“Con bướm sao Hỏa” này được tàu vũ trụ Mars Express ghi nhận ở khu vực Idaeus Fossae, nơi tác động từ vụ va chạm với thiên thạch đã hất đất đá văng theo hai hướng ngược nhau, tạo nên hình ảnh giống con bướm đang bay. Hình ảnh độc đáo này được ESA công bố ngày 3/12. Ảnh: ESA/DLR/FU Berlin.
Theo nhóm nghiên cứu sứ mệnh Mars Express, điều này khác thường bởi đa số va chạm đẩy đất đá văng ra theo mọi hướng. Nhưng với góc va chạm nông, vật liệu chỉ bị hất văng theo hai dải rõ rệt, tạo nên hình dạng đặc biệt. Ảnh: ESA/DLR/FU Berlin.
Hố khổng lồ trên rộng khoảng 20 km từ đông sang tây và dài khoảng 15 km từ bắc xuống nam. Miệng hố được bao quanh bởi hai thùy vật chất tỏa ra theo hướng bắc và nam, gợi lên sự đối xứng tinh tế của đôi cánh bướm. Kích thước và cấu trúc độc đáo của hố cho thấy thiên thạch lao xuống bề mặt sao Hỏa nó có kích thước đáng kể. Ảnh: ESA/DLR/FU Berlin (CC BY-SA3.0 IGO).
Một trong những đặc điểm bất ngờ của hố là sự hiện diện của vật chất bị hóa lỏng mà các nhà khoa học cho rằng có thể đã trộn lẫn với đất đá, vì từng có nước hoặc băng dưới bề mặt sao Hỏa. Ảnh: Credit: ESA/DLR/FU Berlin (CC BY-SA3.0 IGO).
Một số mảnh vỡ tạo nên phần cánh có vẻ mượt hơn và tròn hơn, giống như một trận lở bùn. Ảnh: ESA/DLR/FU Berlin (CC BY-SA3.0 IGO).
Theo ESA, căn cứ vào hình dáng và kích thước của miệng hố, các chuyên gia nhận định cú va chạm có thể đã làm tan chảy lớp băng dưới bề mặt sao Hỏa, khiến vật chất chảy lan. Ảnh: ESA/DLR/FU Berlin (CC BY-SA3.0 IGO).
ESA cho biết thêm tảng đá vũ trụ đã tạo nên "con bướm sao Hỏa" đã rơi xuống ở một góc thấp, nông, dẫn đến hình dạng thú vị và khác thường được thấy ở đây: "thân" của con bướm - chính là hố va chạm - có hình bầu dục bất thường và đôi cánh không đều. Ảnh: ESA/DLR/FU Berlin (CC BY-SA3.0 IGO).
Các chuyên gia nhận định khả năng chất lỏng có mặt trong quá trình hình thành khu vực Idaeus Fossae đặc biệt quan trọng bởi đó có thể là manh mối về những yếu tố có thể từng tạo nên sự sống. Sự hiện diện của nước, kể cả ở dạng băng, vẫn luôn là trọng tâm của các sứ mệnh khám phá sao Hỏa mà một số nước đã và đang triển khai. Ảnh: ESA/DLR/FU Berlin (CC BY-SA3.0 IGO).
Ở phía bên trái của hố, cảnh quan chủ yếu là các thềm đá dốc và đỉnh phẳng - tàn tích của hoạt động núi lửa. ESA cho biết khu vực này có lẽ từng trải qua khá nhiều hoạt động núi lửa, với các lớp dung nham và tro tích tụ qua thời gian rồi bị chôn vùi dưới những lớp vật chất khác. Ảnh: ESA / DLR / FU Berlin.
Khu vực xung quanh cũng xuất hiện các dải nhăn, được hình thành khi dung nham nguội đi và co lại. Phát hiện này củng cố quan điểm cho rằng, cảnh quan trước kia tại khu vực này chủ yếu là núi lửa, cho thấy sao Hỏa từng diễn ra nhiều hoạt động địa chất hơn hiện tại. Ảnh: ESA / DLR / FU Berlin / CC BY-SA 3.0 IGO.
