Bị can Tô Anh Dũng, Nguyễn Thị Hương Lan và Vũ Hồng Nam (từ trái qua phải). Ảnh: BCA
Ngày 4/4, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra vụ án "Đưa, nhận hối lộ; môi giới hối lô..." liên quan đến "chuyến bay giải cứu".
Đồng thời, Cơ quan an ninh điều tra chuyển hồ sơ đến Viện KSND tối cao đề nghị truy tố 54 bị can về nhiều tội danh có liên quan. Trong số này có nhiều bị can là lãnh đạo cấp cao của Bộ Ngoại giao, gồm: Tô Anh Dũng, Vũ Hồng Nam, cùng là cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; Nguyễn Thị Hương Lan, cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao... Các bị can bị cáo buộc đã nhận hối lộ của các doanh nghiệp lữ hành số tiền hàng trăm ngàn USD và hàng chục tỷ đồng.
Theo kết luận điều tra, bị can Nguyễn Thị Hương Lan, với vai trò là Cục trưởng Cục Lãnh sự, đã lợi dụng chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và chức năng, nhiệm vụ của Cục Lãnh sự tham mưu Bộ Ngoại giao đề xuất Chính phủ giao cho Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao là đơn vị chủ trì phối hợp với Bộ GTVT, Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an xét duyệt, cấp phép thực hiện chuyến bay cho doanh nghiệp.
Tuy nhiên, Nguyễn Thị Hương Lan không tham mưu cho Chính phủ ban hành quy chế, tiêu chí, điều kiện doanh nghiệp tham gia chuyến bay, quản lý giá; không yêu cầu Đại sứ quán Việt Nam ở nước ngoài thực hiện đúng chức năng "bảo hộ công dân" về việc hướng dẫn công dân liên hệ với doanh nghiệp được cấp phép thực hiện chuyến bay; để tự người dân liên hệ với đại lý của doanh nghiệp dẫn đến chi phí tăng cao; không công bố công khai danh sách những doanh nghiệp được thực hiện chuyến bay combo để công dân lựa chọn.
Quá trình thực thi công vụ, Nguyễn Thị Hương Lan hướng dẫn doanh nghiệp "thân cận" mượn nhiều pháp nhân khác nhau để xin chuyến bay; chỉ đạo cấp dưới lựa chọn doanh nghiệp "thân cận" đưa vào kế hoạch bay. Sau khi được Tổ công tác 5 Bộ đồng ý, Nguyễn Thị Hương Lan chỉ đạo cấp dưới tạo điều kiện, thực hiện theo đề xuất của những doanh nghiệp "thân cận" được thực hiện chuyến bay trước, theo đúng kế hoạch họ đã đề xuất.
Ngược lại, bị can Hương Lan gây nhiều khó dễ cho doanh nghiệp không "cùng hệ". Cụ thể, đối với các doanh nghiệp không có quan hệ, bị can chỉ đạo sát ngày bay mới thông báo, thay đổi kế hoạch bay, số chuyến bay mà doanh nghiệp đã đề xuất dẫn đến phải tách chuyến, “chạy” xin thêm công dân để đủ số ghế chuyến bay...
"Mặc dù gây khó khăn cho doanh nghiệp nhưng bị can Nguyễn Thị Hương Lan chỉ tiếp xúc, quan hệ với những doanh nghiệp lớn, "thân cận" hoặc những doanh nghiệp có mối quan hệ với lãnh đạo các cấp; không tiếp xúc, gặp gỡ với doanh nghiệp nhỏ hoặc quen", kết luận điều tra nêu rõ.
Bằng các phương thức, thủ đoạn nêu trên, bị can Hương Lan đã được 8 doanh nghiệp liên hệ hối lộ số tiền 20,2 tỉ đồng và 210.000 USD, tương đương hơn 25 tỉ đồng.
Quá trình điều tra, Nguyễn Thị Hương Lan không nhận thức được hành vi phạm tội, không ăn năn, hối cải; không hợp tác với cơ quan điều tra nên bị đề nghị xử lý nghiêm.
Trong khi đó, bị can Tô Anh Dũng với vai trò là Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, có nhiệm vụ duyệt kế hoạch tổ chức chuyến bay trên cơ sở đề xuất của Cục Lãnh sự để gửi các thành viên trong Tổ công tác 5 Bộ xin ý kiến. Trong quá trình thực hiện công vụ, Tô Anh Dũng đã chỉ đạo cấp dưới đưa doanh nghiệp thân quen, liên hệ nhờ vào danh sách kế hoạch thực hiện chuyến bay combo.
Kết quả điều tra xác định, bị can Tô Anh Dũng đã nhận hối lộ 21,5 tỉ đồng ( bao gồm 14,1 tỉ đồng tiền mặt và 320.000 USD) của đại diện các doanh nghiệp khi hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp cấp phép thực hiện chuyến bay combo.
Bên cạnh đó, bị can Vũ Hồng Nam bị xác định có vai trò là đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản. "Tuy nhiên ông Nam đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao nhận hối lộ 60.000 USD và 450 triệu", kết luận nêu. Tổng số tiền ông Nam bị cơ quan điều tra cáo buộc nhận hối lộ hơn 1,8 tỉ đồng. Theo kết luận, ông Nam nhận hối lộ số tiền trên để giúp Công ty Nhật Minh bán vé máy bay và khách sạn lưu trú cho 6 chuyến bay đưa công nhân từ Nhật Bản về nước.