Gỡ khó, rút ngắn thủ tục, nhà ở xã hội bung hàng

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước khởi công 26 dự án với quy mô 23.561 căn; hoàn thành 35.631/100.000 căn nhà ở xã hội.

Bộ Xây dựng tổ chức 27 đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy triển khai dự án nhà ở xã hội tại các địa phương.

Ngày 29/5, Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội với nhiều quy định thí điểm đột phá. Qua đó, giúp tạo tín hiệu tích cực cho thị trường.

Mới đây, Bộ Xây dựng ban hành Quyết định số 1065 công bố thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở thuộc phạm vi chức năng quản lý của bộ, đặc biệt là về cắt giảm thủ tục đầu tư nhà ở xã hội.

Cụ thể, đối với trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội do nhà đầu tư đề xuất đã được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư trước ngày 1/7, thời hạn giải quyết 22 ngày. Trước đó, để hoàn thiện thủ tục này, doanh nghiệp mất 52 ngày…

Thủ tục điều chỉnh quyết định giao chủ đầu tư, quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cũng được rút ngắn hơn. Theo đó, chủ đầu tư nhà ở xã hội sẽ gửi hồ sơ đến UBND cấp tỉnh, sau đó UBND cấp tỉnh giao Sở Xây dựng thẩm định hồ sơ đề nghị của chủ đầu tư trong 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ.

Nhà ở xã hội dễ bán hơn năm ngoái

Ông Nguyễn Hoàng Nam - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần G-Home nhìn nhận, thực tế phát triển nhà ở xã hội đã có nhiều tín hiệu khởi sắc, chủ yếu nhờ vào việc tháo gỡ vướng mắc pháp lý và cơ chế chính sách.

"Cách đây một năm, đến hội nghị nào tôi cũng nghe kêu khó về nhà ở xã hội, làm đã khó, bán được còn khó hơn vì quy trình, thủ tục rối rắm. Bây giờ tình hình đã khác. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tốc độ bán hàng tại các dự án nhà ở xã hội do chúng tôi trực tiếp làm và tư vấn còn nhanh hơn trong cả năm 2024”, ông Nam nói.

Theo lãnh đạo G-Home, các chính sách mới ra đời giúp quá trình phát triển dự án nhà ở xã hội nhanh hơn. Điển hình như việc không còn bắt buộc phải qua bước đấu thầu chọn chủ đầu tư, rút ngắn loạt quy trình mà trước đây có thể kéo dài suốt nhiều năm.

Tiếp đến là sử dụng cơ chế hậu kiểm xác định giá bán nhà ở xã hội, thay vì phải mất hàng năm chờ đợi thẩm định giá qua nhiều cơ quan như trước đây.

"Có 1 dự án chúng tôi đã làm ở tỉnh Lào Cai (cũ), phải mất tới 14 tháng sau khi thi công xong phần móng mới được phê duyệt giá bán. Quá trình phê duyệt giá quá lâu, tốc độ trượt giá của sản phẩm còn nhanh hơn tốc độ làm thủ tục. Giờ đây, chủ đầu tư được thuê đơn vị tư vấn để xây dựng giá bán", ông Nam dẫn chứng.

Theo ông Nam, lợi nhuận định mức được giới hạn ở 10% trên tổng trị giá xây lắp. Nếu giá bán cao hơn định mức này, chủ đầu tư phải hoàn trả tiền cho người mua. Ngược lại, nếu giá thấp hơn, chủ đầu tư tự chịu rủi ro, không được thu thêm của khách hàng. Vị này khẳng định, thời gian tới, sẽ có rất nhiều người mua nhà ở xã hội được hoàn lại tiền do xuất toán sau kiểm toán.

Ngoài ra, quy trình xin cấp phép xây dựng và thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy trong nhà ở xã hội đã được tích hợp một cửa tại sở xây dựng, thay vì phải đi hai cửa như trước. Việc nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng cũng thực hiện theo cơ chế một cửa.

Chính sách mới cũng đã giải quyết bài toán khi sáp nhập tỉnh, cho phép người dân đã có nhà ở tỉnh cũ vẫn có thể mua nhà ở xã hội tại tỉnh mới sáp nhập, dựa trên đơn vị hành chính ghi trong sổ đỏ cũ...

*Tiêu đề đã được Vietnamdaily thay đổi