Theo báo cáo “Thị trường trái phiếu năm 2023” của Chứng khoán VNDirect, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn năm 2024 rơi vào khoảng 207.000 tỷ đồng, giảm 3% so với cùng kỳ. Số liệu này đã loại trừ các TPDN được mua lại trước hạn và các TPDN được gia hạn kỳ hạn theo công bố đến hết ngày 10/01/2024.
Trong đó, lớn nhất là nhóm bất động sản chiếm 59,3% tổng giá trị đáo hạn, theo sau là nhóm Tài chính – Ngân hàng chiếm 29,2% tổng giá trị đáo hạn. Nếu so với giá trị đáo hạn trong năm 2023, giá trị đáo hạn của nhóm bất động sản tăng 23,7%, của nhóm Tài chính – Ngân hàng tăng 69%.
Theo VNDirect, trong bối cảnh thị trường bất động sản vẫn còn trầm lắng, việc tháo gỡ pháp lý cho các dự án vẫn còn chậm so với kỳ vọng, khó khăn đối với hoạt động kinh doanh các doanh nghiệp bất động sản sẽ vẫn còn tiếp diễn trong năm tới. Áp lực đối với dòng tiền và vấn đề TPDN đáo hạn sẽ vẫn là thách thức lớn đối với nhóm doanh nghiệp bất động sản trong năm 2024.
Bất động sản là nhóm ngành có tỷ trọng phát hành trái phiếu lớn thứ 2 trong quý 4/2023 với tổng giá trị phát hành đạt khoảng 17.183 tỷ đồng, tương đương 13% tổng giá trị phát hành. Giá trị phát hành của nhóm bất động sản chủ yếu tập trung ở một số doanh nghiệp bất động sản lớn như CTCP Vinhomes phát hành 5 đợt có tổng giá trị 9.000 tỷ đồng với lãi suất 12%/năm kỳ hạn 18 - 24 tháng, CTCP Sài Gòn Capital phát hành 3 đợt có tổng giá trị là 3.000 tỷ đồng với lãi suất 12,5%/năm kỳ hạn 60 tháng …
Tuy nhiên, theo đánh giá của VNDirect, hoạt động phát hành TPDN có thể sẽ trầm lắng trở lại, khi Nghị định 08 hết hiệu lực và các điều khoản trong Nghị định 65 chính thức có hiệu lực thi hành trong năm nay.
Trước đó, Nghị định 08 được ban hành với các điều khoản tạm ngưng thi hành các quy định về Nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và quy định xếp hạng tín nhiệm bắt buộc có hiệu lực thi hành đến hết ngày 31/12/2023 đã giúp hoạt động phát hành TPDN riêng lẻ có sự phục hồi trong nửa cuối năm 2023.
Nghị định 08 còn tạo cơ sở pháp lý để tổ chức phát hành thỏa thuận về việc gia hạn kỳ hạn trái phiếu. Trong năm 2023, nhiều tổ chức phát hành đã lựa chọn giải pháp đàm phán với các trái chủ để gia hạn thời hạn các lô trái phiếu sắp đến hạn để có thêm thời gian phục hồi sản xuất kinh doanh và tạo ra đủ dòng tiền để chi trả cho các khoản nợ trái phiếu của mình.
Theo số liệu tổng hợp, kể từ khi Nghị định 08 được ban hành cho đến nay, hoạt động đàm phán gia hạn kỳ hạn trái phiếu giữa các tổ chức phát hành và các trái chủ đã diễn ra sôi động. Tính đến cuối năm 2023, có gần 70 tổ chức phát hành đạt được thỏa thuận gia hạn kỳ hạn trái phiếu với các trái chủ, với tổng giá trị trái phiếu đã được gia hạn kỳ hạn là hơn 116.000 tỷ đồng.
Do đó, các chuyên gia của VNDirect kiến nghị, Chính phủ nên nghiên cứu và ban hành một số chính sách hỗ trợ khác thay thế cho Nghị định 08 để hỗ trợ và thúc đẩy quá trình phục hồi của thị trường TPDN một cách bền vững.