MSB nói gì về lùm xùm mua 500 tỷ đồng trái phiếu trái phép của IOC?

MSB khẳng định, việc mua bán trái phiếu giữa IOC và MSB cũng như việc giải quyết tranh chấp của các bên tại cơ quan tòa án đã được thực hiện theo đúng trình tự và quy định của pháp luật.
Thời gian vừa qua, có một số thông tin về việc Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) mua 500 tỷ đồng trái phiếu trái phép của CTCP Dịch vụ Hỗ trợ và Phát triển đầu tư - IOC, liên quan đến sự việc này, MSB vừa chính thức lên tiếng.  
Theo đó, MSB khẳng định, việc mua bán trái phiếu giữa IOC và MSB cũng như việc giải quyết tranh chấp của các bên tại cơ quan tòa án đã được thực hiện theo đúng trình tự và quy định của pháp luật.
Rối rắm vụ kiện giữa MSB và IOC

Về diễn biến vụ việc, MSB cho biết, ngày 1/9/2011, MSB ký Hợp đồng mua 500 trái phiếu với tổng trị giá là 500 tỷ đồng do Công ty IOC phát hành. Đến hạn thanh toán, Công ty IOC không trả được nợ nên MSB đã khởi kiện Công ty IOC ra Tòa án có thẩm quyền theo quy định.

Vụ án được giải quyết bằng Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 08/2016/QĐST-KDTM ngày 28/9/2016 của Tòa án TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam. Theo đó, Công ty IOC phải thanh toán nợ cho MSB số tiền 687,88 tỷ đồng và lãi phát sinh kể từ thời điểm thi hành án.

Do Công ty IOC không thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo Quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật nên MSB đã làm đơn yêu cầu thi hành án và được Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam thụ lý giải quyết theo Quyết định thi hành án số 19/QĐ-CCTHA ngày 07/10/2016.

Kết quả xác minh của Cơ quan thi hành án cho thấy Toàn bộ khu du lịch Sunrise Hội An Beach Resort của Công ty IOC không được sử dụng để bảo đảm cho bất kỳ nghĩa vụ nào cũng như không có tranh chấp với bất kỳ tổ chức, cá nhân nào nên đủ điều kiện để xử lý thi hành án. Vì vậy, ngày 30/1/2018, Chi cục THADS TP. Hội An đã ra Quyết định số 04/QĐ-CCTHADS về việc cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản của Công ty IOC liên quan đến khu du lịch này để thi hành án.

Ngày 2/8/2018, Cục THADS tỉnh Quảng Nam đã ra Quyết định số 18/QĐ/CTHADS về việc rút hồ sơ thi hành án từ Chi cục THADS TP. Hội An để giải quyết theo quy định. Sau khi rút hồ sơ và kế thừa kết quả thi hành án, Cục THADS tỉnh Quảng Nam tiến hành các biện pháp xác minh chi tiết về tài sản kê biên và phối hợp tổ chức họp với Ban Chỉ đạo THADS tỉnh Quảng Nam để có phương án kê biên, cưỡng chế tài sản.

Ngày 12/12/2018, Cục THADS tỉnh Quảng Nam đã tổ chức kê biên đối với toàn bộ tài sản của Công ty IOC tại Khu du lịch Sunrise Hội An Beach Resort theo Quyết định cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản của Công ty IOC số 04/QĐ-CCTHADS ngày 30/1/2018 của Chi cục THADS TP. Hội An. Sau khi kê biên, toàn bộ tài sản được Cục THADS tỉnh Quảng Nam giao cho Công ty IOC tiếp tục quản lý, sử dụng.

Ngày 27/9/2019, Cục THADS tỉnh Quảng Nam ra Thông báo số 793/TB/THADS công bố kết quả thẩm định giá lại tài sản kê biên của Công ty IOC là 872 tỷ đồng để làm cơ sở xác định giá khởi điểm bán đấu giá.

Ngày 28/2/2020, Cục THADS tỉnh Quảng Nam đã phát hành Thông báo về việc bán đấu giá tài sản kê biên của Công ty IOC số 186/TB-CTHADS để bán đấu giá tài sản thu hồi khoản nợ cho MSB.

Trong quá trình tổ chức Thi hành án, Công ty IOC nhiều lần có Đơn đề nghị TAND Tối cao, VKSND Tối cao xem xét lại Quyết định số 08 của TAND TP Hội An theo thủ tục giám đốc thẩm và quá trình tổ chức THA của Cục THA Quảng Nam nhưng đều nhận được văn bản trả lời là không có căn cứ (Thông báo số 346/TB-TA ngày 26/9/2019 của TAND Tối cao thông bào cho IOC: Không có căn cứ kháng nghị Giám đốc thẩm; Công văn số 6209/VKSTC-V11 ngày 27/12/2019 của VKSND Tối cao trả lời: Không có cơ sở kết luận quá trình tổ chức THA của Cục THA Quảng Nam có vi phạm như nội dung Đơn khiếu nại của Công ty IOC).

Ngày 2/3/2020, TAND tỉnh Quảng Nam ra Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2020/QĐ-BPKCTT buộc Cục THADS tỉnh Quảng Nam tạm hoãn việc bán đấu giá tài sản bị kê biên thi hành án liên quan đến 12 căn Villas. Quyết định này đang bị MSB, Cơ quan thi hành án và các cơ quan chức năng khác đề nghị, xem xét về tính hợp pháp của văn bản do có hậu quả gây thiệt hại cho đương sự cũng như thiệt hại Nhà nước theo quy định của pháp luật.

Ngày 4/3/2020, Tổng Cục Thi hành án dân sự ra văn bản số 663/TCTHADS-NV1 về việc hướng dẫn thi hành án của Công ty IOC. Trong văn bản nêu rõ: Cục THADS tỉnh Quảng Nam không có cơ sở hoãn thi hành án và cần tiếp tục tổ chức thi hành án theo quy định.

MSB noi gi ve lum xum mua 500 ty dong trai phieu trai phep cua IOC?
 
IOC có đủ điều kiện phát hành trái phiếu?

Thông cáo báo chí của MSB cũng chỉ ra một số điểm về việc mua trái phiếu do Công ty IOC phát hành.

MSB cho rằng Công ty IOC có có đầy đủ điều kiện để phát hành trái phiếu điều kiện nêu tại Điều 17 Nghị định số 52/2006/NĐ-CP ngày 19/5/2006 của Chính phủ quy định về phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

Thứ nhất, về loại hình doanh nghiệp là Công ty cổ phần, được Sở KHĐT tỉnh Quảng Nam cấp Giấy chứng nhận ĐKKD số 4000367968 lần đầu ngày 08/4/2002, đăng ký thay đổi lần thứ 6 ngày 17/7/2009 tại thời điểm phát hành trái phiếu theo khoản 1 Điều 1 Nghị định 52;

Thứ hai, về thời gian hoạt động tối thiểu 1 năm khi tính đến thời điểm phát hành trái phiếu thì Công ty IOC đã hoạt động được hơn 7 năm.

Thứ ba, có báo cáo tài chính của năm liền kề trước năm phát hành được kiểm toán, cụ thể là Báo cáo tài chính đã được kiểm toán cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2010 (năm liền kề trước năm phát hành trái phiếu) bởi Công ty hợp danh Kiểm toán Việt Nam (CPA Vietnam).

Thứ tư, kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh năm liền kề năm phát hành phải có lãi, theo Báo cáo tài chính đã được kiểm toán cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2010 thì Công ty IOC có lợi nhuận sau thuế là 9.7 tỷ đồng.

Thứ năm, có phương án phát hành trái phiếu được tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thông qua. Cụ thể là Biên bản họp HĐQT số 18/BB-HĐQT ngày 12/8/2011 và Nghị quyết của HĐQT Công ty IOC số 19/NQ-HĐQT ngày 12/8/2011, thể hiện HĐQT IOC đã thông qua phương án phát hành trái phiếu riêng lẻ 2011. Phương án phát hành trái phiếu đã được Công ty IOC công bố công khai. Bản công bố thông tin được tư vấn bởi Công ty cổ phấn chứng khoán Đại Dương phát hành ngày 01/9/2011.

Về ý kiến cho rằng chữ ký của ông Huỳnh Trung Nam trên Biên bản số 18/BB-HĐQT ngày 12/8/2011 là giả, MSB cho biết, Khoản 1 Điều 113 Luật doanh nghiệp 2005 có quy định rõ trách nhiệm của chủ tọa và thư ký về tính trung thực và chính xác của các nội dung, chữ ký của các thành viên có trong Biên bản họp HĐQT.

MSB cho rằng Biên bản số 18/BB-HĐQT được sử dụng công khai tại Công ty IOC, được cung cấp hoặc công bố công khai cho các đối tác, đơn vị tư vấn, cơ quan nhà nước có thẩm quyền từ năm 2011 đến nay. Biên bản này cũng như các chứng cứ khác đều được cung cấp cho Tòa án nhân dân thành phố Hội An, đã được Tòa án xem xét, đánh giá theo Điều 96, Bộ luật tố tụng dân sự 2004 nên có đầy đủ giá trị pháp lý.

Những lý giải của MSB xung quanh những bất thường trong việc phát hành của IOC

Về thông tin Công ty IOC có vốn điều lệ 100 tỷ, phát hành trái phiếu 500 tỷ, MSB dẫn Luật chứng khoán 2006 cũng như Nghị định số 52 đều không quy định tỷ lệ bắt buộc giữa vốn điều lệ và tổng mức trái phiếu phát hành.

Theo Luật Chứng khoán, để phát hành trái phiếu ra công chúng, tổ chức phát hành chỉ cần có vốn điều lệ từ 10 tỷ đồng trở lên. Đối với việc phát hành trái phiếu riêng lẻ của IOC, Nghị định 52 không có quy định về mức vốn điều lệ tối thiểu phải đăng ký.

Về vấn đề IOC phát hành trái phiếu với lãi suất 15%/năm, gấp 3 lần tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân 3 năm liên tiếp là 5,3%/ năm, MSB dẫn theo Điều 88 Luật Doanh nghiệp 2005 thì việc Công ty IOC phát hành trái phiếu cho MSB – là tổ chức tài chính thì không áp dụng điều kiện về tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân của ba năm liên tiếp.

Nghị định 52 – văn bản pháp luật chuyên ngành về phát hành trái phiếu thuộc hệ thống văn bản pháp luật về chứng khoán cũng không quy định về tỷ suất lợi nhuận này. Lãi suất trái phiếu IOC được xây dựng theo Điều 9 Nghị định 52 và đã được tư vấn bởi Công ty cổ phấn chứng khoán Đại Dương theo đúng quy định của pháp luật.

Với các nội dung trình bày ở trên, MSB khẳng định, Công ty IOC phát hành trái phiếu thông qua tổ chức phát hành là Công ty chứng khoán nên về thủ tục và điều kiện phát hành trái phiếu Công ty chứng khoán cũng là đơn vị có trách nhiệm rà soát hồ sơ, thủ tục pháp lý trước khi các nhà đầu tư mua.

Việc mua bán và giải quyết tranh chấp giữa IOC và MSB được thực hiện theo đúng trình tự và quy định của pháp luật.
    • Trước đó, theo thông tin được đăng tải trên một số phương tiện truyền thông đề cập, các cổ đông và HĐQT nhiệm kỳ mới của IOC đã rà soát hồ sơ phát hành 500 tỷ đồng trái phiếu của IOC cho MSB và phát hiện ra năm 2011, IOC đã phát hành trái phiếu trái phép khi không đủ điều kiện, không tuân thủ quy định về phương thức phát hành nhưng vẫn được ngân hàng này chấp nhận mua.

    Ngoài ra, biên bản họp hội đồng quản trị của Công ty IOC ngày 12/8/2011 về việc thông qua việc phát hành trái phiếu riêng lẻ, có chữ ký của ông Huỳnh Trung Nam, thành viên HĐQT bị làm giả. Chữ ký này sau đó đã được Viện Khoa học Hình sự, Bộ Công an giám định với các văn bản mà ông Nam ký trước đó, kết quả là không phải do cùng 1 người ký ra.

    Đặc biệt, Công ty Ban lãnh đạo IOC nhiệm kỳ cũ 2011, đã phát hành trái phiếu trực tiếp đến nhà đầu tư, không theo bất cứ một phương thức nào được quy định tại Nghị định 52, đó là các phương thức bảo lãnh, qua đại lý phát hành, hoặc đấu thầu.

    Nghiêm trọng hơn là Công ty IOC còn phát hành trái phiếu với lãi suất lên tới 15%/năm, gấp 3 lần tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân 3 năm liên tiếp của doanh nghiệp này là 5,3%. Có dấu hiệu vi phạm Mục B, Khoản 2, Điều 88 Luật doanh nghiệp 2005 về việc: "Công ty không được quyền phát hành trái phiếu khi tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân của 3 năm liên tiếp trước đó không cao hơn mức lãi suất dự kiến cho cho trái phiếu".

    Lợi nhuận thấp trung bình chỉ có 5,3%, nhưng lại phải trả lãi lên tới 15%/năm, điều này dẫn đến việc IOC đã không trả được tiền gốc và lãi sau khi phát hành trái phiếu cho bên mua.

    Một điểm đáng chú ý là theo hợp đồng mua bán trái phiếu, IOC sẽ dùng 500 tỷ đồng để thực hiện dự án Sunrise Hội An. Thế nhưng, chỉ vài ngày sau khi nhận được tiền của bên mua, ban lãnh đạo IOC nhiệm kỳ 2011 đã chuyển toàn bộ số tiền này để đi trả nợ cho các đơn vị khác.

Minh An

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN