Ngày 5/9, nguồn tin từ TAND tỉnh Sóc Trăng cho biết nơi đây đã đình chỉ việc xem xét bồi thường oan sai cho bà Phạm Thị Mai (49 tuổi) và ông Nguyễn Thanh Tùng (40 tuổi, cùng ngụ quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ). Việc này căn cứ vào quyết định phục hồi điều tra và khởi tố hai bị can về tội Công nhiên chiếm đoạt tài sản.
Theo hồ sơ vụ án, năm 2009, bà Mai bán hơn 33 tấn cá tra trị giá gần 5 tỷ đồng cho doanh nghiệp tư nhân Vạn Hưng ở huyện Vĩnh Châu (nay là thị xã Vĩnh Châu, Sóc Trăng). Doanh nghiệp này do bà Huỳnh Dù Táng làm giám đốc và Khưu Chí Thức làm đại diện giao dịch mua bán. Đến cuối năm 2010, doanh nghiệp Vạn Hưng còn nợ tiền mua cá hơn 1,6 tỷ đồng.
Tháng 1/2011, bà Mai mua lại doanh nghiệp Vạn Hưng. Số tiền hơn 1,6 tỷ mà doanh nghiệp nợ được chuyển thành tiền đặt cọc.
Theo thỏa thuận, một tháng sau tài sản phải sang tên cho người mua nhưng bà Táng và ông Thức cố tình lẩn tránh, không bàn giao nhà máy. Cuối tháng 2/2011, bà Mai cho người đến doanh nghiệp Vạn Hưng lấy nhiều tài sản trị giá hơn một tỷ đồng.
 |
| Bà Mai rất bức xúc về việc bị phục hồi điều tra khi tòa án đang xem xét bồi thường oan sai. |
Do máy phát điện quá cồng kềnh, họ đập tường để đưa ra ngoài. Hai ngày sau đó, Tùng đến doanh nghiệp Vạn Hưng đòi gần 400 triệu đồng tiền bán cá. Thấy nhà máy thủy sản đã có người tháo gỡ tài sản, Tùng vào lấy bàn gỗ, máy nén, máy ép... trị giá trên 70 triệu đồng.
Bà Mai và ông Tùng sau đó bị Công an Sóc Trăng khởi tố, bắt tạm giam về tội Cưỡng đoạt tài sản. Đến ngày 22/3/2013, cả hai được cho tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú.
Tại phiên tòa sơ thẩm lần thứ nhất vào ngày 22/3/2013, TAND tỉnh Sóc Trăng tuyên bà Mai 7 năm 6 tháng tù về tội Cưỡng đoạt tài sản và Cố ý làm hư hỏng tài sản. Ông Tùng bị phạt 1 năm tù về tội Cưỡng đoạt tài sản. Cả hai kêu oan.
Ngày 26/9/2013, TAND Tối cao tại TP.HCM tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, trả hồ sơ bổ sung. Sau khi điều tra lại, VKSND tỉnh Sóc Trăng truy tố bà Mai và ông Tùng cũng về tội Cưỡng đoạt tài sản.
Tại tòa sơ thẩm lần hai vào tháng 11/2015, bà Mai bị TAND tỉnh Sóc Trăng phạt 7 năm tù, ông Tùng 1 năm tù cùng tội Cưỡng đoạt tài sản. Cả hai tiếp tục kêu oan và TAND Cấp cao tại TP.HCM tiếp tục hủy toàn bộ bản án sơ thẩm.
Đến tháng 3/2020, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Sóc Trăng ban hành quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với bà Mai và ông Tùng, với nội dung cả hai không phạm tội Cưỡng đoạt tài sản.
Ngày 1/7, TAND tỉnh Sóc Trăng ra quyết định cử một phó chánh án giải quyết hồ sơ yêu cầu bồi thường oan sai của bà Mai và ông Tùng. Trong lúc luật sư của bà Mai nhiều lần làm việc với tòa án để việc bồi thường và xin lỗi oan sai được sớm thực hiện thì bà Mai và ông Tùng bất ngờ bị phục hồi điều tra. Các thủ tục tố tụng này được VKSND tỉnh Sóc Trăng phê chuẩn.
Không đồng ý với quan điểm của Cơ quan điều tra và VKSND tỉnh Sóc Trăng, ngày 25/8, bà Mai và ông Tùng gửi đơn kêu oan.
Trao đổi với phóng viên, luật sư Nguyễn Trường Thành (Đoàn Luật sư TP Cần Thơ) nói rằng tháng 3/2020, bà Mai và ông Tùng được Công an tỉnh Sóc Trăng đình chỉ điều tra, trong đó có căn cứ theo Điều 230 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 (Hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được tội phạm). Do đó, việc phục hồi điều tra căn cứ vào Điều 235 (Chưa hết thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự) là mâu thuẫn.
 |
| Trước khi ra Hà Nội tìm ông Lưu Bình Nhưỡng, bà Mai và ông Tùng đã đứng trước cổng VKSND tỉnh Sóc Trăng để kêu oan. |
“Các cơ quan tố tụng xác định hai bị can không phạm tội Cưỡng đoạt tài sản thì đương nhiên họ không phạm tội Công nhiên chiếm đoạt tài sản. Năm 2011, VKSND tỉnh Sóc Trăng từng trả lời luật sư của bà Mai rằng vụ này là tranh chấp dân sự. Thực tế, bà Mai mua tài sản, đã được chính quyền chứng thực nên bà không có tội”, luật sư Thành nêu quan điểm.
Luật sư Thành cũng nói rằng khi VKSND tỉnh Sóc Trăng phê chuẩn các quyết định phục hồi điều tra và khởi tố bị can thì tòa án dừng thụ lý bồi thường oan sai là đúng. Nếu quá trình điều tra lại, công an xác định hai người không phạm tội thì trách nhiệm bồi thường thuộc về cơ quan công tố (vì đã phê chuẩn quyết định khởi tố).
Ông Nguyễn Hồng Phuông, Viện phó VKSND tỉnh Sóc Trăng (người phê chuẩn các quyết định của cơ quan điều tra) cho biết đơn khiếu nại của bà Mai và ông Tùng đang được một Phó viện trưởng khác thụ lý theo thẩm quyền. Vì vậy, hồ sơ vụ việc đã được chuyển cho bộ phận phụ trách kiểm tra, trả lời hai bị can.
Quá bức xúc trước cách làm của các cơ quan tố tụng ở Sóc Trăng, bà Mai và ông Tùng đã ra Hà Nội và gặp đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, Phó ban Dân nguyện của Quốc hội nhiệm kỳ 2016-2021, để kêu cứu.