Chương trình Artemis đầy tham vọng của NASA đang đối mặt với một thách thức không nhỏ: tấm chắn nhiệt của tàu vũ trụ Orion. Trong khi đó, SpaceX, đối thủ cạnh tranh tư nhân, lại đang thể hiện sự vượt trội về công nghệ này trên tàu Starship của mình. Sự khác biệt này đang thu hút sự chú ý của cả giới chuyên môn và công chúng, đặt ra câu hỏi về sự an toàn và hiệu quả của các nhiệm vụ không gian trong tương lai.
Nguyên nhân chính gây chậm trễ cho sứ mệnh Artemis II, dự kiến đưa các phi hành gia bay quanh Mặt Trăng lần đầu tiên kể từ chương trình Apollo, đã bị hoãn từ tháng 9/2025 đến tháng 4/2026 do các vấn đề với tấm chắn nhiệt của tàu vũ trụ Orion. Trong nhiệm vụ Artemis I không người lái hồi cuối năm 2022, các kỹ sư NASA đã phát hiện ra những hư hỏng bất thường trên tấm chắn nhiệt sau khi tàu tái nhập khí quyển.
 |
Tấm chắn Orion gặp nhiều hư hỏng khi tái nhập khí quyển. |
Vật liệu chịu nhiệt của tấm chắn Orion, vốn được thiết kế để chịu được nhiệt độ cực cao lên tới hơn 2.760 độ C khi tàu lao xuống Trái đất với vận tốc hơn 40.000 km/h, đã bị bong tróc nhiều hơn dự kiến. Điều tra cho thấy nguyên nhân là do sự tích tụ khí bên trong tấm chắn, gây ra áp suất cao, dẫn đến nứt vỡ và bong tróc vật liệu. Đây là một vấn đề nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng của các phi hành gia trong các nhiệm vụ có người lái.
Để khắc phục, NASA đã tiến hành hàng trăm thử nghiệm và quyết định điều chỉnh quỹ đạo tái nhập của Artemis II để giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, việc này cho thấy NASA vẫn đang vật lộn với những thách thức kỹ thuật phức tạp liên quan đến tấm chắn nhiệt.
 |
Trong khi đó, tấm chắn nhiệt của Starship đang hoạt động rất tốt. |
Trong khi đó, SpaceX lại đang thể hiện hoàn toàn vượt trội. Tấm chắn nhiệt của Starship sử dụng một hệ thống gạch gốm tiên tiến. Không giống như vật liệu tản nhiệt truyền thống, bị cháy mòn trong quá trình tái nhập, gạch gốm của SpaceX được thiết kế để chịu được nhiệt độ cực cao mà không bị hư hại đáng kể. Điều này cho phép Starship có khả năng tái sử dụng nhiều lần mà không cần sửa chữa hay thay thế lớn, một lợi thế vượt trội so với công nghệ của NASA.
Sự khác biệt này cho thấy SpaceX đang đi đầu trong lĩnh vực công nghệ tấm chắn nhiệt. Họ đã đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển, tạo ra một giải pháp hiệu quả và bền vững hơn so với công nghệ hiện tại của NASA. Điều này đặt ra câu hỏi về việc liệu NASA có nên xem xét hợp tác hoặc áp dụng những công nghệ tiên tiến của SpaceX để đảm bảo sự an toàn cho các sứ mệnh Artemis trong tương lai hay không.
Sự kiện này không chỉ là một bài học kinh nghiệm về công nghệ không gian mà còn là minh chứng cho sức mạnh của sự cạnh tranh và đổi mới trong lĩnh vực này. NASA với kinh nghiệm và nguồn lực dồi dào, vẫn cần phải liên tục nỗ lực để bắt kịp và vượt qua những thách thức kỹ thuật để đảm bảo thành công cho các sứ mệnh khám phá không gian đầy tham vọng của mình. Trong khi đó, sự nổi lên của SpaceX như một đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ đã tạo ra động lực thúc đẩy đổi mới và nâng cao chất lượng công nghệ không gian trên toàn cầu.