Theo báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2021 của SSI Research, các doanh nghiệp phát hành 723 nghìn tỷ đồng trái phiếu trong năm 2021, tăng 56% so với 2020. Quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp tăng bình quân 46%/năm trong 5 năm gần đây và đã chiếm 16,6% GDP của Việt Nam.
Trong năm 2021, các ngân hàng phát hành tổng cộng 226,4 nghìn tỷ đồng- chiếm 31,3% tổng lượng TPDN phát hành và tăng 73% so với năm 2020 một phần để bù đắp lượng trái phiếu mua lại trước hạn lên tới 67 nghìn tỷ đồng.
Các doanh nghiệp bất động sản vẫn là nhóm phát hành nhiều nhất, tổng cộng 318,2 nghìn tỷ trong năm 2021, chiếm 44% tổng lượng TPDN phát hành và tăng 66,3% so với năm 2020.
Những cái tên nổi bật về phát hành trên 5.000 tỷ đồng trái phiếu trong qua gồm có Vingroup (18.475 tỷ đồng), Novaland (12.408 tỷ đồng), Osaka Garden (11.100 tỷ đồng)...
Trái phiếu Bất động sản vẫn là nhóm có lãi suất hấp dẫn nhất thị trường
Trên thị trường sơ cấp, các Ngân hàng và CTCK vẫn là những nhà đầu tư lớn nhất khi mua tổng cộng 373 nghìn tỷ đồng, chiếm 52% tổng TPDN phát hành năm 2021. Trong đó, 2 nhóm nhà đầu tư này mua 154 nghìn tỷ đồng, chiếm 68% trái phiếu ngân hàng phát hành (tập trung vào các trái phiếu kỳ hạn ngắn 1-4 năm) và 153 nghìn tỷ đồng, chiếm 48% trái phiếu BĐS phát hành.
Các NHTM sở hữu lượng TPDN lớn nhất tại cuối năm 2020 là Techcombank, MBB, VPBank và TPBank.
Lãi suất trái phiếu bình quân năm giảm ở tất cả các nhóm, mức giảm lớn nhất ở nhóm Ngân hàng (từ 6,34% năm 2020 xuống 4,31% năm 2021).
Riêng nhóm trái phiếu BĐS có lãi suất duy trì ở mức cao trong cả 3 năm gần đây (10,3%-10,6%), trong bối cảnh mặt bằng lãi suất giảm thấp thì mức giảm của trái phiếu BĐS vẫn nhỏ nhất và một phần đến từ kỳ hạn phát hành ngắn hơn (0,33 năm).
Một số doanh nghiệp BĐS phát hành trái phiếu lãi suất cao nhất thị trường (12-13%/năm) là CTCP Phát triển BĐS Phát Đạt, CTCP Hoàng Phú Vương, CTCP Osaka Garden, CTCP Galatic Group, Cty TNHH Đầu tư BĐS Unity...
Trái phiếu đảm bảo bằng cổ phiếu và không có tài sản đảm bảo vẫn chiếm hơn một nửa
Gần như toàn bộ 226 nghìn tỷ đồng trái phiếu Ngân hàng và 28,5 nghìn tỷ đồng trái phiếu các định chế tài chính khác (chủ yếu là công ty chứng khoán) phát hành trong năm 2021 đều không có tài sản đảm bảo.
Với 468 nghìn tỷ TPDN còn lại, số trái phiếu không có tài sản đảm bảo là 83 nghìn tỷ đồng (chiếm 18%), đảm bảo toàn bộ bằng cổ phiếu là 33 nghìn tỷ đồng (chiếm 7%), đảm bảo một phần bằng tài sản/bất động sản và một phần bằng cổ phiếu là 131,3 nghìn tỷ đồng (chiếm 28%). Như vậy số TPDN không có TSĐB hoặc đảm bảo (một phần/toàn bộ) bằng cổ phiếu vẫn chiếm 53% tổng TPDN phi tài chính phát hành.
Tính riêng nhóm trái phiếu BĐS, số trái phiếu không có TSĐB hoặc đảm bảo (một phần/toàn bộ) bằng cổ phiếu là 172,5 nghìn tỷ đồng - chiếm 54,2% lượng phát hành 2021. Con số thực tế có thể lớn hơn vì có tới 33 nghìn tỷ đồng (10%) trái phiếu BĐS phát hành không có thông tin về tài sản đảm bảo.