạnh đó, hiện tại không có bằng chứng nào cho thấy bệnh viêm gan có liên quan đến vắc xin COVID-19, vì phần lớn các bệnh nhi chưa được tiêm chủng, WHO cho biết.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo không thể loại trừ hoàn toàn mối liên hệ gián tiếp giữa viêm gan với virus SARS-CoV-2. Do tình trạng giãn cách trong 2 năm qua có thể khiến trẻ em tiếp xúc với virus cảm lạnh thông thường ít hơn, nên có thể khiến chúng trở nên nhạy cảm hơn. Chuyên gia cho biết đây mới chỉ là phỏng đoán.