Việt Nam sở hữu đường bờ biển dài và hệ sinh thái biển phong phú, có những loài cá tên gọi vô cùng độc đáo, hiếm khi xuất hiện trên thị trường, một trong số đó là cá từ bi. Đây là loài cá đặc sản của vùng biển Lâm Đồng, được nhiều người biết đến nhờ hương vị thơm ngon, thịt béo bùi và giá trị ẩm thực cao.
Theo chia sẻ của người dân địa phương, cá từ bi (còn gọi là cá bi) là loài cá sinh sống ở vùng biển các tỉnh miền Trung, nhưng xuất hiện nhiều nhất ở Lâm Đồng. Đây là loài cá đánh bắt tự nhiên, thường chỉ có thể giăng lưới vào ban đêm hoặc sáng sớm ở khu vực gần bờ. Cá có hình dáng dẹt, đầu tròn, lưng màu xanh lẫn vào nước biển, bụng trắng bạc, da trơn bóng và không có vảy. Kích thước cá từ bi thường cỡ bàn tay người lớn hoặc lớn hơn, với thịt cá dày, trắng, mềm và ít xương dăm. Nhờ đó, cá được đánh giá là dễ ăn, phù hợp cho cả trẻ nhỏ lẫn người già.
Gần đây, cá từ bi bắt đầu được rao bán trên chợ mạng với mức giá khoảng 200.000 đồng/kg, nhiều người săn lùng bởi sự quý hiếm và hương vị độc đáo. Chị Mai (một tiểu thương bán cá trên chợ mạng) cho biết: “Cá từ bi không dễ đánh bắt, chỉ khi nào trúng luồng thì ngư dân mới có được vài chục cân. Tôi mua lại rồi bán trên chợ mạng, nhưng lượng hàng không nhiều nên khách phải đặt trước".
Không chỉ là món ăn thường ngày của người dân vùng biển, cá từ bi còn từng được xem là món “thiết đãi khách quý” ở Lâm Đồng nhờ độ ngon hiếm có. Khi chế biến, cá từ bi có thể hấp, nướng, chiên, hoặc nấu canh chua đều rất hợp. Mỗi cách làm lại mang đến một hương vị riêng, nhưng điểm chung là đều giữ nguyên được độ ngọt tự nhiên và độ béo bùi của thịt cá. Món cá từ bi hấp đơn giản nhưng được nhiều người ưa chuộng nhất. Sau khi rửa sạch cá, chỉ cần để ráo, bỏ vào nồi hấp cách thủy đến khi chín tới. Thịt cá trắng, thơm, ăn kèm với nước mắm chua ngọt, thêm vài lát gừng, rau thơm là chuẩn vị.
Không chỉ xuất hiện trong các bữa cơm gia đình, cá từ bi còn dần được các nhà hàng tại Lâm Đồng đưa vào thực đơn phục vụ du khách. Một trong những món nổi bật là cá từ bi nướng mọi hoặc nướng giấy bạc. Khi nướng lên, mùi thơm từ lớp mỡ cá quyện cùng với gia vị dậy mùi hấp dẫn. Thịt cá nướng có thể ăn trực tiếp hoặc cuộn cùng rau sống, bánh tráng, chấm mắm nêm hoặc nước mắm tỏi đều rất ngon miệng.
Anh Hưng (chủ một cửa hàng hải sản ở phường La Gi, Lâm Đồng) chia sẻ: “Ngày trước cá từ bi chỉ người dân vùng biển mới biết, vì cá không nhiều, thường giữ lại ăn trong nhà hoặc đãi khách thân quen. Bây giờ du lịch phát triển, khách phương xa tới nhiều, người ta mới tò mò, ăn thử rồi mê luôn. Cá này không có xương dăm nên trẻ con ăn cũng an toàn".
Đây vẫn là loài cá hiếm, không phải lúc nào cũng có thể mua được do sản lượng ít, lại phụ thuộc hoàn toàn vào tự nhiên.
