Mỗi năm cứ tới ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch, tất cả các gia đình ở Việt Nam đều có chuẩn bị bánh trôi, bánh chay để lễ Phật, cúng gia tiên, thậm chí nhiều nơi cúng thần hoàng, bày tỏ lòng thành, đúng như ý nghĩa của câu tục ngữ “uống nước nhớ nguồn”.
Tết Hàn thực hay còn gọi là tết bánh trôi, bánh chay của người Việt cũng không giống với người dân Trung Quốc mà mang trong mình đặc sắc riêng của nền ẩm thực Việt Nam. Trong ngày này người dân dùng bánh trôi bánh chay để cúng lễ mang rất nhiều ý nghĩa tốt đẹp, là kết tinh của văn hóa Việt, thấm đẫm linh hồn, bản sắc của người Việt.
Nguyên liệu của hai loại bánh này đều được làm từ bột gạo nếp thơm, là thành quả lao động vất vả dâng lên ông bà tổ tiên, là hình ảnh thể hiện rõ nhất nền văn minh lúa nước lâu đời của dân tộc Việt Nam cùng với các loại bánh truyền thống khác như bánh chưng, bánh giầy,... đã rất quen thuộc với người Việt chúng ta.
Ngoài ra, khi nhìn vào những hình ảnh những chiếc bánh trôi, bánh chay tròn vo, trắng bóc xếp đầy cạnh nhau trên đĩa còn mang hàm ý tưởng nhớ tới sự tích “mẹ Âu Cơ cùng bọc trăm trứng”.
Những chiếc bánh trôi tượng trưng cho 50 quả trứng nở thành 50 người con trai theo mẹ Âu Cơ lên rừng, và những chiếc bánh chay tượng trưng cho 50 quả trứng trở thành 50 người con trai theo cha Lạc Long Quân xuống biển, mở mang bờ cõi, xây dựng đất nước, đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho người dân.