Chiều 2/3, ông Lê Hải Trà, tân Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) đã trả lời báo chí về vấn đề nghẽn lệnh giao dịch trên HoSE và các giải pháp khắc phục tình trạng này.
Liên quan đến thông tin HoSE đang tham khảo ý kiến về việc nâng lô giao dịch chứng khoán tối thiểu trên HoSE từ 100 cổ phiếu lên 1.000 cổ phiếu để giảm tải cho hệ thống, ông Trà cho biết, vấn đề nâng lô giao dịch đã được HoSE tham khảo thông lệ quốc tế và ý kiến các chuyên gia, báo cáo các cơ quan liên quan để đánh giá tác động cũng như hiệu quả.
 |
| Ông Lê Hải Trà. |
"Theo tính toán của HoSE, việc tăng lô lên 1.000 cổ phiếu có thể giảm 40-50% tổng số lượng lệnh giao dịch. Việc tăng lên lô 1.000 có thể mở đường cho những tầm cao mới của thanh khoản thị trường. Bên cạnh đó, các nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng được bảo vệ tốt hơn thông qua việc đầu tư vào chứng chỉ quỹ phát hành bởi các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp", ông Trà nói.
Cũng theo ông Trà, từ đó sẽ gián tiếp thúc đẩy sự phát triển của các quỹ đầu tư, thúc đẩy ngành quản lý quỹ phát triển, để gia tăng lượng nhà đầu tư chuyên nghiệp trên thị trường theo đúng mục tiêu của Chính phủ. Đây là điều có ý nghĩa dài hạn đối với sự phát triển bền vững của TTCK Việt Nam.
HoSE và cơ quan quản lý cũng đã tính tới việc, nếu áp dụng biện pháp nâng lô giao dịch sẽ cần phải giải quyết vấn đề giao dịch cổ phiếu lô lẻ cho nhà đầu tư.
Mọi sự việc đều bắt đầu từ tháng 12/2020, thanh khoản tại HoSE lên cao đột biến, liên tục trên 10.000 tỷ đồng/phiên. Hệ thống của HOSE thường xuyên xảy ra tình trạng đơ, nghẽn, nhà đầu tư chỉ mua bán được vào phiên sáng, còn phiên chiều thì đa phần ngồi chơi xơi nước.
Giải pháp tình thế mà HOSE đưa ra là nâng lô giao dịch tối thiểu từ 10 lên 100 cổ phiếu, bắt đầu từ ngày 4/1/2021. Tuy nhiên, tình trạng đơ lệnh vẫn xảy ra liên tục trong khi thanh khoản thị trường không đổi.
Nhà đầu tư phản ứng gay gắt
Giải pháp này của ông Lê Hải Trà nhận được sự phản đối gay gắt của những người đầu tư chứng khoán trên các nhóm mạng xã hội.
Đại đa số người tham gia trên thị trường nhận định, nếu việc nâng lô tối thiểu lên 1.000 cổ phiếu được thông qua sẽ tác động đến những nhà đầu tư nhỏ lẻ trong việc lựa chọn cổ phiếu khi không thể tiếp cận với các mã cổ phiếu chất lượng, không thể mua các mã bluechip giá cao như MWG, VJC, VNM, SAB, VCB, ...
"Việc đưa ra giải pháp nâng lô cổ phiếu có thể được xem là giải pháp làm sai lệch bản chất và mục tiêu ban đầu của thị trường chứng khoán, bởi giao dịch chứng khoán mà lô toàn trăm triệu đến hàng tỷ thì khác gì bất động sản" – một nhà đầu tư cho biết.
Cũng đồng quan điểm này, ông Trương Hiền Phương, Giám đốc Cấp cao Công ty chứng khoán KIS Việt Nam, cho biết: "Nếu tính từ đơn vị gốc là 10 cổ phiếu lên 1.000 cổ phiếu, rõ ràng có sự chênh lệch khá lớn. Như vậy, chúng ta đang vô tình hạn chế hoặc đang gây khó khăn, thậm chí cản trở việc đầu tư của một số nhà đầu tư nhỏ lẻ với vốn đầu tư không nhiều."
 |
| Trích Facebook của ông Nguyễn Duyy Hưng. |
Trong trưa ngày 3/3, ông Nguyễn Duy Hưng – Chủ tịch HĐQT SSI đã có nhận định trên trang Facebook cá nhân về vấn đề này. Nguyên văn ông Hưng chia sẻ: “Đã gọi là giải pháp xử lý sự cố tắc nghẽn hệ thống vì quá tải thì kiểu gì cũng có mặt trái, nhưng nếu không có giải pháp thì hệ thống sụp đổ thị trường sẽ dừng hoạt động.
Trong hai cái dở phải chọn cái ít dở hơn thôi! Giải pháp tăng lô lên 1000 là lựa chọn khả dĩ nhất lúc này để duy trì hệ thống, khi hệ thống mới được đưa vào sử dụng thì sẽ giảm trở lại lô 10. Các công ty chứng khoán cần tổ chức mua lô lẻ cho nhà đầu tư.
Giống như cần trị bệnh thì uống thuốc thì mục tiêu chính là giảm bệnh và phải chấp nhận các phản ứng phụ của thuốc!
Đây là hệ quả của thị trường đã tăng trưởng nhanh hơn nhiều so với khả năng phát triển cùa hệ thống trong nhiều năm qua, cho nên để giải quyết triệt để không thể chỉ là những giải pháp một sớm một chiều.”
Chưa biết việc nâng lô có thể hạn chế tình trạng nghẽn lệnh hay không nhưng trước mắt nhiều ý kiến cho rằng việc nâng lô tối thiểu trên HoSE lên 1.000 cổ phiếu sẽ đưa những cổ phiếu chất lượng ngày càng ra xa tầm tay với của nhà đầu tư, gián tiếp thu hẹp lựa chọn của họ khi tham gia thị trường.
Thay vì tiếp cận tới các cổ phiếu chất lượng, nhà đầu tư với số vốn ít ỏi chỉ có thể lựa chọn những cổ phiếu "trà đá", qua đó gián tiếp đẩy họ tới rủi ro thua lỗ, gây mất niềm tin trên thị trường.
Kịch bản xấu nhất xảy ra đó là các nhà đầu tư sẽ rời bỏ HoSE và hướng đến giao dịch trên sàn HNX hay UPCoM. Hiện tại, 2 sàn này cũng có nhiều cổ phiếu khá chất lượng của các doanh nghiệp vốn hoá lớn như ACV, VGI, MCH, VEA, BSR, MCM, MSR,…